Chú ý: Trình duyệt hiện tại của bạn chưa cài đặt flashplayer để xem video.
Vui lòng tải và cài đặt phiên bản flash mới nhất tại đây sau đó ấn Ctrl-F5 để xem video hoặc bạn nên dùng trình duyệt Chrome để xem video tốt hơn - Tải Chrome về
Chú ý: Trình duyệt hiện tại của bạn chưa cài đặt flashplayer để xem video.
Vui lòng tải và cài đặt phiên bản flash mới nhất tại đây sau đó ấn Ctrl-F5 để xem video hoặc bạn nên dùng trình duyệt Chrome để xem video tốt hơn - Tải Chrome về
- Ở triều đình:
+ Vua trực tiếp nắm mọi quyền hành và điều hành công việc.
+ Để tập trung quyền lực vào vua, vua Lê Thánh Tông bãi bỏ các chức vụ cao cấp nhất như: tướng quốc, đại tổng quản, đại hành khiển. Vua trực tiếp nắm mọi quyền hành, kể cả chức Tổng chỉ huy quân đội.
+ Giúp việc cho vua có các quan đại thần.
+ Ở triều đình có 6 bộ và các cơ quan chuyên môn. 6 bộ là: Lại, Hộ, Lễ, Binh, Hình, Công, đứng đầu mỗi bộ là Thượng thư; các cơ quan chuyên môn gồm Hàn lâm viện, Quốc sử viện, Ngự sử đài.
- Ở các đơn vị hành chính: Thời vua Lê Thánh Tông, chia cả nước thành 13 đạo thừa tuyên, đứng đầu mỗi đạo là 3 ti phụ trách 3 mặt khác nhau (đô ti, thừa ti và hiến ti). Dưới đạo thừa tuyên là phủ, châu, huyện, xã. => Thể hiện nhà nước trung ương đã với tay đến tận địa phương.
- Ở cách đào tạo, tuyển chọn bổ dụng quan lại:
+ Đẩy mạnh và mở rộng giáo dục: mở thêm các trường học, nới rộng các đối tượng được đi học,...
+ Đưa chế độ thi cử vào nề nếp, có hệ thống để đào tạo và tuyển chọn quan lại: thi Hương ở các đạo, thi Hội, thi Đình ở kinh đô. Tổ chức nhiều kì thi hơn thì số lượng các trí thức cử nhân, tiến sĩ, trạng nguyên cũng nhiều hơn.
+ Đối tượng chủ yếu để được tuyển chọn làm quan là những người có học, được đào tạo trong nhà trường, đỗ đạt, có học vị.
Các giai cấp, tầng lớp trong xã hội thời Lê sơ:
- Giai cấp thống trị: bao gồm vua, quan, quý tộc, địa chủ phong kiến.
+ Vua: đứng đầu đất nước, có quyền lực cao nhất.
+ Giai cấp địa chủ, quan lại, quý tộc: có nhiều ruộng đất, là giai cấp bóc lột trong xã hội.
- Giai cấp bị trị:
+ Giai cấp nông dân: chiếm tuyệt đại đa số, là giai cấp bị bóc lột, nghèo khổ trong xã hội.
+ Tầng lớp thương nhân, thợ thủ công: ngày càng đông đảo, họ phải nộp thuế cho nhà nước và không được xã hội coi trọng.
+ Nô tì: là tầng lớp thấp kém nhất trong xã hội, bao gồm cả người Việt, người Hoa và dân tộc ít người.
- Đến năm 1533, 1 võ quan nhà Lê là Nguyễn Kim đac chạy vào Thanh Hóa, lập 1 người thuộc dòng dõi nhà Lê lên làm vua. Sử cũ gọi là Nam triều.
=> hai tập đoàn phong kiến này đánh nhau liên miên, mãi đến năm 1592 mới chấm dứt.
- Năm 1945, Nguyễn Kim chết, con rể là Trịnh Kiểm lên thay nắm toàn bộ binh quyền. Người con thứ của Nguyễn Kim là Nguyễn Hoàng được cử vào làm trấn thủ vùng đất Thuận Hóa, Quảng Nam. Đến đầu thế kỉ XVII, chiến tranh giữa hai thế lực bùng nổ (kéo dài từ 1627 - 1672). Cuối cùng hai bên phải lấy sông Gianh làm ranh giới, chia cắt đất nước, gọi là Đàng Ngoài (từ sông Gianh trở ra) và Đàng Trong (từ sông Gianh trở vào).
1. Khi nêu các vấn đề thắc mắc, em cần nêu tương ứng với bài giảng, đề thi của trang. Các vấn đề ngoài lề em lên trang Hoidap247.com đặt câu hỏi và sẽ nhận được câu trả lồi nhé! Hiện tại có rất nhiều bạn đưa ra câu hỏi nên cô không thể hỗ trợ các vấn đề hông tương ứng với bafii giảng và đề thi trên trang nhé!
2. Trong bài 25 thì chỉ có cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của ba anh em Tây Sơn là tiêu biểu, ngoài ra có cuộc khởi nghĩa của chàng Lía (em ôn tập theo ND sgk trang 120). Vấn đề này cô thấy em nên kiểm tra lại câu hỏi để xác định rõ "bảng niên biểu thống kê" có phù hợp hay không trong trường hợp này nhé!
- Theo ngọc phả, thánh tích và chứng cứ còn lưu giữ ở một số nơi đã khẳng định: Họ Đỗ - một cộng đồng người Việt đã sinh tụ, phát tích trên vùng đất này ít nhất cách đây trên 5000 năm, trước thuở lập nước đến nay mang quốc hiệu Văn Lang, trước cả thời kỳ xác lập vua Hùng đời thứ nhất.
- Sau Công Nguyên, họ Đỗ (Đậu) đã bao trùm phần đông ở tả ngạn và hữu ngạn sông Hồng. Càng về sau, nhân danh họ Đỗ (Đậu) được ghi tên trong sử sách ngày càng nhiều. Tiêu biểu là Đỗ Cảnh Thạc – chủ tướng vương triều Ngô (trận Bạch Đằng năm 938) đã kết thúc một nghìn năm đô hộ của phương Bắc. Sứ quân Đỗ Cảnh Thạc (12 sứ quân) trung thành phục dựng triều Ngô; Nhà sư Đỗ Pháp là nhà văn đầu tiên của Việt Nam (thời Đinh); Đỗ Thiện viết sử ký đời Lý; Văn tướng Đỗ Khắc Chung – người duy nhất trong các tướng triều Trần dám dũng mãnh đi thương thuyết với Ô Mã Nhi tại Đông Bộ Đầu khi thế giặc mạnh như chẻ tre và mưu trí, dũng cảm cứu công chúa Huyền Trân khỏi giàn thiêu khi Chế Mân – vua Cham Pa qua đời; Võ tướng Đỗ Hành bắt sống Ô Mã Nhi và tướng Tích Lệ Cơ trên sông Bạch Đằng, tế sống các vua Trần để trả thù quân Nguyên tàn phá mộ tổ của các vua Trần; Đại tướng Đỗ Chính Minh phò Trần Duệ Tông đánh Chiêm Thành; Tiến sĩ Đỗ Nhuận – phó Nguyên súy Tao Đàn thời Lê; Đỗ Lý Khiêm là Trạng nguyên (1499) nhà Lê; Đỗ Tống – Trạng nguyên (1529) nhà Mạc; Đậu Bá Luận (Công đạo) vẽ bản đồ Hoàng Sa, Trường Sa (tứ chi lộ đồ) thế kỷ thứ XVII; Đỗ Phát – tiến sĩ (1834) tế tửu Quốc Tử Giám (Hiệu trưởng) - Dinh điền chánh sứ khai phá hai tổng là Quế Hải và Tân Khai tại Hải Hậu, Nam Định ngày nay; Đỗ Thừa Lương, Đỗ Thừa Tự mở đất, khởi nghĩa cuối thế kỷ XIX ở Cà Mau, Kiên Giang; Đỗ Thị Bính – người đẹp trong tứ mĩ Hà thành xa; Giáo sư- Tiến sĩ Đỗ Tất Lợi – nhà dược học; Đỗ Nhuận – nhạc sĩ Việt Nam; Đậu Ngọc Xuân, Đỗ Quốc Sam, Đỗ Nguyên Phương, Đỗ Chính, Đỗ Quang Trung; Đỗ Trung Tá – Bộ trưởng; Giáo sư – Tiến sĩ Đỗ Đình Chiểu – Viện sĩ hạt nhân nguyên tử (Pháp); Đỗ Văn Xuyến, nhà giáo- nhà văn giải mã được chữ Việt cổ thời tiền sử của nền văn minh Văn Lang (các vua Hùng), là bộ chữ Khoa Đẩu đã được tổ tiên ta sử dụng khoảng 2000 năm (đến cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng thất bại, bị chữ Hán thay thế); Thượng tướng Đỗ Văn Cầm (Hoàng Cầm); Thượng tướng Đỗ Bá Tỵ - thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, nay là Phó Chủ tích Quốc hội
- Ngày nay, họ Đỗ (Đậu) đã có trên 8 triệu người, chiếm gần 1/10 dân số Việt Nam. Xưa và nay đã có hàng nghìn đại khoa, tiến sĩ, nhân vật lịch sử, tướng lĩnh đất Việt mà sách “Họ Đỗ (Đậu) Việt Nam đã ghi danh lưu truyền cho hậu thế./.
- Năm 1997, Ban liên lạc Họ Đỗ Việt Nam được sáng lập bởi cố Phó Giáo sư Đỗ Tòng. Hiện nay, trụ sở Hội đồng họ Đỗ Việt Nam đặt tại khu đất của dòng họ ở gần Gò Thiềm Thừ - chùa Văn La - Hà Nội.
- Họ Đỗ Việt Nam có truyền thống hiếu học và đỗ đạt, là dòng họ xếp thứ 6 về khoa bảng. Trong các triều nhà Hậu Lê, nhà Mạc, vào khoảng các năm 1463 - 1733, họ Đỗ Việt Nam có 60 người đỗ đại khoa, gồm: 8 người đỗ Đệ nhất giáp Tiến sĩ (2 Trạng nguyên, 2 Nhất giáp, 3 Bảng nhãn và 1 Thám hoa), 13 người đỗ Hoàng giáp, 39 người đỗ Tam giáp Tiến sĩ xuất thân.
- Tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê sơ chặt chẽ hơn thời Lý - Trần.
- Nhà nước Lý - Trần được gọi là nhà nước quân chủ quý tộc còn nhà nước Lê sơ được gọi là nhà nước quân chủ quan liêu chuyên chế.
- Luật pháp:
+ Giống nhau: về bản chất mang tính giai cấp và đẳng cấp. Mục đích chủ yếu để bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị, trước hết là đặc quyền đặc lợi của vua, triều đình, của các quan lại cao cấp, cùng cố chế độ quân chủ trung ương tập quyền. Có một số điều luật khuyến khích nông nghiệp phát triển, ổn định xã hội.
- Lực lượng còn yếu.
- Quân Minh nhiều lần tấn công , bao vây căn cứ Lam Sơn.
- Nghĩa quân phải 3 lần rút quân lên núi Chí Linh (Lang Chánh, Thanh Hóa) và phải liên tiếp chống lại sự vây quét của quân giặc.
Ngoài ra, nội dung này có trong SGK lịch sử 7 trang 85-86, em ôn tập lại nhé!
- Quốc tử giám mở rộng việc đào tạo con em quý tộc, quan lại.
- So với thời Lý, tình hình giáo dục thời Trần phát triển hơn. Thời Trần mở được nhiều trường học, các kì thi được tổ chức đều đặn, có quy chế rõ ràng: Định lệ thi thái học sinh (tiến sĩ) 7 năm một lần, quy định chọn tam khôi (trạng nguyên, bảng nhãn, thám hoa) trong kì thi Đình.
- Tháng 10/1975, Lý Thường Kiệt cùng Tông Đản chỉ huy 10 vạn quân thủy - bộ chia làm hai cánh đánh vào đất Tống. Quân bộ do Tông Đản, Thân Cảnh Phúc chỉ huy đánh vào châu Ung (Quảng Tây). Lý Thường Kiệt chỉ huy cánh quân đường thủy, đổ bộ vào châu Khâm, châu Liêm (Quảng Đông). Sau khi tiêu diệt các căn cứ tập kết quân, phá hủy kho tàng của giặc, quân Lý Thường Kiệt tiến về bao vây thành Ung Châu, căn cứ của quân Tống. Sau 42 ngày chiến đấu, quân nhà Lý hạ được thành Ung Châu, tướng Tô Giám nhà Tống phải tự tử.Đạt được mục tiêu, Lý Thường Kiệt chủ động rút quân, chuẩn bị phòng tuyến chặn địch ở trong nước.
- Tháng 1/1077, khoảng 30 vạn quân Tống tiến vào nước ta. Bị phòng tuyến của quân ta chặn lại, Quách Quỳ đành phải đóng quân bên bờ Bắc sông Như Nguyệt, chờ thủy quân đến. Quân Tống nhiều lần tiến công đánh vào phòng tuyến của ta nhưng đều bị quân đội nhà Lý đẩy lùi.
- Không thể tiến công được, quân Tống chuyển sang củng cố, phòng ngự. Quân sĩ ngày một chán nản, mệt mỏi, chết dần chết mòn.
- Cuối mùa xuân 1077, nhận thấy quân địch đã suy yếu, Lý Thường Kiệt mở cuộc tấn công lớn vào trận tuyến của địch. Quân Tống thua to, lâm vào tình thế hết sức khó khăn, tuyệt vọng.
- Giữa lúc ấy, Lý Thường Kiệt chủ động kết thúc chiến tranh bằng biện pháp mềm dẻo, thương lượng, đề nghị “giảng hòa”. Quách Quỳ chấp nhận ngay, quân Tống vội vã rút về nước.