Đề thi thử giữa HKI - Địa lí 12 - Trạm 1

Nước ta nằm trong múi giờ thứ số 7.

Sinh vật thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa đặc trưng bởi đặc điểm hệ sinh thái rừng nhiệt đới (chọn đáp án B):

Thành phần loài đa dạng (rừng mưa nhiệt đới với cây gỗ lớn, dây leo, thực vật dưới tán rừng, động vật phong phú).

Kiểu hệ sinh thái rừng: Rừng nhiệt đới ẩm gió mùa phát triển mạnh, đặc trưng với các hệ sinh thái rừng ngập mặn, rừng ven biển, rừng nhiệt đới trên đất thấp.

Loại A vì thuộc biểu hiện của sông ngòi.

Loại C vì thuộc biểu hiện của địa hình.

Loại D vì thành phần loài và kiểu hệ sinh thái rừng là đặc trưng nổi bật hơn khi nói về sinh vật thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa.

Đô thị đầu tiên của Việt Nam xuất hiện vào thời gian thế kỉ III trước Công nguyên.

Khí hậu chia thành mùa mưa và mùa khô không phải là đặc điểm của phần lãnh thổ phía Bắc nước ta, đây là đặc điểm của phần lãnh thổ phía Nam.

Cảnh quan thiên nhiên tiêu biểu cho phần lãnh thổ phía Nam nước ta là đới rừng cận xích đạo gió mùa vì phần lãnh thổ phía Nam chủ yếu nằm trong kiểu khí hậu cận xích đạo gió mùa.

Biểu hiện suy thoái tài nguyên đất ở đồng bằng nước ta là nhiễm phèn.

A, B, D sai vì đó đều là các biểu hiện suy thoái tài nguyên đất ở vùng núi nước ta.

Đặc điểm đô thị hóa ở nước ta có biểu hiện tỷ lệ dân thành thị tăng liên tục. Năm 1970, tỷ lệ dân thành thị của nước ta là 18,3% và tăng liên tục, đến năm 2021 là 31,7%.

Dân số nước ta hiện nay tỉ lệ sinh luôn cao hơn tỉ lệ tử nên có tỉ lệ gia tăng tự nhiên luôn dương.

A sai vì cơ cấu dân số theo nhóm tuổi luôn có sự biến động qua trừng năm.

B sai vì đây không phải là đặc điểm dân số nước ta hiện nay.

C sai vì nước ta hiện nay có tốc độ già hóa dân số khá nhanh.

Vấn đề việc làm ở nước ta hiện nay: tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm cần tiếp tục được quan tâm. Mặc dù kinh tế Việt Nam liên tục tăng trưởng và tạo ra nhiều việc làm, nhưng do đặc điểm dân số đông, cơ cấu lao động đang chuyển dịch và ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài (như dịch bệnh, suy thoái kinh tế toàn cầu, tự động hóa), vấn đề thất nghiệp (đặc biệt ở khu vực thành thị) và thiếu việc làm (phổ biến hơn ở nông thôn, lao động thời vụ, không đủ công việc) vẫn luôn tồn tại và cần sự chú trọng của Nhà nước và xã hội để đảm bảo an sinh xã hội và phát triển bền vững.

Nước ta giáp biển Đông nên tổng lượng mưa lớn, độ ẩm không khí cao.

Cơ cấu dân số ở nước ta có đặc điểm: nhiều dân tộc, trong đó tỉ lệ lớn nhất là dân tộc Kinh.

A sai vì tỉ trọng dân số nhóm 0 - 14 tuổi có xu hướng giảm.

C sai vì vì trình độ học vấn của người dân không đồng đều giữa các vùng.

D sai vì tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh diễn ra nghiêm trọng.

Ý nghĩa của vị trí địa lí đến kinh tế nước ta là thu hút được nhiều nguồn vốn đầu tư của nước ngoài.

A sai vì thiên nhiên phân hóa đa dạng giữa các vùng miền là do khí hậu có sự phân hóa đa dạng giữa các vùng miền.

B sai vì tài nguyên sinh vật giàu có là do nước ta nằm trên đường di lưu, di cư của các luồng sinh vật; tài nguyên khoáng sản giàu có là do nước ta nằm gần vành đai sinh khoáng Thái Bình Dương.

C sai vì giao lưu, hợp tác về văn hóa xã hội với các quốc gia là ý nghĩa về mặt văn hóa, xã hội; không phải ý nghĩa về mặt kinh tế.

Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, có sự phân hóa đa dạng đã tạo điều kiện cho nước ta đa dạng hóa cơ cấu sản phẩm nông nghiệp. Nước ta có sự phân hóa khí hậu theo không gian (Bắc - Nam, Đông - Tây, độ cao) và theo thời gian (mùa). Điều này tạo ra sự đa dạng về điều kiện tự nhiên, cho phép phát triển nhiều loại cây trồng, vật nuôi khác nhau.

Khí hậu đa dạng cho phép trồng các loại cây nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới.

Ví dụ: Miền Bắc trồng cây ôn đới, cận nhiệt đới, nhiệt đới; miền Nam trồng cây nhiệt đới; vùng núi cao trồng cây cận nhiệt đới, ôn đới.

Điều này tạo ra sự đa dạng về sản phẩm nông nghiệp, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa tạo thuận lợi cho nước ta phát triển nền nông nghiệp nhiệt đới, hoạt động sản xuất diễn ra quanh năm.

- Nền nông nghiệp nhiệt đới: Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với nhiệt độ cao, lượng mưa lớn và độ ẩm không khí cao là điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của nhiều loại cây trồng và vật nuôi nhiệt đới.

- Hoạt động sản xuất diễn ra quanh năm: Với hai mùa rõ rệt nhưng nhiệt độ trung bình năm cao, nước ta có thể trồng trọt và chăn nuôi quanh năm, tối đa hóa việc sử dụng đất đai và nguồn lực.

A, C sai vì do sự phân hoá về khí hậu nên nước ta có thể đa dạng hóa cơ cấu cây trồng, vật nuôi; đa dạng hóa các sản phẩm nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản.

D sai vì đáp án chưa thể hiện đầy đủ.

Các đô thị ở nước ta hiện nay có mức tiêu thụ hàng hoá lớn.

A sai vì các thị trấn, thị xã ở vùng núi không có cơ sở hạ tầng hiện đại.

B sai vì dân cư nước ta tập trung chủ yếu ở nông thôn.

D sai vì các đô thị đang tăng tỉ trọng lao động phi nông nghiệp (công nghiệp, dịch vụ)

Biện pháp quan trọng nhất để bảo vệ tài nguyên rừng ở nước ta hiện nay là giao quyền sử dụng, bảo vệ rừng. Đây là biện pháp hiệu quả nhất vì nó tạo ra sự gắn bó trực tiếp giữa người dân và rừng. Khi người dân được giao đất rừng và có quyền lợi rõ ràng, họ sẽ có trách nhiệm và động lực để bảo vệ và phát triển rừng, xem rừng là nguồn sống của mình.

Khí hậu có nhiệt, ẩm cao và phân mùa là nguyên nhân chủ yếu làm cho đất feralit ở nước ta có lớp đất dày.

- Nhiệt, ẩm cao: thúc đẩy các quá trình phong hóa hóa học diễn ra mạnh mẽ, liên tục. Lượng mưa lớn cung cấp nước cho các phản ứng hóa học trong quá trình phong hóa và rửa trôi các chất bazơ dễ tan, làm tăng tích lũy oxit sắt và nhôm, tạo nên màu đỏ vàng đặc trưng của đất feralit.

- Phân mùa (có mùa mưa và mùa khô): Sự phân hóa thành mùa mưa và mùa khô rõ rệt cũng ảnh hưởng đến quá trình phong hóa. Trong mùa mưa, quá trình phong hóa hóa học diễn ra mạnh mẽ hơn, nước thấm sâu vào lòng đất, đẩy nhanh quá trình rửa trôi. Trong mùa khô, nước bốc hơi, có thể làm tập trung một số khoáng chất ở gần bề mặt, nhưng nhìn chung, cả hai mùa đều đóng góp vào sự phân hủy vật chất gốc và tạo nên lớp đất dày.

Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ nước ta có thành phần loài sinh vật đa dạng chủ yếu do tác động của vị trí địa lí, địa hình, khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có mùa đông lạnh.

- Vị trí địa lí:

+ Vị trí giáp với Nam Trung Quốc cũng cho phép sự giao lưu sinh vật từ các vùng á nhiệt đới, ôn đới của Trung Quốc tràn xuống, làm tăng tính đa dạng sinh học.

+ Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ nằm ở cửa ngõ đón các luồng gió mùa Đông Bắc, mang không khí lạnh từ lục địa châu Á xuống. Điều này tạo nên một mùa đông lạnh đặc trưng, khác biệt so với các vùng khác của Việt Nam.

- Địa hình:

+ Sự phân hóa theo độ cao của địa hình núi đã tạo ra nhiều đai cao khác nhau, mỗi đai có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng riêng, từ đó hình thành các kiểu thảm thực vật và quần xã động vật đa dạng (ví dụ: rừng nhiệt đới ở chân núi, rừng cận nhiệt ở độ cao trung bình và có thể có các loài chịu lạnh ở vùng núi cao).

+ Địa hình đa dạng và phức tạp với nhiều dãy núi cánh cung lớn (cánh cung Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều) mở rộng về phía Bắc, tạo hành lang cho gió mùa Đông Bắc tràn sâu vào.

- Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có mùa đông lạnh:

+ Nhiệt đới ẩm gió mùa: Cung cấp đủ nhiệt và ẩm để phát triển hệ sinh vật nhiệt đới phong phú.

+ Mùa đông lạnh: Đây là yếu tố đặc trưng và quan trọng nhất. Mùa đông lạnh đã tạo điều kiện cho sự xuất hiện của các loài thực vật và động vật có nguồn gốc cận nhiệt đới, thậm chí một số loài ôn đới ở các vùng núi cao, xen kẽ với các loài nhiệt đới bản địa. Sự pha trộn này làm tăng đáng kể tính đa dạng của thành phần loài.

A sai vì miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ không phải là miền có nhiều cao nguyên.

B sai vì địa hình núi và lượng mưa lớn là đúng nhưng chưa làm nổi bật được yếu tố quan trọng nhất là "mùa đông lạnh" và sự giao thoa sinh vật từ phía Bắc.

D sai vì đất đai phân hóa không phải là yếu tố chủ yếu nhất tạo nên sự đa dạng về thành phần loài sinh vật (chủ yếu ảnh hưởng đến thực vật, không ảnh hưởng nhiều đến động vật).

a) Đúng

b) Sai vì sự phân hoá thiên nhiên ở nước ta phụ thuộc vào sự tác động tương quan của hai nguồn năng lượng chủ yếu là năng lượng bức xạ mặt trời (nhân tố ngoại lực) và năng lượng bên trong của Trái Đất (nhân tố nội lực).

c) Sai vì Thiên nhiên nước ta có sự phân hoá theo quy luật phi địa đới, quy luật địa đới và quy luật đai cao.

d) Đúng (dựa vào giải thích ý b).

a) Sai vì đô thị hoá diễn ra không đều giữa các vùng.

b) Sai vì so với mức đô thị hoá trung bình trên thế giới, nước ta vẫn ở mức thấp.

c) Sai vì đô thị hoá phụ thuộc vào dân số sống trong thành thị, cơ sở hạ tầng,…

d) Đúng vì đô thị hoá làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành => từ đó là chuyển dịch cơ cấu lao động theo ngành kinh tế.

a) Đúng. Địa hình cac-xtơ được hình thành chủ yếu do quá trình phong hóa hóa học (hòa tan đá vôi) dưới tác động của nước. Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa của Việt Nam với lượng mưa lớn và nhiệt độ cao đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình phong hóa hóa học này trên các khối núi đá vôi, tạo nên các dạng địa hình cacx-tơ độc đáo như thung lũng, hang động,…

b) Sai. Quá trình xâm thực mạnh ở vùng đồi núi chủ yếu gây ra xói mòn đất, sạt lở đất đá trên sườn dốc và bồi tụ vật liệu ở thung lũng, đồng bằng.

c) Đúng. Địa hình núi cao làm cho nhiệt độ giảm dần theo độ cao, tạo ra các đai khí hậu khác nhau (nhiệt đới chân núi, cận nhiệt trên núi, ôn đới núi cao). Miền Bắc có một mùa đông lạnh rõ rệt do đó, các đai khí hậu ở miền Bắc bắt đầu ở độ cao thấp hơn so với miền Nam.

d) Sai. Cây công nghiệp hàng năm ở nước ta thích hợp trồng ở các vùng đồng bằng, ven biển – nơi có đất phù sa và đất cát pha.

a) Đúng. Đoạn thông tin có đề cập: “Các đô thị … tạo đột phá đối với việc thu hút đầu tư, phát triển khoa học - công nghệ, kinh tế khu vực đô thị đóng góp khoảng 70% GDP cả nước.” Vậy đô thị phát triển nhanh sẽ góp phần vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

b) Đúng. Đoạn thông tin có đề cập: “Tăng trưởng kinh tế đô thị những năm gần đây đều trên 10%, cao gấp 1,5 – 2 lần so với mặt bằng chung của cả nước” và “kinh tế khu vực đô thị đóng góp khoảng 70% GDP cả nước”. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy các đô thị đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế.

c) Sai. Đô thị là nơi tập trung đông dân cư, kinh tế phát triển nên gây sức ép rất lớn tới tài nguyên, môi trường. Bên cạnh đó, đoạn thông tin cũng chỉ ra: “Tuy nhiên, làm thế nào để tăng trưởng đô thị mà không gây sức ép tới tài nguyên, cơ sở hạ tầng và dịch vụ vẫn là câu hỏi lớn chưa có lời giải đáp”

d) Đúng. Đoạn thông tin có đề cập: “Các đô thị đóng góp quan trọng trong việc giải quyết việc làm, tăng phúc lợi xã hội”. “Giải quyết việc làm” và “tăng phúc lợi xã hội” là những khía cạnh quan trọng của an sinh xã hội.