(4,0 đ) Nói về việc sáng tác truyện ngắn vợ nhặt, nhà văn Kim Lân tâm sự: “Cái đói hành

Câu hỏi số 141127:

(4,0 đ)

Nói về việc sáng tác truyện ngắn vợ nhặt, nhà văn Kim Lân tâm sự: “Cái đói hành hạ tất cả mọi người nhưng không át được sức sống đơn sơ của tâm hồn họ. Đói. Nó vừa cay đắng vừa đớn đau, đồng thời một mặt nào đó lại lóe lên những tia sáng về đạo đức, danh dự. Truyện ngắn "Vợ nhặt" khai thác các khía cạnh sau cùng của các bi kịch đó.”

Bằng những hiểu biết về truyện ngắn "Vợ nhặt" của Kim Lân, hãy giải thích và làm sáng tỏ ý kiến trên.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:141127

Giải chi tiết

1. Giới thiệu chung:

- Kim Lân là một cây bút có sở trường truyện ngắn, có nhiều trang viết cảm động về đề tài nông thôn và người nông dân. Văn phong của ông giản dị mà thấm thía.

- "Vợ nhặt" là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của Kim Lân, viết về người nông dân Việt Nam trước bờ vực của sự sống, cái chết. Đây là truyện ngắn giàu giá trị hiện thực và nhân đạo.

- Nói về việc sáng tác truyện ngắn vợ nhặt, nhà văn Kim Lân tâm sự: “Cái dói hành hạ tất cả mọi người nhưng không át được sức sống đơn sơ của tâm hồn họ. Đói. Nó vừa cay đắng vừa đớn đau, đồng thời một mặt nào đó lại lóe lên những tia sáng về đạo đức, danh dự. Truyện ngắn vợ nhặt, khai thác các khía cạnh sau cùng của các bi kịch đó.”

2. Giải thích ý kiến:

- Cái đói hành hạ tất cả mọi người, nó vừa cay đắng vừa đớn đau: cho biết mảng hiện thực mà nhà văn phản ánh là xã hội Việt Nam trong nạn đói năm Ất Dậu 1945.

- Sức sống đơn sơ của tâm hồn, lóe lên những tia sáng về đạo đức, danh dự: vẻ đẹp tâm hồn của con người trong nạn đói. Giữa cái chết cận kề, họ vẫn sống đầy yêu thương, trách nhiệm, nghĩa tình.

=> Cảnh đói được đẩy đến tận cùng, tình yêu thương cũng đặt trong những thử thách lớn lao, nhưng cuối cùng làm nổi bật phẩm chất tốt đẹp của con người. Qua ý kiến, ta thấy giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm.

3. Chứng minh ý kiến:

a/ Cái đói hành hạ tất cả mọi người, nó vừa cay đắng vừa đớn đau:

- Cái đói hiện hình ở khắp mọi nơi, người ta cảm nhận được nó bằng hình ảnh, âm thanh, mùi vị:

+ Hình ảnh: bóng người xanh xám như bóng ma, lũ trẻ ngồi ủ rũ dưới những xó tường không buồn nhúc nhích.

+ Âm thanh: tiếng quạ kêu cứ gào lên từng hồi thê thiết, càng khiến bức tranh ngày đói trở nên ảm đạm.

+ Bao trùm lên tất cả là mùi thối của rác rưởi và mùi gây của xác người.

=> Tất cả gợi lên bầu không khí chết choc của cõi âm, cõi địa ngục.

- Cái đói lan tràn đến từng gia đình, đe dọa từng sinh mạng khiến miếng ăn trở thành vấn đề cấp thiết. Cái đói làm cho giá trị con người trở nên rẻ rúng đến thảm hại. Nó biến người phụ nữ trở nên trơ trẽn và liều lĩnh dám theo không người đàn ông lạ. Tràng "nhặt" được vợ như nhặt bất cứ cái rơm cọng rác nào ngoài đường chỉ bằng một câu nói đùa và bốn bát bánh đúc.

- Cái đói trong gia đình Tràng: không có nổi mâm cơm cúng tổ tiên, mời hàng xóm; đêm tân hôn diễn ra trong tiếng khóc tỉ tê nhà hàng xóm; bữa ăn đón dâu mới chỉ có một lùm rau chuối thái rối, một đĩa muối ăn với cháo cám.

=> Nhà văn Kim Lân đã phản ánh chân thực tình trạng khốn cùng của người nông dân trong nạn đói năm 1945; qua đó, tố cáo tội ác của thực dân Pháp, phát xít Nhật đẩy nhân dân ta vào tình cảnh khốn cùng.

b/ Bi kịch không lấn át được sức sống đơn sơ, làm lóe lên những tia sáng về đạo đức, danh dự:

* Nhân vật Tràng:

- Là dân nghèo, xóm ngụ cư, đói và xấu khiến anh không lấy được vợ. Thế mà bỗng chốc lại có người theo không về. Lúc đầu cũng “chợn” nghĩ nhưng sau thì “chậc, kệ!”, đó chính là khát vọng hạnh phúc vẫn âm ỉ trong con người bất hạnh này.

- Mua cho vợ cái thúng con, hai hào dầu để thắp sáng=> thể hiện sự trân trọng, đồng cảm với người vợ mới.

- Gặp mẹ, niềm hạnh phúc dâng trào, giới thiệu với mẹ về con dâu, niềm khao khát hạnh phúc biến anh chàng vụng về có những cảm xúc hết sức tinh tế.

- Sáng hôm sau, anh thấy êm ái, lửng lơ như đi từ giấc mơ đi ra, những cảnh vật ngày nào cũng thấy bỗng trở nên thân thiết lạ và thấm thía cảm động. Anh cũng có thêm ý thức trách nhiệm lo cho gia đình.

- Trong bữa cơm ngày đói, giữa miếng cháo cám đắng chát nghẹn bứ ở cổ, Tràng nghĩ đến hình ảnh đoàn người đi phá kho thóc trên đê Sộp.

=> Dù bị đẩy đến hoàn cảnh tận cùng, Tràng vẫn khao khát hướng tới tương lai, khao khát hạnh phúc.

* Nhân vật bà cụ Tứ:

- Ngỡ ngàng khi có nàng dâu mới, song ngay lập tức, bà hiểu ra cơ sự và chấp nhận, mừng cho mối duyên của các con mình: “Người ta có gặp bước khó khăn đói khổ này, người ta mới lấy đến con mình. Mà con mình mới có vợ được", "chúng mày đã phải duyên phải kiếp với nhau, u cũng mừng lòng".

- An ủi, động viên các con, vun vén cho đôi trẻ, hướng các con vào tương lai tươi sáng: "ai giàu ba họ, ai khó ba đời, " này Tràng ạ.... chả mấy chốc mà có cả đàn gà cho mà xem".

- Buổi sáng hôm sau, ba dậy sớm, cùng con dâu dọn dẹp cửa nhà cho sạch sẽ, khang trang; cùng các con quây quần bên bữa sáng nghèo nàn, ảm đạm, háo hức khoe nồi "chè khoán" mặn chát...

=> Đó là một người mẹ thấu hiểu lẽ đời, giàu tình yêu thương, lòng bao dung và lạc quan trong cuộc sống.

- Nhân vật Thị - người vợ nhặt:

+ Thị là nạn nhân của cái đói. Cái đói làm thị xấu đi cả về nhân hình và nhân tính (dẫn chứng: khi gặp Tràng, ăn bánh đúc), chấp nhận liều lĩnh về làm vợ một người còn chưa biết gì về anh ta -> Hành động chạy trốn cái đói, đồng thời đi tìm sự sống, đi tìm hạnh phúc cho mình.

+ Khi đứng trước ngôi nhà rúm ró của mẹ con Tràng, thị "nén tiếng thở dài" chấp nhận hiện thực, nương nhờ vào nhau để tìm kiếm hạnh phúc. Lúc này, thị lại trở nên hiền lành, e thẹn, nữ tính.

+ Ngày hôm sau, thị dậy sớm dọn dẹp cửa nhà, kể chuyện Việt Minh phá kho thóc Nhật chia cho người nghèo,... ->khao khát hạnh phúc kín đáo.

=> Tóm lại, Tràng, bà cụ Tứ, người vợ nhặt là những con người dù bị đẩy xuống đáy cùng của cuộc sống thì vẫn giữ được những phẩm chất rất "người", vẫn khao khát hạnh phúc, biết yêu thương, sẻ chia và không ngừng hi vọng vào ngày mai tươi sáng.

c/ Nghệ thuật truyện:

- Xây dựng tình huống éo le, bất ngờ, cảm động.

- Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, chân thực.

- Ngôn ngữ giản dị.

4. Tổng kết:

- Khẳng định giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc, mới mẻ của tác phẩm: giữa cái đói, con người ta vẫn giữ gìn những phẩm chất tốt đẹp và không ngừng hướng về sự sống.

- Khẳng định tấm lòng nhân hậu và tài năng nghệ thuật của nhà văn.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.