Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ , nhà văn Tô Hoài đã ba lần nói tới “nắm lá ngón”:

Câu hỏi số 450359:

Vận dụng cao

Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ , nhà văn Tô Hoài đã ba lần nói tới “nắm lá ngón”:

Những ngày Mị mới về làm dâu nhà thống lý Phá Tra: Mị ném nắm lá ngón xuống đất. Nắm lá ngón Mị đã đi tìm hái trong rừng, Mị vẫn giấu trong áo.

Thế là Mị không đành lòng chết. Khi đã chấp nhận trở lại làm dâu nhà thống lý: Lần lần, mấy năm qua, mấy năm sau, bố Mị chết. Nhưng Mị cũng không còn nghĩ đến Mị có thể ăn lá ngón tự tử nữa.

Trong đêm tình mùa xuân: Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa.

(Vợ chồng A Phủ-Tô Hoài, Ngữ văn 12, tập 2, NXB Giáo dục)

Phân tích tâm lí nhân vật Mị qua 3 lần xuất hiện hình ảnh nắm lá ngón trên. Từ đó, anh/chị hãy làm nổi bật sự thay đổi của nhân vật Mị.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:450359

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

a. Mở bài:

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

+ Tô Hoài là một trong những nhà văn ưu tú của văn đàn Việt Nam. Có lẽ do sự trải nghiệm và dồi dào vốn sống mà ông có thể viết nên những trang văn hay dù chỉ mới học hết bậc tiểu học. Nhưng tác phẩm của ông thường là truyện ngắn và bút kí viết về thiên nhiên và đời sống thôn quê.

+ Năm 1952, trong chuyến đi dài tám tháng sống cùng đồng bào Tây Bắc, Tô Hoài đã cho ra tập truyện “Tây Bắc”, đặc sắc với tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” -Giới thiệu nhân vật, chi tiết: hình tượng “nắm lá ngón”gắn với nhân vật Mị là một trong những chi tiết nghệ thuật đặc trưng, mang nhiều tầng ý nghĩa và để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm tưởng độc giả.

b.Thân bài:

*Giới thiệu chung về nhân vật Mị.

- Nhan sắc: Trai đứng nhẵn chân vách đầu buồng Mị.

- Tài năng: Thổi sáo, thổi lá.

- Phẩm chất tốt đẹp: Hiếu thảo, chăm lao động, không tham giàu sang phú quý, khao khát tự do.

-> Mị xứng đáng được hưởng hạnh phúc nhưng lại bị xã hội của cường quyền, thần quyền vùi giập, đẩy vào ngã rẽ tối tăm.

*Phân tích hình ảnh nắm lá ngón trong 3 lần xuất hiện gắn với nhân vật Mị.

- Lần thứ nhất:

+Bối cảnh xuất hiện: Khi mới về làm dâu nhà thống lí Phá Tra, nỗi đau đớn tủi cực khiến Mị sống không bằng chết, sống như một xác người trong kiếp cầm súc và rồi “có áp bức có đấu tranh”. Cô tìm về cha già, tay cầm nắm lá ngón.

+Nội dung, ý nghĩa: “Lá ngón” xuất hiện lần đầu tiên như một lối thoát đen. Đây là lối thoát ngắn và hữu hiệu nhất. Nhưng lại là lối thoát cho những ai muốn chấm dứt hiện tại nghiệt ngã chứ không phải lối thoát cho người muốn sang trang mới. Rõ ràng, đây là sự phản kháng quyết liệt nhưng vô vọng – một hình thức phản kháng bị động .sự xuất hiện của “lá ngón” lúc này mang tầm ý nghĩa tố cáo cao độ: Sự dã man của xã hội ép buộc con người lương thiện đi tìm cái chết. lá ngón cũng là hiện thân cho nỗi thống khổ của nhân dân, cho những tích tụ đắng cay, đầy đau đớn và uất hận.

- Lần thứ hai:

+Bối cảnh xuất hiện: Khi Mị chấp nhận quay trở về nhà thống lý , tiếp tục sống kiếp làm dâu gạt nợ. Dần dà ở lâu trong cái khổ, Mị cũng quen khổ rồi, ý thức phản kháng mất đi, Mị không còn nghĩ đến chuyện ăn lá ngón tự vẫn nữa

+ Nội dung, ý nghĩa: Lá ngón phai mờ tượng trưng cho sự ham sống đã nguội lạnh. Mị buông xuôi không bởi cô chấp thuận, cô đông thuận mà sự thả trôi kia là kết cục của cuộc tự đấu tranh trong đơn độc, dai dẳng cuối cùng kết thúc bằng sự mỏi mệt và tuyệt vọng đổ ập xuống đôi bờ vai yếu ớt.

- Lần thứ ba:

+ Bối cảnh xuất hiện: Trong đêm tình mùa xuân với tiếng sáo làm hồi sinh sức sống trong Mị.

+ Nội dung, ý nghĩa: Lá ngón lại lần nữa xuất hiện với tầng ý nghĩa giải thoát, giải thoát khỏi địa ngục trần gian. Địa ngục trần gian ở đây không đơn giản là nỗi đau xác thịt và linh hồn khi bị hành hạ, mà địa ngục thật sự khi phải sống trong lầm than với những hồi ức ngọt ngào cứ hiện hữu. “Lá ngón” nâng tầm ý nghĩa lên một nấc nữa, đó là “sự tự ý thức”. Đánh dấu sự trở lại của ý thức sống, đánh dấu sự thức tỉnh của một tâm hồn tưởng chừng như đã “chết đi trong cõi sống”.

* Đánh giá chung về chi tiết “nắm lá ngón”.

- Cho thấy đầy đủ chân dung nhân vật Mị- một cô gái miền núi với số phận đau khổ và sức sống mãnh liệt.

- Góp phần chuyển tải đầy đủ tư tưởng, nội dung mà tác giả muốn gửi gắm.

+Giá trị hiện thực: Phơi bày thực trạng xã hội phong kiến miền núi lúc bấy giờ

+ Giá trị nhân đạo: Bày tỏ sự đồng cảm, xót thương cho những số phận dưới ách thống trị của phong kiến miền núi . Lên án, phê phán những thế lực tàn bạo đã trà đạp lên con người. Tin tưởng vào bản chất người luôn tiềm tàng trong mỗi con người, khát vọng sống mãnh liệt c. Kết luận:

- Khái quát lại nội dung, nghệ thuật.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.