Chất hoạt động bề mặt là một thành phần chính của chất tẩy rửa làm

Chất hoạt động bề mặt là một thành phần chính của chất tẩy rửa làm sạch. Cấu trúc của chất hoạt động bề mặt gồm hai phần:

(1) Đuôi kỵ nước (là các gốc hydrocarbon mạch dài, thường từ 8-22 nguyên tử carbon).

(2) Đầu ưa nước (thường là các nhóm chức phân cực như OH, -COOH, NH₂, -COO^-, -NH₃⁺,...). Chất hoạt động bề mặt được phân thành bốn loại bao gồm:

– Chất hoạt động bề mặt anion: có nhóm chức phân cực mang điện tích âm.

– Chất hoạt động bề mặt cation: có nhóm chức phân cực mang điện tích dương.

– Chất hoạt động bề mặt không ion: có nhóm chức phân cực không mang điện.

– Chất hoạt động bề mặt lưỡng tính: có nhóm chức phân cực mang điện tích âm và nhóm chức mang điện tích dương.

Phân tử chất hoạt động bề mặt thường được biểu diễn như sau:

Khi tan trong nước, các phân tử chất hoạt động bề mặt có xu hướng tập trung tại bề mặt phân cách giữa nước và không khí. Phần đầu ưa nước của phân tử sẽ phân tử sẽ phân bố trong nước, phần đuôi kỵ nước sẽ phân bố trong không khí.

Chất hoạt động bề mặt là một thành phần quan trọng của chất giặt rửa. Cơ chế giặt rửa của chất hoạt động bề mặt có thể giải thích như sau:

Đuôi ưa dầu của chất hoạt động bề mặt thâm nhập vào vết dầu bẩn còn nhóm chức ưa nước sẽ có xu hướng kéo ra phía các phân tử nước. Kết quả là vết dầu bẩn bị chia thành các những hạt rất nhỏ, bị các phân tử chất hoạt động bề mặt giữ chặt. Các hạt này không bám vào bề mặt vật rắn nữa mà phân tán vào nước rồi bị rửa trôi.

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Thông hiểu

Sodium stearate có công thức là CH₃[CH₂]₁₆COONa là thành phần chính của nhiều loại xà phòng. Khi tan vào trong nước sẽ phân ly thành CH₃[CH₂]₁₆COO^- và Na⁺. Sodium stearate là chất hoạt động bề mặt thuộc loại

A. anion.

B. cation.

C. lưỡng tính.

D. trung tính.

Đáp án đúng là: A

Xem lời giải

Câu hỏi:748555

Phương pháp giải

Từ dữ liệu đề bài về phân loại chất hoạt động bề mặt.

Giải chi tiết

Nhóm chức của sodium stearate là -COO^- mang điện tích âm nên sodium stearate là chất hoạt động bề mặt thuộc loại anion.

Đáp án cần chọn là: A

Câu hỏi số 2:

Thông hiểu

Một giọt chất bẩn dạng dầu nằm lơ lửng trong nước và có các phân tử xà phòng bao quanh. Hình vẽ nào sau đây mô tả đúng phân bố của phân tử xà phòng?

Đáp án đúng là: A

Xem lời giải

Câu hỏi:748556

Phương pháp giải

Dựa vào dữ liệu’’Khi tan trong nước, các phân tử chất hoạt động bề mặt có xu hướng tập trung tại bề mặt phân cách giữa nước và không khí. Phần đầu ưa nước của phân tử sẽ phân tử sẽ phân bố trong nước, phần đuôi kỵ nước sẽ phân bố trong không khí’’

Giải chi tiết

Giọt chất bẩn dạng dầu là phần kỵ nước sẽ quay đầu về phía đuôi kỵ nước của xà phòng, phần ưa nước của xà phòng sẽ quay đầu ra nước

Hình vẽ A mô tả đúng phân bố của phân tử xà phòng.

Đáp án cần chọn là: A

Câu hỏi số 3:

Vận dụng

Khi chất ⁺H₃N-[CH₂]₈-COO tan vào nước, phân tử này sẽ phân bố như thế nào?

A. Phân tử phân bố đồng đều trong dung dịch; một trong số hai nhóm ⁺H₃N- hoặc -COO^- kéo phân tử vào trong nước.

B. Phân tử tập trung tại bề mặt; một trong số hai nhóm ⁺H₃N- hoặc -COO^- phân bố trong nước, C₈H₁₆ phân bố trong không khí.

C. Phân tử tập trung tại bề mặt; hai nhóm chức ⁺H₃N- và -COO^- phân bố trong nước, C₈H₁₆ phân bố trong không khí.

D. Phân tử phân bố đồng đều trong dung dịch; hai nhóm ⁺H₃N- và -COO^- kéo phân tử vào trong nước.

Đáp án đúng là: C

Xem lời giải

Câu hỏi:748557

Phương pháp giải

Giải chi tiết

Các nhóm ⁺H₃N- và -COO^- ưa nước dễ phân bố trong nước, gốc hydrocarbon C₈H₁₆ kỵ nước sẽ có xu hướng phân bố ngoài nước (hay trong không khí).

Đáp án cần chọn là: C

Câu hỏi số 4:

Vận dụng

Mỗi phát biểu sau đúng hay sai?

	Đúng	Sai
a) Khi dùng xà phòng C₁₇H₃₅COONa để tẩy rửa, không xảy ra phản ứng hóa học giữa chất hoạt động bề mặt và vết dầu bẩn.
b) Chất ứng với công thức cấu tạo CH₃[CH₂]₁₁–O(–CH₂–CH₂–O)₁₀-CH₂-CH₂-OH là chất hoạt động bề mặt.
c) Chất ứng với công thức cấu tạo ⁺NH₃-[CH₂]₁₂-COO^- thuộc loại chất hoạt động bề mặt trung tính.
d) Khi phân tử C₁₇H₃₃COOH (omega-9) tan trong dầu, nhóm -COOH sẽ phân bố trong không khí.

Đáp án đúng là: Đ; Đ; S; S

Xem lời giải

Câu hỏi:748558

Phương pháp giải

a), d) Cơ chế giặt rửa của chất hoạt động bề mặt.

b) Cấu tạo của chất hoạt động bề mặt.

c) Phân loại chất hoạt động bề mặt.

Giải chi tiết

a) đúng, vì quá trình loại bỏ chất bẩn là do sự tạo thành liên kết giữa chất bẩn với phần kỵ nước của chất hoạt động bề mặt, phân cắt liên kết giữa các phân tử trong vết dầu bẩn. Đây không phải là phản ứng hóa học.

b) đúng, vì nhóm –OH là nhóm ưa nước và gốc hydrocarbon CH₃[CH₂]₁₁ - là nhóm kỵ nước, thỏa mãn các điều kiện của chất hoạt động bề mặt.

c) sai, vì chất ứng với công thức cấu tạo ⁺NH₃-[CH₂]₁₂-COO^- thuộc loại chất hoạt động bề mặt lưỡng tính.

d) sai, vì khi phân tử C₇H₃₃COOH (omega–9) tan trong dầu thì các phân tử C₁₇H₃₃ sẽ phân bố trong không khí.

Đáp án cần chọn là: Đ; Đ; S; S

Câu hỏi số 5:

Thông hiểu

> ≥ < <

Kéo thả dấu thích hợp >, ≥ <, < hoặc = vào chỗ trống?

Hòa tan hoàn toàn 0,001 mol chất hoạt động bề mặt có công thức CH₃[CH₂]15NH₃⁺Br^- vào cốc đựng 100 mL nước. Nồng độ của chất tại khu vực đáy cốc có giá trị0,01 M.

Đáp án đúng là: <

Xem lời giải

Câu hỏi:748559

Phương pháp giải

Phân bố của chất hoạt động bề mặt khi tan trong nước.

Giải chi tiết

Nồng độ (trung bình) của chất tan = 0,001/0,1 = 0,01M.

Tuy nhiên, do CH₃[CH₂]15NH₃⁺Br^- là chất hoạt động bề mặt nên phân bố nhiều ở bề mặt thoáng của dung dịch và phân bố ít hơn ở khu vực đáy cốc. Vì vậy, nồng độ chất ở khu vực đáy cốc < 0,01 M.

Đáp án cần chọn là: <

Quảng cáo

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.