Không chỉ các oxide của lưu huỳnh (SO₂) hay nitrogen (NOₓ) mới gây ra mưa acid, mà các hợp chất
Không chỉ các oxide của lưu huỳnh (SO₂) hay nitrogen (NOₓ) mới gây ra mưa acid, mà các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) cũng đóng vai trò quan trọng.
Trong không khí, các VOCs có nguồn gốc từ phương tiện giao thông, dung môi sơn, chất tẩy rửa, và cả phát thải tự nhiên từ cây cối. Nhiều VOCs chứa nhóm chức carbonyl (–CHO) hoặc cacboxyl (–COOH), như formaldehyde (HCHO), acetaldehyde (CH₃CHO) hay acetic acid (CH₃COOH) bay hơi.
Khi gặp ánh sáng Mặt Trời và các gốc tự do hydroxyl (•OH), các VOCs này bị oxi hóa từng bước trong chuỗi phản ứng phức tạp:
$HCHO+\bullet OH\xrightarrow{{}}HCOO\bullet +{{H}_{2}}O$
$HCOO\bullet +{{O}_{2}}\xrightarrow{{}}HCOOH$
Formic acid (HCOOH) acid hữu cơ đơn giản nhất, có mặt trong hơi nước và hạt mưa. Các nghiên cứu cho thấy, trong nhiều khu vực đô thị, tới 30–50 % lượng proton trong nước mưa có thể đến từ các acid hữu cơ chứ không chỉ từ H₂SO₄ hay HNO₃ như trước đây.

Các hợp chất này dễ bay hơi, phản ứng nhanh trong khí quyển, tạo sương quang hóa, ozon tầng thấp và mưa acid hữu cơ.
Formic acid và acetic acid trong nước mưa làm giảm pH xuống còn 4–5, gây hại cho lá cây, công trình đá vôi và nguồn nước ngọt.
Ở các thành phố lớn, lượng HCOOH trong mưa có thể đạt 1–5 mg/L – đủ để làm thay đổi hệ đệm tự nhiên của đất và nước.
Acid hữu cơ tuy yếu hơn H₂SO₄, nhưng tồn tại lâu hơn và lan rộng hơn, làm acid hóa chậm nhưng bền vững hệ sinh thái.
Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:
Nhóm chức nào dưới đây có trong các hợp chất VOCs dễ bị oxi hoá thành formic acid trong khí quyển?
Đáp án đúng là: C
Dựa vào thông tin bài đọc xác định nhóm chức có trong các hợp chất VOCs.
Đáp án cần chọn là: C
Formic acid là carboxylic acid đơn giản nhất, được tạo thành khi formaldehyde bị _____ trong không khí nhờ ánh sáng Mặt Trời và các gốc tự do ⋅OH.
Đáp án đúng là: oxi hoá
Dựa vào thông tin bài đọc, xác định quá trình hình thành formic acid trong khí quyển.
Đáp án cần điền là: oxi hoá
Trong các chất sau, chất nào được xem là nguyên nhân chủ yếu góp phần làm giảm pH của nước ở khu vực đô thị?
Đáp án đúng là: C
Dựa vào thông tin bài đọc, xác định nguyên nhân chính gây tăng nồng độ H+ trong nước mưa.
Đáp án cần chọn là: C
Cho biết các phát biểu sau về VOCs đúng hay sai?
| Đúng | Sai | |
|---|---|---|
| a) Một số loại cây và thảm thực vật phát thải VOCs tự nhiên như isoprene và terpen. | ||
| b) VOCs chứa các nhóm aldehyde có thể bị chuyển hoá thành formic acid trong khí quyển. | ||
| c) VOCs vô hại vì thành nguyên nguyên tố gồm C, H, O. | ||
| d) VOCs góp phần tạo mưa acid và sương mù quang hoá ở đô thị. |
Đáp án đúng là: Đ; Đ; S; Đ
Dựa vào thông tin bài đọc xác nguyên nhân, nguồn phát thải, ảnh hưởng của VOCs tới khí quyển.
a) đúng.
b) đúng.
c) sai, vì một số VOCs như benzene, formaldehyde gây kích ứng, ung thư, ảnh hưởng tới sức khoẻ.
d) đúng.
Đáp án cần chọn là: Đ; Đ; S; Đ
Biện pháp nào đưới dây góp phần làm giảm phát thải VOCs?
Đáp án đúng là: A; B; C; D; E
Dựa vào nguồn phát thải VOCs xác định các biện pháp làm giảm lượng phát thái hợp chất này.
Đáp án cần chọn là: A; B; C; D; E
Quảng cáo
>> 2K9 Học trực tuyến - Định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 11 (Xem ngay) cùng thầy cô giáo giỏi trên Tuyensinh247.com. Bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, tiếp cận sớm các kì thi.
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Hỗ trợ - Hướng dẫn
-
024.7300.7989
-
1800.6947
(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com












