Đọc văn bản sau: (Tóm tắt đoạn trước: Thứ là một thanh niên được học

Đọc văn bản sau:

(Tóm tắt đoạn trước: Thứ là một thanh niên được học hành, có hoài bão, chí hướng. Sau khi lấy được bằng Thành chung, y vào Sài Gòn tìm kế mưu sinh. Nhưng sau 3 năm, nghèo khó, bệnh tật, y phải về quê, chịu cảnh thất nghiệp. Đích, anh họ Thứ, chung vốn với Oanh, vợ chưa cưới của Đích, mở một trường tư ở ngoại ô Hà Nội. Do được bổ đi làm ở xa, Đích mượn Thứ đứng chân hiệu trưởng và mời dạy mấy lớp trên. Ban đầu, Thứ rất hào hứng, tận tâm nhưng chỉ ít lâu, anh chán nghề... Bao nhiêu tiền thu được đều vào túi Oanh. Oanh không những bóc lột sức lao động của Thứ và San (một giáo viên của trường, dạy các lớp dưới) mà khi nấu cơm cho họ, Oanh còn bắt họ ăn uống quá kham khổ. Nhiều lần Thứ định nói chuyện dứt khoát với Oanh để giải thoát cho mình và tổ chức lại cái trường cho tử tế. Nhưng bản tính nhút nhát, do dự, sợ va chạm nên Thứ cứ ngần ngại, để tình trạng nặng nề kéo dài. Cuộc sống chung đụng ngày càng không chịu nổi vì thói keo bẩn, thở lợ của Oanh. Thứ bực và buồn lắm vì thấy rằng sống với người nhỏ nhen thì mình cũng thành nhỏ nhen).

Thứ không đáp. Y ngẫm nghĩ. Mặt y hầm hầm và đôi môi y chụm lại. Rồi y hằn học bảo:

- Kiếp chúng mình, tức lạ. Sao mà cái đời nó tù túng, nó chật hẹp, nó bần tiện thế! Không bao giờ dám nhìn cao một tí. Chỉ những lo ăn, lo mặc. Hình như tất cả nguyện vọng, tất cả mong ước, tất cả mục đích của đời chúng mình, chỉ là mỗi ngày hai bữa. Bao nhiêu tài trí, sức lực lo tính đều chỉ dùng vào việc ấy. Khổ sở cũng vì thế, nhục nhã cũng vì thế, mỏi mòn tài năng, trí óc, giết chết những mong muốn đẹp, những hi vọng cao xa cũng vì thế nốt. Lúc nào cũng lo chết đói. Lúc nào cũng làm thế nào cho không chết đói! Như vậy thì sống làm gì cho cực?

Thứ vẫn không thể nào chịu được rằng sống chỉ làm thế nào cho mình và vợ con có cơm ăn, áo mặc thôi. Sống là để làm một cái gì đẹp hơn nhiều, cao quý hơn nhiều. Mỗi người sống, phải làm thế nào cho phát triển đến tận độ những khả năng của loài người chứa đựng ở trong mình. Phải gom sức lực của mình vào công cuộc tiến bộ chung. Mỗi người chết đi, phải để lại một chút gì cho nhân loại. Có thú vị gì là cái lối sống co quắp vào mình, cái lối sống quá ư loài vật, chẳng còn biết một việc gì ngoài cái việc kiếm thức ăn đổ vào cái dạ dày. Có ai muốn gục mặt xuống làm gì? Đau đớn thay cho những kiếp sống khao khát muốn lên cao nhưng lại bị áo cơm ghì sát đất. Hỡi ôi! Người ta đã phí bao nhiêu tâm huyết, bao nhiêu công lao để giải thoát loài người. Giê-su (Jesus) đã phải đổ máu ra. Thích Ca đã phải từ bỏ tất cả những phú quý vinh hoa của đời mình. Vô ích cả, chừng nào nhân loại chưa thoát khỏi những xiềng xích của cái đói và cái rét. Thứ thường có những lúc sực nhớ đến những cao vọng của mình xưa, ngán ngẩm buồn, tiếc cho mình. Y cứ đinh ninh rằng giá y không bị nghèo thì có lẽ y không đến nỗi đớn hèn thế này đâu. Có lẽ y sẽ làm được một cái gì. Biết bao nhiêu tài năng không nảy nở được, chỉ vì không gặp được một cái hoàn cảnh tốt!…

(Trích Sống mòn, in trong Tuyển tập Nam Cao, tập 2, NXB Văn học, Hà Nội, 2005, tr. 259- 260)

* Chú thích: Nam Cao (1915-1951) tên Trần Hữu Tri, quê Hà Nam. Ông là nhà văn hiện đại xuất sắc của văn học Việt Nam.Với 15 năm cầm bút, ông có hai tiểu thuyết, 50 truyện ngắn. Nam Cao thành công ở lĩnh vực truyện ngắn: Chí Phèo, Lão Hạc, Đời thừa…

Thực hiện các yêu cầu:

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Nhận biết

Xác định ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích.

Xem lời giải

Câu hỏi:836688

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức đã học về truyện.

Giải chi tiết

Xác định ngôi kể: ngôi thứ 3.

Câu hỏi số 2:

Thông hiểu

Trong đoạn trích, nhân vật Thứ quan niệm thế nào là “sống”?

Xem lời giải

Câu hỏi:836689

Phương pháp giải

Đọc kĩ, tìm ý.

Giải chi tiết

Thứ quan niệm “sống”: Sống là để làm một cái gì đẹp hơn nhiều, cao quý hơn nhiều. Mỗi người sống, phải làm thế nào cho phát triển đến tận độ những khả năng của loài người chứa đựng ở trong mình. Phải gom sức lực của mình vào công cuộc tiến bộ chung. Mỗi người chết đi, phải để lại một chút gì cho nhân loại.

Câu hỏi số 3:

Thông hiểu

Nêu tác dụng của hai câu hỏi tu từ: Như vậy thì sống làm gì cho cực? Có ai muốn gục mặt xuống làm gì?

Xem lời giải

Câu hỏi:836690

Phương pháp giải

Đọc thật kĩ, phân tích, tổng hợp.

Giải chi tiết

Như vậy thì sống làm gì cho cực? Có ai muốn gục mặt xuống làm gì?

- Hai câu trên thể hiện sự trăn trở, day dứt, đau đớn của nhân vật Thứ khi suy ngẫm về cuộc sống bế tắc, tủi nhục.

- Làm tăng sắc thái biểu cảm, gợi ra nhiều ý nghĩa, tạo hiệu quả thẩm mĩ cho câu văn.

Câu hỏi số 4:

Thông hiểu

Nhận xét về phẩm chất của nhân vật Thứ trong đoạn trích.

Xem lời giải

Câu hỏi:836691

Phương pháp giải

Đọc, phân tích.

Giải chi tiết

- Nhân vật Thứ là người trí thức có suy nghĩ tích cực, quan niệm tiến bộ về cách sống nhưng bị sự nghèo đói làm cho phải sống cuộc sống tù túng, chật hẹp, đớn hèn, cơ cực,…

- Tuy nhiên, nhân vật luôn khao khát được vươn lên và có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Câu hỏi số 5:

Vận dụng

Anh/ Chị có đồng tình với quan điểm “Biết bao nhiêu tài năng không nảy nở được, chỉ vì không gặp được một cái hoàn cảnh tốt” trong đoạn trích không? Vì sao? (Trình bày trong khoảng 5- 7 dòng.)

Xem lời giải

Câu hỏi:836692

Phương pháp giải

Đọc, phân tích.

Giải chi tiết

HS bày tỏ sự đồng tình hoặc phản đối quan điểm của Thứ. “Biết bao nhiêu tài năng không nảy nở được, chỉ vì không gặp được một cái hoàn cảnh tốt”.

- Đồng tình: hoàn cảnh tốt sẽ tạo điều điện thuận lợi cho tài năng phát triển, có cơ hội đóng góp cho xã hội

- Phản đối: con người phải biết vượt lên trên hoàn cảnh, kiên định với lí tưởng của mình. Nghịch cảnh là động lực để con người quyết tâm vươn tới những điều tốt đẹp.

Quảng cáo

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.