Em hãy viết bài văn nghị luận phân tích đặc trưng của kí trong

Câu hỏi số 840280:

Vận dụng

Em hãy viết bài văn nghị luận phân tích đặc trưng của kí trong tác phẩm dưới đây:

7/1/1972

Cái đẹp đẽ của cuộc đời, cái tươi mới của cuộc đời nhất định không đến khi anh bo bo giữ gìn cái “tôi” của mình. Cũng có một thời kỳ như thế, mình luôn luôn lo lắng cho bản thân. Mình luôn hướng tới tương lai. Nhưng tương lai trong suy nghĩ của mình là một màu hồng rực rỡ pha chút gì ánh biếc phù hoa. Cái tương lai đó bó hẹp trong 1 hạnh phúc ngọt ngào, trong 1 niềm mê say học tập, nhưng học để mà học, để mà “có triển vọng”, nhưng mãi không thấy chút thành quả gì. Bởi ước mơ phù phiếm nên khi vấp phải thực tại khô khốc, mình chưa kịp quen ngay. Không ít thanh niên sớm chán nản với cuộc sống này, muốn trốn tránh, muốn hưởng thụ mặc dù bản thân mình chưa cống hiến được chút gì. Hình như mình cũng thuộc vào loại đó. Chán nản, buồn, buồn lắm, mênh mông như buổi tối tắt đèn…

Gặp nhiều người chán nản như thế, mình tự rút cho bản thân một điều quan trọng: Mình giống họ ư? Chẳng lẽ mình giống họ trong cái bi quan, hèn mạt ấy chăng?

Những ngày đó qua rồi. Mỗi ngày lại thêm một ngày đẹp đẽ. Ao ước gì ở ngày mai khi hôm nay được nhìn, được cảm cuộc sống xôn xao của dân tộc. Cô gái mặc áo da trời bơm thuốc trừ sâu, những gánh bùn lên cải tạo ruộng đồng sau trận lụt, và luỹ tre thân thuộc, bốn mùa lúc nào lá cũng xanh, lúc nào cũng thì thào muôn điều kỳ lạ...

Cảm ơn Tổ quốc, cảm ơn những cánh cò trắng muốt của ca dao cho ta niềm hạnh phúc, cho ta niềm tự hào.

Ta lớn dần lên với tuổi, với cuộc chiến đấu này. Bao giờ để ta hoàn toàn có thể xoa tay mà hài lòng với cuộc sống của mình? Còn lâu, lâu lắm... Nhưng bước đầu này sung sướng biết bao. Tổ quốc vẫn dựng xây và đánh giặc hai hòn gạch vẫn gắn chặt vào nhau nhờ nhiệt tình của con người cộng sản... Trong ngôn ngữ của ta bớt dần tiếng tôi, tiểu đội, trung đội; Ta muốn nói đến những Trung đoàn, những Sư đoàn gang thép... Dân tộc ta đã lớn lên.

Trên đầu ta đã có nhiều sợi bạc. Không, ta không gọi đó là tóc bạc; Có chút gì phôi pha trong từ ngữ đó. Ta muốn gọi đó là những sợi tóc trắng, những sợi tóc trắng trong... bởi những gì đẹp đẽ trong ta có bao giờ phai nhoà cho được.

(Trích Mãi mãi tuổi hai mươi, Nhật ký của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc(*), Đặng Vương Hưng sưu tầm, giới thiệu, Nhà xuất bản Thanh Niên, 2005, trang 127, 128)

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:840280

Phương pháp giải

Vận dụng kĩ năng đã học để viết một bài nghị luận về tác phẩm kí

Giải chi tiết

I. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Văn Thạc – liệt sĩ, người để lại cuốn nhật kí nổi tiếng Mãi mãi tuổi hai mươi, chứa đựng tâm tư, lí tưởng và vẻ đẹp tâm hồn của một thế hệ tuổi trẻ thời chống Mĩ.

- Giới thiệu đoạn trích

- Nêu vấn đề nghị luận: Đặc điểm cả kí trong văn bản

II. Thân bài

1. Khái quát đặc trưng của kí

- Kí là thể loại ghi chép trung thực về người thật, việc thật.

- Thường mang dấu ấn cái “tôi” trần thuật, cảm xúc trực tiếp, trải nghiệm cá nhân.

- Sự đan xen giữa quan sát – suy nghĩ – cảm xúc, phản ánh hiện thực nhưng vẫn thấm đượm chất trữ tình.

- Nhật kí đặc biệt nhấn mạnh tính riêng tư, chân thật, xúc cảm nguyên sơ.

2. Phân tích đặc trưng của kí thể hiện trong đoạn trích

a. Ngôi thứ nhất – sự chân thực và trực tiếp của cảm xúc

- Nhân vật “mình/ta” xuất hiện xuyên suốt → nhật kí mang tính tự bộc bạch, nói thẳng cảm xúc thật: lo lắng, bi quan, rồi đổi thay, giác ngộ.

- Tự đối thoại với chính mình: “Mình giống họ ư?… Chẳng lẽ mình giống họ trong cái bi quan, hèn mạt ấy?” → thể hiện chiều sâu nội tâm, rất đặc trưng của kí.

b. Ghi chép đời sống thực – những hình ảnh chân thực của chiến trường, của đất nước

- Hình ảnh đời sống lao động và chiến đấu hiện lên cụ thể:

+ “Cô gái mặc áo da trời bơm thuốc trừ sâu”

+ “những gánh bùn lên cải tạo ruộng đồng”

+ “luỹ tre thân thuộc”

→ vừa chân thực vừa gần gũi, mang chất hiện thực của kí.

=> Tác giả ghi lại sự chuyển mình của dân tộc: “Trong ngôn ngữ của ta bớt dần tiếng tôi… Ta muốn nói đến những Trung đoàn, những Sư đoàn…” → kí gắn liền với thời đại, với hơi thở cuộc sống.

c. Giọng điệu trữ tình, giàu cảm xúc – đặc trưng của kí trữ tình

- Lời văn dạt dào cảm xúc, mang chất thơ:

+ “những cánh cò trắng muốt của ca dao”

+ “những sợi tóc trắng trong…”

→ Kí nhưng giàu chất thơ, thấm đượm vẻ đẹp lí tưởng.

- Giọng điệu chuyển biến từ day dứt → tự thức tỉnh → lạc quan, tin yêu:

+ Ban đầu: buồn bã, chán nản, tự nghi vấn.

+ Sau: vỡ ra chân lí, hướng về cuộc sống chung, về Tổ quốc.

→ Thể hiện quá trình vận động nội tâm – một đặc trưng quan trọng của kí.

d. Tính suy tư – chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc sống và lí tưởng

- Đoạn nhật kí chứa đầy những chiêm nghiệm:

+ Ý nghĩa của cái “tôi” và cái “ta”.

+ Hạnh phúc khi được sống trong cuộc chiến đấu của dân tộc.

+ Sự trưởng thành của bản thân gắn với sự trưởng thành của đất nước.

→ Kí thường lồng ghép suy nghĩ cá nhân vào dòng sự kiện → đoạn trích thể hiện rõ điều này.

e. Tính chân thật, không tô vẽ

- Nguyễn Văn Thạc không né tránh những mặt yếu đuối: chán nản, mơ mộng, bi quan.

- Sự chuyển biến của anh là một hành trình thật, mộc mạc, tự nhiên.

- Đây là sức mạnh đặc trưng của nhật kí: không che giấu bản thân.

3. Đánh giá, mở rộng

- Đoạn trích cho thấy tâm hồn trong sáng, giàu lí tưởng của người chiến sĩ trẻ.

- Đặc trưng của kí không chỉ để ghi lại sự thật mà còn truyền tải tinh thần thời đại, vẻ đẹp của thế hệ “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”.

- Nhật kí Nguyễn Văn Thạc vì thế có giá trị như một chứng nhân sống động của lịch sử và tâm thức thanh niên Việt Nam thời chống Mĩ.

III. Kết bài

Tổng kết vấn đề nghị luận

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.