Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi từ câu 1 đến câu 2: (1) Nghe cơm sôi, nó giở

Câu hỏi số 148328:

Vận dụng

Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi từ câu 1 đến câu 2:

(1) Nghe cơm sôi, nó giở nắp, lấy đũa béo sơ qua – nồi cơm hơi to, nhắm không thể nhắc xuống để chắt nước được, đến lúc đó nó mới nhìn lên anh Sáu. (2)Tôi nghĩ thầm, con bé đang bị dồn vào thế bí, chắc nó phải gọi ba thôi. (3)Nó nhìn dáo dác một lúc rồi kêu lên:

- (4) Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái! – (5) Nó cũng lại nói trổng.

(6) Tôi lên tiếng mở đường cho nó:

- (7) Cháu phải gọi "ba chắt nước giùm con", phải nói như vậy.

(8) Nó như không để ý đến câu nói của tôi, nó lại kêu lên:

- (9) Cơm sôi rồi, nhão bây giờ!

(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

Câu 1. (1.5 điểm)

a) Tìm từ ngữ liên kết và gọi tên phép liên kết được dùng trong câu (2) và câu (3).

b) Câu nói "Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái!" đã vi phạm phương châm hội thoại nào?

Câu 2. (1.5 điểm) Xác định lời dẫn trực tiếp trong đoạn trích trên.

Câu 3. (3,0 điểm) Viết một đoạn văn giải thích ý nghĩa câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn"

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:148328

Phương pháp giải

Căn cứ bài Liên kết câu và liên kết đoạn văn; Lời dẫn trực tiếp và gián tiếp

Phương pháp phân tích

Giải chi tiết

a. - Phép liên kết được dùng trong câu (2) và câu (3) là phép thế và phép lặp.

- Từ “nó” ở câu 2 được thay bằng từ “con bé” ở câu 3, đồng thời câu 3 sử dụng lặp lại từ “nó”.

- Từ “anh Sáu” ở câu 2 được thay thế bằng từ “ba” ở câu 3.

b. Câu “Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái” đã vi phạm phương châm lịch sự. Trong trường hợp này, bé Thu là con, phải tôn trọng ba nhưng Thu đã nói trống không, không tôn trọng người lớn.

2. Lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn trên là:

- “Nó nhìn dáo dác một lúc rồi kêu lên”.

- Tôi lên tiếng mở đường cho nó

- Nó như không để ý đến câu nói của tôi, nó lại kêu lên:

a. Giải thích

- Uống nước nhớ nguồn: câu tục ngữ nói về lòng biết ơn của thế hệ sau đối với những hi sinh của thế hệ cha ông đời trước. Được hưởng dòng nước mát lành, ngọt ngào phải nhớ đến cội nguồn của nó.

- Ân nghĩa, thủy chung: phẩm chất đáng quý, là cách sống mọi người cần học tập và noi theo.

- Câu tục ngữ “Uống nước nhớ nguồn” là bài học về cách sống ân nghĩa, thủy chung của con người Việt Nam. Lối sống này cần được phát huy, làm nên nhân cách con người.

b. Chứng minh, bình luận

b1. Vì sao phải thực hiện đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”

- Cuộc sống là một chuỗi tuần hoàn, nối tiếp, những gì ta có hôm nay không tự nhiên mà có, đó là thành quả sau bao nỗ lực, cố gắng của các thế hệ trước. Vì vậy, khi được hưởng thụ những thành quả ấy, cần phải ghi nhớ công lao của những người đã hi sinh trước đó.

- Lòng biết ơn là một lối sống, một phẩm chất đẹp của con người có nhân cách.

- Ân nghĩa, thủy chung sẽ giúp ta tạo được sợi dây gắn kết với quá khứ, cha anh, giúp ta giữ gìn và phát huy những giá trị từ truyền thống để những vẻ đẹp ấy càng phát triển hơn.

b2. Biểu hiện của đạo lí Uống nước nhớ nguồn

- Nhớ ơn, tri ân những anh hùng đã ngã xuống, hi sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân.

- Ghi nhớ công ơn những người giúp đỡ mình khi gặp khó khăn, hoạn nạn.

- Biết ơn không chỉ thể hiện trong hành động mà còn trong suy nghĩ, không cần thể hiện bằng những việc làm lớn lao mà chỉ cần những điều bé nhỏ nhưng ý nghĩa.

- Có thái độ trân trọng, ngợi ca những người biết sống ân nghĩa, thủy chung, có nghĩa, có tình.

- Phê phán, lên án những kẻ vong ân, phụ nghĩa, những người sống không có trước có sau.

b3. Tác dụng của đạo lí sống Uống nước nhớ nguồn

- Xây dựng nhân cách cao đẹp.

- Xã hội phát triển tốt đẹp, văn minh.

- Con người biết bảo toàn và phát huy những giá trị tốt đẹp của truyền thống dân tộc.

c. Mở rộng, nâng cao

- Giá trị truyền thống tốt đẹp ấy còn được thể hiện trong những câu tục ngữ khác như: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”,…

- Ân nghĩa, thủy chung phải là phẩm chất tự thân, không nhằm tô vẽ hay khoa trương bản thân. Chỉ có thực chất trái tim mới đi đến trái tim, tâm hồn mới bắt gặp những tâm hồn đồng điệu.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link