Trong “Vợ chồng A Phủ”, nhà văn Tô Hoài nhiều lần miêu tả sự xuất hiện của âm thanh

Câu hỏi số 333799:

Vận dụng cao

Trong “Vợ chồng A Phủ”, nhà văn Tô Hoài nhiều lần miêu tả sự xuất hiện của âm thanh tiếng sáo với những đoạn văn như sau:

“Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bồi hồi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi.

Mày có con trai, con gái rồi

Mày đi làm nương

Ta không có con trai con gái

Ta đi tìm người yêu.

-“Ngày Tết, Mị cũng uống rượu (…). Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo”.

-“Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi ngày Tết. Huống chi A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau! Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại, chỉ thấy nước mắt ứa ra. Mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường.

Anh ném pao, em không bắt

Em không yêu, quả pao rời rồi…”

-“Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp đi chơi”.

-“Trong bóng tối, Mị đứng im lặng, như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi. “Em không yêu quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào…” Mị vùng bước đi nhưng tay chân đau không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa đạp vào vách. Ngựa vẫn đứng yên gãi cân, nhai cỏ. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa”

-“Cả đêm ấy, Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc mê, lúc tỉnh”.

(Trích “Vợ chồng A Phủ” – Tô Hoài)

Anh/chị hãy phân tích chi tiết tiếng sáo trong những đoạn văn trên để thấy được sự tác động của chi tiết này đối với tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân.

Phương pháp giải

phân tích, tổng hợp

Giải chi tiết

Giới thiệu tác giả, tác phẩm

- Tô Hoài là một trong những cây bút văn xuôi hàng đầu của nền văn học hiện đại Việt Nam, là nhà văn có biệt tài nắm bắt rất nhanh nhạy những nét riêng trong phong tục, tập quán của những miền đất mà ông đã đi qua. Ông có giọng văn kể chuyện hóm hỉnh, rất có duyên và đầy sức hấp dẫn; có vốn ngôn ngữ bình dân phong phú và sử dụng linh hoạt, đắc địa.

- Truyện ngắn Vợ chồng A Phủ được sáng tác năm 1952, in trong tập Truyện Tây Bắc – tập truyện được tặng giải Nhất – Giải thưởng Hội văn nghệ Việt Nam 1954 – 1955. Tập Truyện Tây Bắc gồm ba truyện: Mường Giơn, viết về dân tộc Thái; Cứu đất cứu mường, viết về dân tộc Mường; Vợ chồng A Phủ, viết về dân tộc Mèo (Mông) – mỗi truyện có một dáng vẻ, sức hấp dẫn riêng, nhưng đọng lại lâu bền trong kí ức của nhiều người đọc là truyện Vợ chồng A Phủ.

Phân tích ý nghĩa của tiếng sáo

Tiếng sáo xuất hiện trong đêm tình mùa xuân là một nhân tố quan trọng tác động, làm trỗi dậy sức sống tiềm tàng trong Mị.

*Đoạn 1:

- Tiếng sáo là dấu hiệu của đêm tình mùa xuân, là chất xúc tác làm cho những cảm xúc trong tâm hồn Mị sống dậy, Mị có những cảm giác của sự sống:

+ Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bồi hồi - trái tim Mị được thức dậy những cảm xúc của tuổi trẻ.

+ Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi. – tiếng sáo thức dậy cả tài năng âm nhạc

*Đoạn 2:

- Tiếng sáo dìu hồn Mị bềnh bồng sống lại với những khát khao yêu thương hạnh phúc của ngày xưa, dẫn Mị từ cõi quên trở về cõi nhớ.

+ Mị nhớ về ngày xưa tươi đẹp của mình, nhớ rằng mình cũng từng có những ngày Tết vui: Ngày Tết, Mị cũng uống rượu (…).

+ Tiếng sáo chập chờn đánh thức Mị: Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng.

+ Mị nhớ về mình của ngày trước: Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi.

+ Mị sống lại những thói quen mà lâu nay đã mất đi: Mùa xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo”

*Đoạn 3: Tiếng sáo làm Mị thức tỉnh thực tại đau khổ của mình:

- Ý thức về cuộc hôn nhân không hạnh phúc của mình: “Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi ngày Tết. Huống chi A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau!

- Sự phản kháng thoát khỏi thực tại lại trỗi dạy mạnh mẽ: Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa.

- Đau đớn cho tình cảnh của mình: Nhớ lại, chỉ thấy nước mắt ứa ra.

=> Tiếng sáo vẫn thôi thúc và ám ảnh Mị: Mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường.

*Đoạn 4: Tiếng sáo làm thức dậy sức sống trong Mị một cách mạnh mẽ

- Lần đầu sau bao lâu bị giam cầm, mất hoàn toàn ý thức về cuộc sống, Mị đã thắp sáng đời mình một cách chủ động: Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng.

- Thức dậy ý thức và khát vọng: Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp đi chơi.

*Đoạn 5 : Tiếng sáo khiến Mị quên đi thực tại phũ phàng nhưng cũng làm cho bi kịch ở thực tại trở nên đậm nét hơn

- Mị mất hoàn toàn cảm giác đau đớn về thể xác , vẫn rong ruổi chạy theo tiếng sáo trong tiềm thức: Trong bóng tối, Mị đứng im lặng, như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi.

- Nhận ra hoàn cảnh của mình với nỗi đau đớn tột cùng: Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa đạp vào vách. Ngựa vẫn đứng yên gãi cân, nhai cỏ. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa

*Đoạn 6: Tiếng sáo tạo ra một sự giao tranh trong tâm hồn Mị

-Cảm giác lúc thật lúc ảo: Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ

-Sự khao khát được giải thoát vẫn ẩn sâu trong tâm hồn Mị: Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo … Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa

=> Ý nghĩa chi tiết tiếng sáo:

- Tiếng sáo là hiện thân của ký ức tươi đẹp. Là tín hiệu của đêm tình.

- Là ẩn dụ để chỉ tuổi trẻ của Mị.

- Là biểu tượng cho khát vọng tự do.

*Nghệ thuật:

- Xây dựng chi tiết đặc sắc

- Miêu tả tâm lý nhân vật sắc sảo

- Dẫn truyện tự nhiên, sinh động

- Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, giàu chất thơ

Xem lời giải

Câu hỏi:333799

Tham Gia Group Dành Cho 2K7 luyện thi Tn THPT - ĐGNL - ĐGTD

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Lộ Trình Sun 2025 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi TN THPT & ĐGNL; ĐGTD) tại Tuyensinh247.com. Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, 3 bước chi tiết: Nền tảng lớp 12; Luyện thi chuyên sâu; Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.