Cảm nhận của em về tinh thần yêu nước của người nghĩa sĩ – nông dân Nam Bộ trong phần

Câu hỏi số 372598:

Vận dụng cao

Cảm nhận của em về tinh thần yêu nước của người nghĩa sĩ – nông dân Nam Bộ trong phần thích thực bài “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” của Nguyễn Đình Chiểu (Từ “Nhớ lính xưa…” cho đến “…trối kệ tàu sắt tàu đồng súng nổ”).

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:372598

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

Giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn trích

- Nguyễn Đình Chiểu là cây bút xuất sắc của nền văn học trung đại Việt Nam. Cuộc đời của Nguyễn Đình Chiểu là tấm gương trong sáng, cao đẹp về nhân cách, nghị lực và ý chí, về lòng yêu nước, thương dân và thái độ kiên trung, bất khuất trước kẻ thù.

- Thơ văn ông là một bài ca đạo đức, nhân nghĩa, là tiếng nói yêu nước cất lên từ cuộc chiến đấu chống quân xâm lược, là thành tựu nghệ thuật xuất sắc mang đậm sắc thái Nam Bộ.

- Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc là bài văn Nguyễn Đình Chiểu viết theo yêu cầu của Đỗ Quang, tuần phủ Gia Định, để tế những nghĩa sĩ đã hi sinh trong trận tập kích đồn quân Pháp ở Cần Giuộc đêm 16 – 12 – 1861. Có thể nói, lần đầu tiên trong văn học dân tộc, người nông dân nghĩa sĩ chống ngoại xâm đã được dựng một bức tượng đài nghệ thuật bất hủ.

- Đoạn trích trên là đoạn trích tiêu biểu của tác phẩm, tập trung làm rõ hình tượng người nghĩa sĩ nông dân.

Phân tích đoạn trích

Đoạn trích dựng lại hình tượng người nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc

a. Khi chưa có giặc ngoại xâm: Những người nông dân thuần phác (Câu 3,4,5)

- Họ sống cuộc đời “cui cút làm ăn”.

- Họ chỉ quẩn quanh trong lũy tre làng với tầm nhìn hạn hẹp.

- Họ chỉ mải miết với những công việc nhà nông quen thuộc : “tay vốn quen làm” >< xa lạ với công việc nhà binh: “chưa từng”, “chưa quen”, “đâu tới”.

b. Khi kẻ thù xâm lược xuất hiện: Có sự chuyển biến trong tình cảm và nhận thức. (Câu 6 -> Câu 9)

* Chuyển biến trong tình cảm:

- Thính giác: “Tiếng phong hạc phập phồng hơn mươi tháng” -> chưa có cảm xúc, thái độ rõ rệt.

- Khứu giác: “Mùi tinh chiên vấy vá đã ba năm” -> ghét như nhà noog ghét cỏ.

- Thị giác: “Thấy bòng bong…”. “xem ống khói…”, “bữa”, “ngày” -> căm thù: “muốn tới ăn gan”, “muốn ra cắn cổ”.

* Chuyển biến trong nhận thức:

- Ban đầu họ trông chờ vào quân đội của triều đình “như trời hạn trông mưa”.

- Hình thành những nhận thức mới:

+ Nhận thức về nền độc lập, về danh dự của Tổ quốc mình.

+ Kẻ thù không có lí do để tồn tại dưới ánh sáng của chính nghĩa.

+ Tự nguyện nhận trách nhiệm chống giặc ngoại xâm cứu nước.

Từ những so sánh ngầm về sức mạnh của kẻ thù đã cho thấy sự hiên ngang của người dân Cần Giuộc.

Sự chủ động -> tư thế oai phong lẫm liệt của người nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc.

c. Vẻ đẹp hào hùng trong trận nghĩa đánh Tây: (Câu 10 -> Câu 15)

* Tương quan lực lượng:

- Nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc:

+ Không hề được trang bị binh thư, binh pháp, không từng được rèn luyện võ nghệ.

+ Mang trên mình những vũ khí và trang thiết bị thô sơ, vốn là vật dụng sinh hoạt và công cụ lao động hàng ngày:

Áo giáp -> manh áo vải

Dao tu -> ngọn tầm vông

Súng hỏa mai -> rơm con cúi

Gươm -> lưỡi dao phay.

- Kẻ thù xâm lược:

+ Đội quân tinh nhuệ, sắc bén.

+ Vũ khí và trang thiết bị tối tân:

Đạn nhỏ, đạn to

Tàu thiếc, tàu đồng

Súng nổ

è Tương quan lực lượng chênh lệch

ð Đòn bẩy để tôn vinh người nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc.

*Diễn biến:

- Người nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc hiện lên trong tư thế tấn công như vũ bão:

+ “Đạp rào lướt tới”, “coi giặc cũng như không”

+ “Xô cửa xông vào liều mình như chẳng có”,

+ “Đâm ngang chém ngược làm cho mã tà ma ní hồn kinh”

+ “Bọn hè trước lũ é sau”

è Nghệ thuật:

Dùng một loạt động từ mạnh một cách liên tiếp.

Dùng nhịp điệu nhanh, mạnh, đầy khí thế.

Lối chêm xen với những từ chéo.

ð Khung cảnh chiến trường ác liệt, hỗn loạn.-> Nổi bật vẻ đẹp của người nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc: hiên ngang, kiên cường, dũng cảm, bất khuất.

Tổng kết

Group 2K9 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K9 Học trực tuyến - Định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 11 (Xem ngay) cùng thầy cô giáo giỏi trên Tuyensinh247.com. Bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, tiếp cận sớm các kì thi.