Nhà phê bình người Nga Bêlixki viết: “Tác phẩm nghệ thuật sẽ chết nếu nó miêu tả cuộc

Câu hỏi số 372607:

Vận dụng cao

Nhà phê bình người Nga Bêlixki viết: “Tác phẩm nghệ thuật sẽ chết nếu nó miêu tả cuộc sống chỉ để miêu tả, nếu nó không phải là tiếng thét khổ đau hay lời ca tụng hân hoan…” (Lý luận văn học, NXB Giáo dục)

Em hiểu thế nào về ý kiến trên? Hãy làm sáng tỏ ý kiến bằng việc phân tích nhân vật Vũ Nương trong truyện “Chuyện người con gái Nam Xương” của nhà văn Nguyễn Dữ.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:372607

Phương pháp giải

phân tích, tổng hợp

Giải chi tiết

Yêu cầu:

- Văn phong rõ ràng, không mắc các lỗi chính tả, đặt câu.

- Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng xác thực.

1. Giới thiệu vấn đề

- Giới thiệu nhấn định: Tác phẩm nghệ thuật sẽ chết nếu nó miêu tả cuộc sống chỉ để miêu tả, nếu nó không phải là tiếng thét khổ đau hay lời ca tụng hân hoan…

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Dữ và Chuyện người con gái Nam Xương

2. Giải quyết vấn đề

2.1. Giải thích nhận định

- Tác phẩm nghệ thuật nói chung và tác phẩm văn học nói riêng tồn tại mãi cùng thời gian là tác phẩm nghệ thuật chân chính, đích thực. Đó là tiếng nói tình cảm và lí trí của con người, là tiếng thét, là giọt nước mắt, tiếng kêu ai oán, là những câu hỏi, câu trả lời ,… quyện vào cuộc sống và con người, quyện lấy thiên nhiên hồn thiêng sông núi.

- Văn học là tấm gương diệu kì phản ánh hiện thực và thời đại. “Nhà văn là người thư ký trung thành của thời đại”. Tác phẩm văn chương vừa tái hiện cuộc sống, giúp người đọc nhận thức cuộc sống muôn màu, hiểu cuộc sống, có thái độ đúng và những quan niệm sống đúng, sống đẹp; hiểu cái đẹp và cái cao cả. Văn học đích thực miêu tả không chỉ là sự miêu tả, sao chép như chụp lại nguyên xi hiện thực, không tái hiện cuộc sống một cách đơn điệu, khô cứng hay tô vẽ lòe loẹt.
- Văn chương chỉ tồn tại lâu bền trong lòng độc giả khi nó phán ánh được những vấn đề lớn lao của thời đại, nêu được những giá trị tư tưởng lớn lao, động tới chỗ cao sâu nhất trong tâm tư con người. (“Tác phẩm nghệ thuật sẽ chết nếu nó miêu tả cuộc sống chỉ để miêu tả,…”). Ngoài miêu tả cuộc sống, tác phẩm nghệ thuật cần thể hiện đúng những giá trị đích thực của nó. Tác phẩm văn học chân chính hướng đến và chia sẻ, đồng cảm với những khổ đau hay ca tụng hân hoan những niềm vui lạc quan và hạnh phúc con người; nó đặt ra những câu hỏi hoặc trả lời những câu hỏi lớn của cuộc sống con người.

- Theo nhà phê bình Nga Bi-ê-lin-xki, người nghệ sĩ chân chính, trước hết cần biết cảm thông sâu sắc với số phận của con người, biết xúc động trước những kiếp đời lầm than, đau khổ; biết nêu lên những giá trị nhân sinh, biết căm thù cái xấu, cái ác và trân trọng cái đẹp, cái cao thượng. Và bằng việc miêu tả hiện thực cuộc sống, nhà văn thể hiện được những điều đó trên trang viết của mình. Khi đó, những “tiếng thét”, ”lời ca tụng”, “câu hỏi, câu trả lời” sẽ trở thành những con chữ không còn nằm yên trên trang giấy, nó sẽ len lỏi vào từng ngóc ngách của tâm hồn người đọc, khiến cho họ phải cùng suy nghĩ, trăn trở và day dứt với nhà văn, cùng nhà văn đến một mục đích duy nhất của văn chương, là hướng con người tới cái Chân,Thiện, Mĩ.

2.2.Chứng minh nhận định qua tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương – Nguyễn Dữ.

* Văn chương trước hết là cuộc đời, văn học luôn phản ánh cuộc đời qua lăng kính chủ quan của nhà văn. Mặt khác nhà văn không thể thoát ly, mơ tưởng lãng mạn, trái lại, người cầm bút chân chính cần có thái độ rõ ràng chân thực khi miêu tả những sự thật của đời sống xung quanh.

Số phận bất hạnh:

- Cuộc hôn nhân không bình đẳng, Vũ Nương là con nhà kẻ khó, được Trương Sinh đem trăm lạng vàng cưới về -> mối quan hệ kẻ giàu người nghèo khiến nàng luôn sống trong mặc cảm, không có tiếng nói trong gia đình, luôn phải giữ gìn khuôn phép để tránh bất hòa vì chế độ nam quyền.

- Là một người vợ trẻ có cái thú vui nghi gia nghi thất mà luôn phải sống trong cảnh xa chồng cô đơn, một mình gánh vác công việc nhà chồng, chăm lo cho mẹ chồng ốm đau, con thơ dại.

- Mong đợi mỏi mòn, rất mực thủy chung gìn giữ nhưng ngày chồng trở về lại nghi oan, ghen tuông, đánh đuổi, chửi mắng, đối xử tệ bạc. Nàng phải tự vẫn ở bến sông Hoàng Giang để tỏ tấm lòng trinh bạch, son sắt của mình.

Nguyên nhân:

- Nguyên nhân trực tiếp:

+ Từ chiếc bóng trên vách và lời nói ngây thơ của bé Đản

+ Thói ghen tuông mù quáng, chuyên quyền của Trương Sinh

- Nguyên nhân gián tiếp:

- Lễ giáo phong kiến hà khắc: Thái độ khinh thường phụ nữ và uy quyền tối thượng có tính chất quyết định của người đàn ông trong gia đình. Trương Sinh độc đoán, gia trưởng, ghen tuông không cho Vũ Nương cơ hội để giải thích. Cách hành xử của Trương Sinh đối với vợ là cách hành xử của xã hội phong kiến coi rẻ và chà đạp lên thân phận, nhân phẩm người phụ nữ. Trương Sinh là con đẻ của chế độ trọng nam khinh nữ.

- Chiến tranh phi nghĩa: vợ chồng đang sống thuận hòa phải chia li à thời gian xa cách, dẫn đến hiểu nhầm.

- Cuộc hôn nhân không môn đăng hộ đối: Trương Sinh nhà giàu, Vũ Nương là con nhà kẻ khó, đồng tiền làm đen bạc thói đời, khiến nàng bị coi rẻ.

* Văn học chính là tiếng nói tâm hồn tri âm tri kỷ. Nhà văn trước hết rung cảm và xúc động trước cảnh huống, trước một sự thật hoặc một phần sự thật để từ đó ghi lại, làm sống lại trong độc giả những cảm xúc và trải nghiệm đó. Bằng tài năng và tâm huyết, các tác giả nổi tiếng luôn nêu lên và lý giải những chiều sâu, những uẩn khúc thầm kín mà vẻ vang của tâm hồn con người trong những éo le của cuộc đời. Bên trong giữa những dòng chữ là cả máu và mồ hôi, nước mắt người nghệ sĩ.
Văn học không chỉ phản ánh hiện thực,phản ánh những đau khổ mà còn ngợi ca những vẻ đẹp, những niềm vui hạnh phúc của cuộc sống, của con người.

Vũ Nương là người phụ nữ “tính đã thùy mì nết na lại thêm tư dung tốt đẹp”, vẻ đẹp của nàng được thể hiện trong mối quan hệ với những người xung quanh rõ nét:

Vũ Nương là một người vợ thủy chung

- Khi chồng ở nhà: hiểu tính chồng hay ghen tuông, với vợ phòng ngừa quá mức, Vũ Nương hết mực giữ gìn khuôn phép, cuộc sống vợ chồng chưa từng xảy ra bất hòa.

- Khi tiễn chồng đi chinh chiến:

+ Rót chén rượu đầy, nói lời ngọt ngào nồng đượm tình yêu thủy chung

+ Bày tỏ mong ước lớn lao: cuộc sống gia đình yên ấm, mong chồng được bình yên trở về.

+ Xót thương, cảm thông cho những vất vả, hiểm nguy mà chồng sẽ phải chịu đựng.

+ Bày tỏ nỗi khắc khoải nhớ mong da diết của mình với chồng.

- Trong những ngày tháng xa chồng:

+ Nhớ chồng da diết, nỗi nhớ triền miên, khắc khoải theo thời gian.

+ Luôn thấy hình bóng chồng bên mình như hình với bóng (trỏ bóng mình trên vách bảo đó là cha Đản)

- Khi chồng nghi ngờ, ruồng rẫy:

+ Nhẫn nhục van xin, cố gắng hàn gắn tình cảm vợ chồng có nguy cơ tan vỡ, khẳng định tấm lòng thủy chung của mình.

- Sống dưới thủy cung: vẫn nặng tình với quê hương, chồng con.

Vũ Nương là một người con dâu hiếu thảo

- Chồng ra trận, nàng thay chồng chăm sóc mẹ

- Mẹ chồng ốm, nàng hết lòng thuốc thang, lễ bái, nói lời ngọt ngào khuyên lơn.

- Mẹ chồng mất, nàng lo liệu ma chay chu đáo như với cha mẹ đẻ

Vũ Nương là một người mẹ yêu thương con

- Nàng yêu thương, lo lắng chăm sóc cho con khi chồng ra trận.

- Chỉ cái bóng mình trên vách để dỗ dành con, giúp con khỏi thiếu thốn tình cha.

Vũ Nương là người phụ nữ trọng nhân phẩm, tình nghĩa, bao dung.

- Nàng chọn cái chết để minh oan cho mình, để tự bảo vệ nhân phẩm của mình. Lời than trước khi chết như một lời nguyền xin thần sông chứng giám cho nỗi oan khuất và nhân phẩm trong sạch của nàng – một người phụ nữ bạc mệnh.

- Dù ở thủy cung, nàng vẫn luôn buồn bã, nhung nhớ về quê cũ, chồng con, vẫn mong được trở về, giải nỗi oan khuất, gửi trâm cho Phan Lang để nhắn lời tới chồng.

- Khi Trương Sinh lập đàn giải oan, Vũ Nương trở về nói lời từ tạ, không hề oán trách chồng một lời, chỉ còn lại tình nghĩa da diết.

3. Tổng kết:

Nghệ thuật chân chính, theo nhà phê bình Nga, rất cần cái hay cái đẹp của hình thức nghệ thuật. Tác phẩm văn chương có tính nghệ thuật chẳng những có tư tưởng, tình cảm sâu sắc mà còn cần chuyển tải thông tin về cuộc sống và cái đẹp qua hệ thống ngôn từ nghệ thuật và các phương thức biểu đạt chọn lọc hiệu quả. Sự hoàn thiện về nội dung và sự sáng tạo mới mẻ về hình thức nghệ thuật sẽ làm cho tác phẩm văn chương thêm cuốn hút và không bao giờ chết trong lòng người đọc.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link