Tel: 024.7300.7989 - Phone: 1800.6947 (Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)

Thi thử toàn quốc cuối HK1 lớp 10, 11, 12 tất cả các môn - Trạm số 1 - Ngày 20-21/12/2025 Xem chi tiết
Giỏ hàng của tôi

Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau Mai sau dù có bao giờ, Đốt lò hương ấy so tơ phím

Câu hỏi số 401730:
Vận dụng cao

Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau

Mai sau dù có bao giờ,

Đốt lò hương ấy so tơ phím này,

trông ra ngọn cỏ gió cây,

thấy hiu hiu gió, thì hay chị về.

hồn còn mang nặng lời thề

Nát thân bồ liệu đến ghì trúc mai.

Dạ đài cách mặt, khuất lời,

Rưới xin giọt nước cho người thác oan.

Bây giờ trâm gãy gương tan,

Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!

Trăm ngàn gửi lạy tình quân

Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi.

Phận sao phận bạc như vôi?

Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.

Ôi Kim Lang! Hỡi Kim lang!

Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!

(Trao duyên – Trích Truyện Kiều, Nguyễn Du, Ngữ Văn 10, tập 2)

Quảng cáo

Câu hỏi:401730
Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết
Giới thiệu tác giả, tác phẩm

- Nguyễn Du là đại thi hào của nền văn học Việt Nam và là danh nhân văn hóa thế giới. Nguyễn Du có điều kiện tiếp nhận truyền thống văn hóa quý báu của gia đình và của nhiều vùng quê khác nhau – tiền đề cho sự phát triển tài năng nghệ thuật của ông sau này. Chủ nghĩa nhân đạo là một trong những nội dung lớn xuyên suốt trong những sáng tác của Nguyễn Du.

Truyện Kiều là một trong những sáng tác xuất sắc của Nguyễn Du và là kiệt tác của nền văn học Việt Nam được Nguyễn Du sáng tác dựa trên cốt truyện của cuốn tiểu thuyết Kim Vân Kiều truyện (Thanh Tâm tài nhân). Trao duyên là một đoạn trích đặc sắc của tác phẩm Truyện Kiều. Đoạn trích trên là những lời Thúy Kiều nói với Thúy Vân trong cái đêm sau gia biến khi nàng đã quyết định bán mình để có ba trăm lạng vàng cứu cha và em ra khỏi những đòn tra khảo dã man. Đoạn trích nói về bi kịch tình yêu tan vỡ, bi kịch mở đầu cho một chuỗi những bi kịch kéo dài mười năm lăm của đời Kiều.

Phân tích đoạn trích

a. Thúy Kiều dặn dò chuyện mai sau

- Mai sau, mỗi khi đốt hương đánh đàn, linh hồn của Thúy Kiều sẽ trở về. Mong Thúy Vân hãy rưới giọt nước làm phép để giải oan cho chị.

-> Một lần nữa Thúy Kiều mâu thuẫn giữa lí trí và tình cảm

- Lí trí: mong muốn Kim Trọng và Thúy Vân có cuộc sống gia đình êm đềm, hạnh phúc

                                       Đốt lò hương ấy so tơ phím này

Đó cũng là những giây phút hạnh phúc mà Thúy Kiều và Kim Trọng đã trải qua, đã từng có những giây phút hạnh phúc bên nhau. Trong đêm thề nguyền, Kim Trọng đã “lò đào thêm hương”, “Tiên thề cùng thảo một chương/ Tóc mây một món dao vàng chia đôi” -> Thúy Kiều đánh đàn cho Kim Trọng nghe.

->Những giây phút hạnh phúc ấy sẽ tiếp tục, vẫn là cảnh tượng ấy nhưng người thì khác.

- Tình cảm: muốn sum họp, chung thủy hạnh phúc

                                   Hồn còn mang nặng lời thề

                              Nát thân bồ liễu, đền ghì trúc mai

->Dù có bị vùi dập ra sao, dù thịt nát xương mòn nhưng linh hồn Thúy Kiều vẫn mang nặng lời thề “Nợ tình chưa trả cho ai/ Khối tình mang xuống tuyền đài chưa tan”.

-> Linh hồn không thể siêu thoát

-> Nên mỗi khi Kim Trọng và Thúy Vân có những giây phút hạnh phúc bên nhau thì Thúy Kiều sẽ trở về để chung hưởng hạnh phúc qua ngọn gió hiu hiu trên ngọn cỏ lá cây.

=> Dù âm dương cách trở thì Thúy Kiều sẽ trở về bằng linh hồn bất tử, sẽ được chung hưởng với hạnh phúc của em.

=> Mâu thuẫn.

-> Cho thấy:

+ Sự tiếc nuối, đau khổ và cả sự than thân trách phận của Thúy Kiều.

+ Tình cảm sâu nặng

ð  Thúy Kiều hiện lên không chỉ là một tấm gương đạo lí đơn thuần (Thúy Kiều của Thanh Tâm Tài Nhân chỉ dừng lại ở hành xử theo nguyên tắc của đạo lí phong kiến) mà còn hiện lên là một con người trần thế sống động.

b. Thúy Kiều trở về với thực tại đau xót

       Nhà nghiên cứu Đặng Thanh Lê nhận xét “Thúy Kiều thức tỉnh dù chỉ là để khổ đau” và nhận xét ấy rất đúng với đoạn thơ này.

        Ở đoạn trên có tới hai lần Thúy Kiều mâu thuẫn giữa lí trí và tình cảm -> mong muốn vẫn được ở bên gia đình và người mình yêu. Nhưng tất cả những giải pháp nghĩ ra chỉ là an ủi thôi. Có nghĩa lí gì đâu khi người con mà người không còn, có nghĩa lí gì đâu khi âm dương cách trở.

ð  Thúy Kiều buộc phải quay về đối mặt và chấp nhận thực tế: Tình yêu tan vỡ, không thể hàn gắn.

Bây giờ trâm gãy gương tan

Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi

-Thành ngữ “Trâm gãy gương tan” là sự tan vỡ của tình yêu, cũng là sự tan nát trong trái tim Thúy Kim

-> Đến đây không thể níu kéo được nữa.

=> Thức tỉnh nỗi đau thân phận

Phận sao phận bạc như vôi

Đã đành nước chảy hoa trôi

->Hai thành ngữ “phận bạc như vôi”, “nước chảy hoa trôi” đã gợi ra nỗi đau khổ cùng cực của Thúy Kiều.

- Thúy Kiều hướng đến để đối với Kim Trọng trong tâm tưởng:

+ Dùng hai thán từ “ôi, hỡi” trong một câu thơ 6 chữ và kết thúc mỗi từ ôi, hỡi ấy là một dấu chấm than

->Lời gọi tha thiết

-> Nhịp ngắt phá cách 3/3

=> Câu thơ giống như một tiếng nấc nghẹn đau đớn của Thúy Kiều.

Ngay sau khi nhận lỗi nàng đã ngất xỉu:

Cạn lời hồn ngất máu say

Một hơi lặng ngắt, hai tay lạnh đồng.

+ Câu kết là lời nhận tội, tự trách của Thúy Kiều “Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”

Nhìn bề mặt, Thúy Kiều không có lỗi dù rằng nàng đã bội ước, đã lỗi thề. Vì sự bội ước là do khách quan. Bản thân Thúy Kiều không mong muốn điều này, nàng cũng rất khao khát giữ được tình yêu.

Kiều đã tìm ra giải pháp khắc phục là nhờ Vân trả nợ duyên cho mình. Lời thề “Trăm năm tạc một chữ đồng đến xương”, “Trăm năm thề chẳng ôm cầm thuyền ai” đã được thực hiện

Nhưng sâu xa, Thúy Kiều rất thấu hiểu lỗi từ phía mình: không trả được nợ tình.

Đạo nhà Phật cho rằng con người kết duyên với nhau do rất nhiều mối quan hệ. Như Kim Trọng và Thúy Vân nên duyên do quan hệ giữa hai chị em và quan hệ Kim Kiều. Nhưng Vân chỉ thuần túy trả được nợ duyên. Vì thế khi nhắc đến quan hệ này, Nguyễn Du luôn luôn dùng chữ “duyên”:

Khi ăn ở lúc ra vào

Càng âu duyên mới càng dào tình xưa

Cũng là phận cải duyên kim

      Nợ tình vãn nguyên vẹn và luôn đeo đẳng bên Thúy Kiều .

=>Thúy Kiều: tình cảm dành cho Kim Trọng rất sâu nặng

+ Tấm lòng vị tha, đức hi sinh cao đẹp

Tổng kết

Tham Gia Group Dành Cho 2K9 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí

>> Học trực tuyến Lớp 10 cùng thầy cô giáo giỏi tại Tuyensinh247.com, (Xem ngay) Cam kết giúp học sinh học tốt, bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, làm quen kiến thức, định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 10

Hỗ trợ - Hướng dẫn

  • 024.7300.7989
  • 1800.6947 free

(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com