Trong phút chốc, ngồi trước mặt chúng tôi lại vẫn là một người đàn bà lúng túng, đầy sợ

Câu hỏi số 481192:

Vận dụng cao

Trong phút chốc, ngồi trước mặt chúng tôi lại vẫn là một người đàn bà lúng túng, đầy sợ sệt, nhưng có vẻ thông cảm với chúng tôi hơn. Mụ bắt đầu kể:

- Từ nhỏ tuổi tôi đã là một đứa con gái xấu, lại rỗ mặt, sau một bận lên đậu mùa. Hồi bấy giờ nhà tôi còn khá giả, nhà tôi trước ở trong cái phố này. Cũng vì xấu, trong phố không ai lấy, tôi có mang với một anh con trai một nhà hàng chài giữa phá hay đến nhà tôi mua bả về đan lưới. Lão chồng tôi khi ấy là một anh con trai cục tính nhưng hiền lành lắm, không bao giờ đánh đập tôi.

Người đàn bà bỗng chép miệng, con mắt như đang nhìn suốt cả đời mình:

- Giá tôi đẻ ít đi hoặc chúng tôi sắm được một chiếc thuyền rộng hơn, từ ngày cách mạng về đã đỡ đói khổ chứ trước kia vào các vụ bắc, ông trời làm động biển suốt hàng tháng, cả nhà vợ chồng con cái toàn ăn cây xương rồng luộc chấm muối... cũng nghèo khổ, túng quẫn đi vì trốn lính - bỗng mụ đỏ mặt - nhưng cái lỗi chính là đám đàn bà ở thuyền đẻ nhiều quá, mà thuyền lại chật.

- Vậy sao không lên bờ mà ở - Đẩu hỏi.

- Làm nhà trên đất ở một chỗ đâu có thể làm được cái nghề thuyền lưới vó? Từ ngày cách mạng về, cách mạng đã cấp đất cho nhưng chẳng ai ở, vì không bỏ nghề được!

- Ở trên thuyền có bao giờ lão ta đánh chị không? - Tôi hỏi.

- Bất kể lúc nào thấy khổ quá là lão xách tôi ra đánh, cũng như đàn ông thuyền khác uống rượu... Giá mà lão uống rượu... thì tôi còn đỡ khổ... Sau này con cái lớn lên, tôi mới xin được với lão... đưa tôi lên bờ mà đánh...

- Không thể nào hiểu được, không thể nào hiểu được! - Đẩu và tôi cùng một lúc thốt lên.

- Là bởi vì các chú không phải là đàn bà, chưa bao giờ các chú biết như thế nào là nỗi vất vả của người đàn bà trên một chiếc thuyền không có đàn ông...

- Phải, phải, bây giờ tôi đã hiểu, - bất ngờ Đẩu trút một tiếng thở dài đầy chua chát, - trên thuyền phải có một người đàn ông... dù hắn man rợ, tàn bạo?

- Phải - Người đàn bà đáp - Cũng có khi biển động sóng gió chứ chú?

Lát lâu sau mụ lại mới nói tiếp:

- Mong các chú cách mạng thông cảm cho, đám đàn bà hàng chài ở thuyền chúng tôi cần phải có người đàn ông để chèo chống phong ba, để cùng làm ăn nuôi nấng đặng một sắp con, nhà nào cũng trên dưới chục đứa. Ông trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con, rồi nuôi con cho đến khi khôn lớn cho nên phải gánh lấy cái khổ. Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ không thể sống cho mình như ở trên đất được! Mong các chú lượng tình cho cái sự lạc hậu. Các chú đừng bắt tôi bỏ nó! - Lần đầu tiên trên khuôn mặt xấu xí của mụ chợt ửng sáng lên như một nụ cười - vả lại, ở trên chiếc thuyền cũng có lúc vợ chồng con cái chúng tôi sống hòa thuận, vui vẻ.

(Trích Chiếc thuyền ngoài xa, Nguyễn Minh Châu, Ngữ văn 12, tập II, NXB Giáo dục Việt Nam)

Anh/chị hãy phân tích quá trình chuyển biến nhận thức của nhân vật Phùng trong đoạn trích trên. Từ đó, đánh giá bài học nhân sinh của nhà văn Nguyễn Minh Châu.

Phương pháp giải

- Xác định rõ vấn đề cần nghị luận: Phân tích quá trình chuyển biến nhận thức của nhân vật Phùng trong đoạn trích trên. Từ đó, đánh giá bài học nhân sinh của nhà văn Nguyễn Minh Châu.

- Biểu cảm, bình luận, phân tích, tổng hợp.

Giải chi tiết

I. Mở bài

- Giới thiệu một số nét tiêu biểu về tác giả Nguyễn Minh Châu: Cuộc đời, con người và phong cách nghệ thuật đặc trưng của nhà thơ.

- Nêu khái quát chung về tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa”: Hoàn cảnh sáng tác, vị trí, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật.

- Khái quát nội dung của đoạn trích: Quá trình chuyển biến nhận thức của nhân vật Phùng. Từ đó, đánh giá bài học nhân sinh của nhà văn Nguyễn Minh Châu.

II. Thân bài

1. Vị trí đoạn trích:

Đoạn trích nằm ở đoạn sau khi nhân vật Phùng chứng kiến cảnh bạo lực gia đình người đàn bà hàng chài và đây là lúc người đàn bà ở Tòa án. Chính từ đây người đàn bà đã cho Phùng thấy một góc nhìn khác về cuộc sống.

2. Quá trình chuyển biến nhận thức của nhân vật Phùng.

a. Phát hiện đầu tiên của nhân vật Phùng.

- Phùng là một nhiếp ảnh gia vì vậy anh buộc phải có một cái nhìn tinh tế và nhạy bén. Thoạt đầu anh phát hiện ra vẻ đep của thiên nhiên vùng biển mà đối với một người nghệ sĩ có đạo đức nghề nghiệp cao như anh cho rằng đây là một cảnh đắt trời cho và rằng cái đẹp là đạo đức.

b. Phát hiện thứ hai

- Phát hiện thứ hai của Phùng là một góc của hiện thực đời sống.

- Anh đã vô tình chứng kiến cảnh bạo lực gia đình ngay trước cái nền thiên nhiên mà anh vừa tấm tắc khen ngợi.

c. Quá trình thay đổi về nhận thức của Phùng khi ở Tòa án nói chuyện với người đàn bà hàng chài.

- Phùng ban đầu cảm thấy bất bình, có chút khó hiểu trước quyết định của người đàn bà. Thế nhưng sau khi nghe người đàn bà nói Phùng mới hiểu được tận sâu bên trong nguyên nhân vì sao người đàn bà lại có quyết định như vậy. Qua đây cái nhìn của Phùng được mở rộng ra nhiều góc độ và mang tính chất đa chiều hơn.

+ Phùng hiểu được cuộc sống dưới góc độ người làm ăn buôn bán mà nhất là người làm nghề chài lưới.

+ Phùng hiểu được tấm lòng của một người mẹ thương con

+ Phùng hiểu được tấm lòng vị tha của một người phụ nữ

+ Phùng hiểu được biết bao lẽ đời thông qua lời của người đàn bà.

+ Ngay cả người đàn ông cũng được nhìn nhận ở nhiều góc nhìn. Ông ta không hoàn toàn là xấu xa và độc ác như những gì Phùng nhìn thấy lúc trước. Ông ta cũng là một gã đàn ông lương thiện, có tình thương nhưng vì cảnh nghèo nàn, gánh nặng quá lớn nên mới trở thành người đàn ông như vậy => Lão cũng đáng thương.

3. Đánh giá về bài học nhân sinh qua truyện ngắn chiếc thuyền ngoài xa.

+ Quan niệm về mối quan hệ giữa nghệ thuật và đời sống: nghệ thuật phải gắn liền với cuộc đời.

+ Nhà văn phải có cái nhìn toàn diện, sâu sắc về cuộc đời và con người, phải quan tâm đến số phận con người. Nhìn nhận con người dưới nhiều góc độ, khía cạnh, đi sâu vào cuộc sống hiện thực của con người. Thông qua đó tái hiện cuộc sống hiện thực, những góc khuất của cuộc sống. Đồng thời thể hiện sự ngợi ca trân trọng đối với vẻ đẹp khuất lấp vẻ đẹp của con người.

+ Nhắc nhở người nghệ sĩ về điều cốt lõi cho mọi sáng tạo nghệ thuật là số phận con người và sự thật cuộc đời.

+ Nghệ thuật:

++ Sáng tạo hình ảnh giàu tính biểu tượng, chi tiết chọn lọc, có giá trị biểu đạt, gợi mở trong lòng người đọc nhiều ý nghĩa.

++ Văn phong giản dị, trong sáng, giàu suy tư, triết lý.

III. Kết bài:

Khái quát lại nội dung, nghệ thuật.

Xem lời giải

Câu hỏi:481192

Tham Gia Group Dành Cho 2K7 luyện thi Tn THPT - ĐGNL - ĐGTD

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Lộ Trình Sun 2025 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi TN THPT & ĐGNL; ĐGTD) tại Tuyensinh247.com. Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, 3 bước chi tiết: Nền tảng lớp 12; Luyện thi chuyên sâu; Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.