Hùng vĩ của Sông Đà không phải chỉ có thác đá. Mà nó còn là những cảnh đá bờ sông, dựng

Câu hỏi số 526312:

Vận dụng cao

Hùng vĩ của Sông Đà không phải chỉ có thác đá. Mà nó còn là những cảnh đá bờ sông, dựng vách thành, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời. Có vách đá thành chẹt lòng Sông Đà như một cái yết hầu. Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên kia vách. Có quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ này sang bờ kia. Ngồi trong khoang đò qua quãng ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh, cảm thấy mình như đứng ở hè một cái ngõ mà ngóng vọng lên một khung cửa sổ nào trên cái tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện.

Lại như quăng mặt ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió. Cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò Sông Đà nào tóm được qua đấy. Quãng này mà khinh suất tay lái thì cũng dễ lật ngửa bụng thuyền ra.

Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy; cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ đàn. Không thuyền nào dám men gần những cái hút nước ấy, thuyền nào qua cũng chèo nhanh để lướt quãng sông, y như là ô tô sang số ấn ga cho nhanh để vút qua một quãng đường mượn cạp ra ngoài bờ vực. Chèo nhanh và tay lái cho vững mà phóng qua cái giếng sâu, những cái giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào. Nhiều bè gỗ rừng đi nghênh ngang vô ý là những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống. Có những thuyền đã bị cái hút nó hút xuống, thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới….

(Trích Người lái đò Sông Đà – Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam)

Cảm nhận của anh/chị về hình tượng sông Đà trong đoạn trích trên. Từ đó nhận xét về phong cách nghệ thuật của

nhà văn Nguyễn Tuân được thể hiện trong tác phẩm.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:526312

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

I. Giới thiệu chung

* Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

* Khái quát vấn đề nghị luận:

Đoạn văn miêu tả vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội, hung bạo của Sông Đà ở vùng thượng nguồn.

II. Phân tích

1. Phân tích giá trị nội dung của đoạn trích.

- Vách đá Sông Đà được miêu tả từ trên xuống, từ dưới lên, từ bên này sáng bên kia: “đá bờ sông dựng vách thành” và những bức thành vách đá cao chẹt chặt lấy lòng sông hẹp: “Mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời…”, có quãng con hổ con nai có thể vọt qua sông, và chỉ cần nhẹ tay cũng có thể ném hòn đá từ bờ bên này qua bên kia vách, “Ngồi trong khoang đò qua quãng ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh, cảm thấy mình như đứng ở hè một cái ngõ mà ngóng vọng lên một cái khung cửa sổ nào trên các tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện”

→ So sánh vừa chính xác, tinh tế, vừa bất ngờ và lạ lùng đã gợi tả độ hẹp của lòng sông, độ cao hun hút, thăm thẳm của vách đá, không khí âm u, lạnh lẽo, hiểm trở của Sông Đà.

- Ghềnh Hát Lóong: “Dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm lúc nào cũng như đòi nợ xuýt”. Sử dụng câu văn có kết cấu trùng điệp, sử dụng liên tiếp các thanh sắc kết hợp với động từ “xô” được điệp lại trong cả ba vế câu, Nguyễn Tuân diễn tả tài tình sự chuyển động của sóng to, gió lớn, tạo nên những ấn tượng khủng khiếp của sóng gió nơi ghềnh thác Sông Đà.

- Hút nước ở quãng Tà Mường Vát: “Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc”, “chỗ giếng nước sâu ặc ặc lên”, “những cái hút nước lôi tuột bè gỗ xuống hoặc hút những chiếc thuyền xuống rồi đánh chúng tan xác”.

=> Lối so sánh, nhân hóa, phóng đại, ngôn ngữ giàu chất tạo hình, sự liên tưởng độc đáo nhà văn đã tô đậm sự hung bạo, dữ dội của Sông Đà.

2. Phân tích về giá trị nghệ thuật.

- Đoạn văn đã sử dụng sáng tạo nghệ thuật so sánh, nhân hóa, nhiều liên tưởng bất ngờ thú vị. Từ ngữ phong phú, sống động, giàu hình ảnh và có sức gợi cảm cao.

- Sử dụng kiến thức hội hoạ, thơ ca để miêu tả... Sông Đà vô tri, dưới ngòi bút của nhà văn đã trở thành một sinh thể sống động, có hồn, mang tâm địa xấu xa, nham hiểm, như một loài “thủy quái”, như kẻ thù số một của con người.

- Qua đó thể hiện sự am hiểu sâu sắc, tình yêu, niềm tự hào sâu sắc của nhà văn về Sông Đà và vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên Tây Bắc

3. Nhận xét phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân:

- Phong cách nghệ thuật: Nguyễn Tuân là một nhà văn suốt đời đi tìm cái đẹp, có phong cách nghệ thuật tài hoa, uyên bác và độc đáo, luôn nhìn sự vật ở phương diện thẩm mỹ; đi tìm cảm hứng mạnh trong sáng tạo nghệ thuật: tô đậm những cái phi thường để tạo cảm giác mãnh liệt, những ấn tượng đậm nét….

- Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân thể hiện qua tác phẩm Người lái đò Sông Đà:

+ Khám phá, phát hiện sự vật ở phương diện văn hóa, thẩm mĩ. Nguyễn Tuân là nhà văn có cá tính độc đáo nên ông đã tìm thấy ở Sông Đà cảm hứng mãnh liệt bởi đó không phải là một dòng sông vô tri vô giác mà là một sinh thể có tâm hồn, tính cách.

+ Ngôn từ phong phú và giàu chất hội họa, câu văn trùng điệp, “co duỗi nhịp nhàng”.

+ Vận dụng linh hoạt các biện pháp tu từ (so sánh, nhân hóa), kiên thức liên môn, những liên tưởng độc đáo, lối tạo hình giàu tính mĩ thuật, kiến thức uyên bác tài hoa, miêu tả dòng sông vừa hung bạo, dữ dội vửa thơ mộng, trữ tình và người lái đò Sông Đà tài trí, dũng cảm có tay lái điêu luyện.

III. Kết luận

- Khái quát lại nhận định.

- Giá trị nội dung, nghệ thuật.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.