Buổi chiều hôm trước, khi nghe Tràng giới thiệu người vợ nhặt, “Bà lão cúi đầu nín lặng.

Câu hỏi số 528982:

Vận dụng cao

Buổi chiều hôm trước, khi nghe Tràng giới thiệu người vợ nhặt, “Bà lão cúi đầu nín lặng. Bà lão hiểu rồi. Lòng người mẹ nghèo khổ ấy còn hiểu ra biết bao nhiêu cơ sự, vừa ai oán vừa xót thương cho số kiếp đứa con mình”. Buổi sáng hôm sau “Bà mẹ Tràng cũng nhẹ nhõm, tươi tỉnh khác ngày thường, cái mặt bủng beo u ám của bà rạng rỡ hẳn lên”.

Anh/ chị hãy nêu cảm nhận về nhân vật bà cụ Tứ trong tác phẩm “Vợ nhặt” (Kim Lân) qua hai chi tiết trên.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:528982

Phương pháp giải

- Xác định rõ vấn đề cần nghị luận: Cảm nhận nhân vật bà cụ Tứ qua hai chi tiết.

- Biểu cảm, bình luận, phân tích, tổng hợp.

Giải chi tiết

I. Mở bài

- Dẫn dắt giới thiệu nhân vật bà cụ Tứ qua hai chi tiết diễn tả những nét tâm trạng trái chiều, gắn liền với tình huống Tràng nhặt vợ.

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

II. Thân bài

1) Giới thiệu nhân vật và tình huống truyện là điểm khởi nguồn của những nét tâm trạng trái chiều.

- Là một người đàn bà nghèo khổ, cơ cực. Cả đời bà lão long đong, lận đận, đến lúc gần đất xa trời mà vẫn không thực hiện được ước mơ lớn nhất là lấy vợ cho con

- Và giữa lúc đói kém, người chết như ngả rạ khắp nơi, người con trai lại lấy được vợ, đúng hơn là nhặt được vợ. Tình huống bất ngờ, éo le ấy đã thức dậy ở bà cụ bao nhiêu cảm xúc…

2) Cảm nhận về nhân vật bà cụ Tứ qua chi tiết thứ nhất.

* Vị trí đoạn trích và tóm tắt diễn biến dẫn đến đoạn trích:

Từ dáng đi lọng khọng thường ngày khi trở về nhà, bà lão trở nên phấp phỏng lo âu khi thấy con trai vui mừng reo đón mẹ trở về, mời mẹ vào nhà để thưa chuyện; rồi lập cập sợ hãi khi thấy có một người đàn bà lạ đang đứng trong nhà, lại chào bà bằng u… Và đây là chi tiết tái hiện tâm trạng của bà cụ Tứ vào buổi chiều hôm trước khi nghe con trai giới thiệu người vợ nhặt vừa mới đưa về “Kìa nhà tôi nó chào u, nhà tôi nó mới về làm bạn với tôi đấy u ạ…” thì “Bà lão cúi đầu nín lặng. Bà lão hiểu rồi. Lòng người mẹ nghèo khổ ấy còn hiểu ra biết bao nhiêu cơ sự, vừa ai oán vừa xót thương cho số kiếp đứa con mình”

* Phân tích chi tiết- liên hệ với các sự kiện, chi tiết khác trong truyện.

- Bà lão hiểu rồi: những phấp phỏng lo âu đã được hóa giải. Bà đã hiểu lí do về sự xuất hiện của người đàn bà lạ trong nhà. Nếu vừa trước đây thôi bà còn không tin vào mắt mình khi thấy “một người đàn bà nào lại đứng ngay đầu giường thằng con mình” khiến bà phải giụi mắt, cũng không tin nổi vào tai mình khi người ấy lại chào bà bằng u, khiến bà không dám trả lời; thì bây giờ đã có câu giải đáp qua lời giới thiệu mộc mạc mà chân tình của Tràng.

- Lòng người mẹ nghèo khổ ấy còn hiểu ra biết bao nhiêu cơ sự: việc Tràng lấy vợ lúc này là vô vàn bất lợi. Giữa lúc người chết như ngả rạ vào nạn đói khủng khiếp năm 1945, hành động nhặt vợ của Tràng có thể xem là sự liều lĩnh. Nên những người dân xóm ngụ cư không khỏi ái ngại, chính Tràng cũng thấy chợn…

- Vì vậy mà bà lão cúi đầu nín lặng, vì trào dâng rất nhiều cảm xúc hỗn độn vừa ai oán vừa xót thương cho số kiếp đứa con mình. Bà lão vừa mừng vừa lo, vừa buồn vừa tủi:

+ Buồn, tủi vì “người ta dựng vợ gả chồng cho con là lúc trong nhà ăn nên làm nổi… Còn mình thì…”

+ Mừng vì “người ta có gặp bước khó khăn đói khổ này, người ta mới lấy đến con mình. Mà con mình mới có vợ được”.

+ Bao trùm là nỗi lo vì “biết rằng chúng nó có nuôi nổi nhau sống qua được cơn đói khát này không”.

3) Cảm nhận về nhân vật bà cụ Tứ qua chi tiết thứ hai.

* Vị trí đoạn trích và tóm tắt diễn biến dẫn đến đoạn trích: Sau những giây phút cúi đầu nín lặng với những cảm xúc hỗn độn, cuối cùng bà cụ Tứ đã mở lòng đón nhận người con dâu tội nghiệp. Và đó chính là cơ sở để có được những diễn biến tâm trạng trái chiều của bà lão vào buổi sáng hôm sau. Bà lão như biến thành một con người khác hẳn “Bà mẹ Tràng cũng nhẹ nhõm, tươi tỉnh khác ngày thường, cái mặt bủng beo u ám của bà rạng rỡ hẳn lên”

* Phân tích chi tiết- liên hệ với các sự kiện, chi tiết khác trong truyện.

Bà cụ Tứ đã gạt sang một bên tất cả những nỗi buồn lo, tủi hờn, chỉ giữ lại niềm vui đón dâu mới, và chung tay vun vén tổ ấm cho con mình. Niềm vui tràn trên nét mặt tươi tỉnh, rạng rỡ, xua đi cái u ám của những năm tháng đói khổ…

-“Bà xăm xắn thu dọn, quét tước nhà cửa” với ý nghĩ nhà cửa quang quẻ sẽ giúp cho cuộc đời họ có thể khác đi… Bà lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở xung quanh nhà.

- Trong bữa cơm ngày đói đón dâu mới thảm hại, bà lão là người nói nhiều nhất, mà toàn nói những chuyện vui, chuyện sung sướng về sau này. Bà bàn tính chuyện làm ăn, chuyện nuôi gà và hi vọng về đàn gà đông đúc… Bà đang tràn trề hi vọng và muốn khơi lên niềm hi vọng đó cho các con mình.

- Khi “niêu cháo lõng bõng” đã “hết nhẵn”, niềm vui bỗng nhiên bị gián đoạn, bà cụ Tứ đã tìm cách nối dài, níu kéo bằng việc “lật đật chạy xuống bếp, lễ mễ bưng ra một cái nồi khói bốc lên nghi ngút”, tươi cười đon đả nói với các con “chè khoán đây, ngon đáo để cơ”.

-> Bà đã dồn nén tất cả những nỗi lo lắng xuống tận sâu đáy lòng để truyền niềm vui, niềm tin cho con trai và con dâu, để cùng nhau vượt qua những tháng ngày khốn khó.

* Tổng hợp đánh giá

- Giá trị nội dung tư tưởng:

Bà cụ Tứ xuất hiện trong tác phẩm chỉ trong khoảng thời gian ngắn ngủi, từ chiều muộn hôm trước đến non buổi sáng hôm sau khi “mặt trời lên bằng con sào”. Chừng ấy thời gian vừa đủ cho một người ngủ dậy muộn. Nhưng đối với người mẹ nghèo khổ kia, quả là rất dài. Chừng ấy thời gian, song ở bà, có biết bao buồn vui, mừng tủi, cay đắng, âu lo, lẫn hy vọng… Bà chính là là linh hồn của tác phẩm, là hình tượng tiêu biểu cho vẻ đẹp các bà mẹ Việt nam: rất nhân hậu, rất bao dung, giàu lòng nhân ái, thương con vô hạn, hết lòng vun đắp cho các con được hạnh phúc, khát khao sống, khát khao yêu thương và truyền được ngọn lửa sống ấy từ mình sang cho các con.

-> Qua nhân vật bà cụ Tứ, tác giả đã truyền tải giá trị nhân đạo sâu sắc: ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân VN: dù ở trong hoàn cảnh nào, họ vẫn yêu thương đùm bọc lẫn nhau, vẫn không thôi niềm khao khát hạnh phúc gia đình, vẫn mang niềm tin bất diệt vào cuộc sống và tương lai.

- Đặc sắc nghệ thuật xây dựng nhân vật: Với một vốn sống phong phú, cách sử dụng ngôn ngữ nông dân tài tình, lựa chọn chi tiết đặc sắc, Kim Lân đã khắc họa ngoại hình, diễn tả được tâm lí của bà cụ Tứ- một bà cụ nông thôn nghèo trải đời, hiểu biết và giàu lòng nhân ái…- hết sức chân thực, sống động, ghi lại một dấu ấn sâu sắc đối với các thế hệ người đọc.

III. Kết luận.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.