Cảm nhận về hai đoạn trích mở đầu hai tác phẩm truyện ngắn để thấy được điểm đặc

Câu hỏi số 530124:

Vận dụng cao

Cảm nhận về hai đoạn trích mở đầu hai tác phẩm truyện ngắn để thấy được điểm đặc sắc trong nghệ thuật giới thiệu nhân vật:

“Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi. Bắt đầu chửi trời, có hề gì? Trời có của riêng nhà nào? Rồi hắn chửi đời. Thế cũng chẳng sao: Đời là tất cả nhưng cũng chẳng là ai. Tức mình hắn chửi ngay tất cả làng Vũ Đại. Nhưng cả làng Vũ Đại ai cũng nhủ: “Chắc nó trừ mình ra!”. Không ai lên tiếng cả. Tức thật! Ồ thế này thì tức thật! Tức chết đi được mất! Đã thế, hắn phải chửi cha đứa nào không chửi nhau với hắn. Nhưng cũng không ai ra điều. Mẹ kiếp! Thế thì có phí rượu không? Thế thì có khổ hắn không? Không biết đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn cho hắn khổ đến nông nỗi này! A ha! Phải đấy hắn cứ thế mà chửi, hắn chửi đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn, đẻ ra cái thằng Chí Phèo? Mà có trời biết! Hắn không biết, cả làng Vũ Đại cũng không ai biết.”

(trích “Chí Phèo”- Nam Cao)

“Ai ở xa về, có việc vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy có một cô con gái ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi. Người ta thường nói: nhà Pá Tra làm thống lí, ăn của dân nhiều, đồn Tây lại cho muối về bán, giàu lắm, nhà nhiều nương, nhiều bạc, nhiều thuốc phiện nhất làng. Thế thì con gái nó còn bao giờ phải xem cái khổ mà biết khổ, mà buồn. Nhưng rồi hỏi ra mới rõ cô ấy không phải con gái nhà Pá Tra: cô ấy là A Sử, con trai thống lí Pá Tra.”

(trích “Vợ chồng A Phủ”- Tô Hoài)

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:530124

Phương pháp giải

- Xác định rõ vấn đề cần nghị luận: Cảm nhận về hai đoạn trích mở đầu hai tác phẩm truyện ngắn để thấy được điểm đặc sắc trong nghệ thuật giới thiệu nhân vật.

- Biểu cảm, bình luận, phân tích, tổng hợp.

Giải chi tiết

I. Mở bài

- Dẫn dắt, giới thiệu hai đoạn trích mở đầu giới thiệu tạo ấn tượng về nhân vật chính của hai nhà văn.

- Giới thiệu tác giả Nam Cao và tác phẩm Chí Phèo.

- Giới thiệu tác giả Tô Hoài và tác phẩm Vợ chồng A Phủ.

II. Thân bài

1) Cảm nhận về đoạn trích Chí Phèo

a) Giới thiệu nhân vật Chí Phèo và dẫn dắt đến đoạn trích.

Chí Phèo là một điển hình nghệ thuật về người nông dân từ lương thiện rơi vào tha hóa trở thành quỷ dữ rồi bị gạt ra ra khỏi xã hội loài người, cuối cùng quay trở về với khát vọng “làm người lương thiện” và rơi vào bi kịch bị từ chối… Bi kịch ấy được thể hiện qua một chi tiết rất nhỏ, rất bình thường và tự nhiên ngay đoạn mở đầy đó chính là tiếng chửi của Chí Phèo.

b) Phân tích đoạn trích mở ra câu chuyện về nhân vật.

- Trong cơn say, hắn ngật ngưỡng bước đi và hắn chửi. Ban đầu hắn chửi trời vì trời sinh ra hắn một con người không hoàn thiện. Rồi hắn “chửi đời” vì đời bạc bẽo đã cưu mang hắn rồi lại vứt bỏ hắn. Tức quá, hắn “chửi cả làng Vũ Đại” đã đẩy hắn vào bi kịch tha hóa thê thảm. Nỗi cô độc đã lên đến tột độ, hắn “chửi cha đứa nào không chửi nhau với hắn”! Đau đớn nhất, Chí Phèo chửi “đứa chết mẹ nào đã đẻ ra thân hắn” làm hắn mang những bi kịch lớn của cuộc đời.

-> Ý nghĩa của tiếng chửi:

+ Tiếng chửi là khao khát được giao tiếp: Chí Phèo chửi nhưng lời của hắn lại rơi vào im lặng đáng sợ. Không một ai đáp lại lời của hắn. Hắn chửi nhưng chất chứa bên trong là niềm khao khát được giao tiếp, được đáp lại bằng một tiếng chửi. Nhưng đau xót thay, cả làng Vũ Đại quay lung với hắn. Chí Phèo thật sự đã bị gạt bỏ khỏi xã hội loài người.

-> Bi kịch bị từ chối.

+ Tiếng chửi còn là lời kết tội xã hội: nếu bà mẹ tôi nghiệp nào đó đã sinh ra hình hài của đứa bé ở lò gạch bỏ không thì chính xã hội vô nhân đạo đã đẻ ra Chí Phèo – con quỷ của làng Vũ Đại.

-> Bi kịch bị tha hóa.

c) Nét đặc sắc về nghệ thuật.

- Nhà văn đã sử dụng rất thành công hình thái ngôn ngữ nửa trực tiếp để tạo nên hiện tượng đa thanh cho giọng điệu kể chuyện.

- Cách phá vỡ kết cấu truyện theo mạch thời gian mà ưu tiên mạch tâm lí đã tạo nên ấn tượng đặc biệt cho người đọc, làm nên sức cuốn hút cho câu chuyện ngay từ những dòng đầu tiên.

2) Cảm nhận về đoạn trích Vợ chồng A Phủ.

a) Giới thiệu nhân vật Mị và dẫn dắt đến đoạn trích.

Vốn là cô gái xinh đẹp tài năng và có nhân cách, giống như bông hoa ban rực rõ của núi rừng Tây Bắc, Mị đã bị bắt về làm dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra, bị đọa đày ở chốn địa ngục trần gian để rồi dẫn đến tê liệt về tinh thần.

b) Phân tích đoạn trích mở ra câu chuyện về nhân vật

- Cách vào truyện gây ấn tượng nhờ tác giả đã tạo ra những đối nghịch:

+ Một cô gái lẻ loi âm thầm gần như lẫn vào các vật vô tri: cái quay sợi, tảng đá, tầu ngựa…, như bị ném vào vị trí không phải của con người trong khung cảnh đông đúc tấp nập của gia đình thống lí Pá Tra.

+ Cô gái ấy là con dâu của một gia đình quyền thế giàu có “nhiều nương nhiều bạc nhiều thuốc phiện nhất làng” nhưng sao lúc nào cũng “cúi mặt” nhẫn nhục và “mặt buồn rười rượi” đầy đau khổ.

- Từ nghịch lí đó dẫn đến những băn khoăn của người viết và cũng là những băn khoăn của người đọc để rồi tìm ra chiếc chìa khóa hé mở thân phận của cô gái ấy: Con dâu nhà thống lí Pá Tra và toàn bộ nỗi đau khổ của nhân và (bị đày đọa về thể xác và tê liệt về tinh thần) sẽ được diễn giải cụ thể trong câu chuyện.

c) Nét đặc sắc về nghệ thuật

- Đây là thủ pháp tạo tình huống có vấn đề tạo nên sự cuốn hút, hấp dẫn cho câu chuyện ngay từ những dòng đầu tiên.

- Nhà văn Tô Hoài cũng đã găm vào tâm trí người đọc về số phận tủi nhục, đau khổ của Mị.

3) Nhận xét về đặc điểm đặc sắc trong nghệ thuật giới thiệu nhân vật.

a) Nét riêng:

Hai nhân vật trong 2 bối cảnh riêng khác nhau (nông thôn và miền núi trước cách mạng), với những nỗi khổ, với bi kịch về tinh thần khác nhau.

b) Điểm gặp gỡ:

Cả hai nhà văn đều bắt đầu tác phẩm bằng cách đi thẳng vào trung tâm của câu chuyện, không giới thiệu nhân vật theo tuyến tính thời gian, theo ngoại hình mà chọn quãng đời tủi cực nhất của nhân vật, bi kịch lớn nhất của nhân vật để gây ấn tượng đặc biệt về số phận cuộc đời và tình trạng hiện tại thê thảm của nhân vật, từ đó tạo nên sức cuốn hút với người đọc vào câu chuyện của nhân vật.

III. Kết bài:

- Khẳng định lại vấn đề.

- Khẳng định giá trị tác phẩm và vị trí tác giả.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.