Cảm nhận về đoạn văn bản sau: “Sáng hôm sau, mặt trời lên bằng con sào, Tràng mới

Câu hỏi số 530138:

Vận dụng cao

Cảm nhận về đoạn văn bản sau:

“Sáng hôm sau, mặt trời lên bằng con sào, Tràng mới trở dậy. Trong người êm ái lửng lơ như người vừa ở trong giấc mơ đi ra. Việc hắn có vợ đến hôm nay hắn vẫn còn ngỡ ngàng như không phải.

Hắn chắp hai tay sau lưng lững thững bước ra sân. Ánh nắng buổi sáng mùa hè sáng lóa xói vào hai con mắt còn cay sè của hắn. Hắn chớp chớp liên hồi mấy cái, và bỗng vừa chợt nhận ra, xung quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ khác lạ. Nhà cửa, sân vườn hôm nay đều được quét tước, thu dọn sạch sẽ gọn gàng. Mấy chiếc quần áo rách như tổ đỉa vẫn vắt khươm mươi niên ở một góc nhà đã thấy đem ra sân hong. Hai cái ang nước vẫn để khô cong dưới gốc ổi đã kín nước đầy ăm ắp. Đống rác mùn tung bành ngay lối đi đã hót sạch.

Ngoài vườn người mẹ đang lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở. Vợ hắn quét lại cái sân, tiếng chổi từng nhát kêu sàn sạt trên mặt đất. Cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với hắn lại rất thấm thía cảm động. Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng. Một nguồn vui sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong lòng. Bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng cho vợ con sau này. Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà.

Bà cụ Tứ chợt thấy con giai đã dậy, bà lão nhẹ nhàng bảo nàng dâu:

- Anh ấy dậy rồi đấy. Con đi dọn cơm ăn chẳng muộn.

- Vâng.

Người đàn bà lẳng lặng đi vào trong bếp. Tràng nom thị hôm nay khác lắm, rõ ràng là người đàn bà hiền hậu đúng mực không còn vẻ gì chao chát chỏng lỏn như mấy lần Tràng gặp ở ngoài tỉnh. Không biết có phải vì mới làm dâu mà thị tu chí làm ăn hay không? Bà mẹ Tràng cũng nhẹ nhõm, tươi tỉnh khác ngày thường, cái mặt bủng beo u ám của bà rạng rỡ hẳn lên. Bà lão xăm xắn thu dọn, quét tước nhà cửa. Hình như ai nấy đều có ý nghĩ rằng thu xếp cửa nhà cho quang quẻ, nền nếp thì cuộc đời họ có thể khác đi, làm ăn có cơ khấm khá hơn.”

(trích “Vợ nhặt”- Kim Lân)

Liên hệ với đoạn trích sau để thấy được những chuyển biến tích cực trong tâm hồn con người khi được đón nhận tình yêu thương và hạnh phúc

“Bát cháo húp xong rồi, thị Nở đỡ lấy bát cháo và múc thêm bát nữa. Hắn thấy mình đẫm bao nhiêu mồ hôi. Mồ hôi chảy ra trên đầu, trên mặt, những giọt to như giọt nước. Hắn đưa tay áo quệt ngang một cái, quệt mũi, cười rồi lại ăn. Hắn càng ăn, mồ hôi lại càng ra nhiều. Thị Nở nhìn hắn, lắc đầu, thương hại. Hắn thấy lòng thành trẻ con. Hắn muốn làm nũng với thị như với mẹ. Ôi sao mà hắn hiền, ai dám bảo đó là cái thằng Chí Phèo vẫn đập đầu, rạch mặt mà đâm chém người? Đó là bản tính của hắn, ngày thường bị lấp đi, hay trận ốm thay đổi hắn về sinh lí cũng thay đổi cả tâm lí nữa? Những người yếu đuối vẫn hay hiền lành. Muốn ác, phải là kẻ mạnh. Hắn đâu còn mạnh nữa. Và có lúc hắn ngẫm mình mà lo. Xưa nay hắn chỉ sống bằng giật cướp và dọa nạt. Nếu không còn sức mà giật cướp, dọa nạt nữa thì sao? Đã đành, hắn chỉ mạnh vì liều. Nhưng hắn mơ hồ thấy rằng sẽ có một lúc mà người ta không thể liều được nữa. Bấy giờ mới nguy! Trời ơi! Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao! Thị Nở sẽ mở đường cho hắn. Thị có thể sống yên ổn với hắn thì sao người khác lại không thể được. Họ sẽ thấy rằng hắn cũng có thể không làm hại được ai. Họ sẽ lại nhận hắn vào cái xã hội bằng phẳng, thân thiện của những người lương thiện. Hắn băn khoăn nhìn thị Nở, như thăm dò. Thị vẫn im lặng, cười tin cẩn. Hắn tự nhiên nhẹ người...”

(trích “Chí Phèo”- Nam Cao)

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:530138

Phương pháp giải

- Xác định rõ vấn đề cần nghị luận: Cảm nhận đoạn trích và liên hệ với đoạn trích sau để thấy được những chuyển biến tích cực trong tâm hồn con người khi được đón nhận tình yêu thương và hạnh phúc

- Biểu cảm, bình luận, phân tích, tổng hợp.

Giải chi tiết

I. Mở bài

- Giới thiệu vấn đề nghị luận: đoạn văn trích trong tác phẩm Vợ nhặt – những chuyển biến tích cực của tất cả thành viên vào buổi sáng sau hôm Tràng nhặt vợ

- Giới thiệu tác giả Kim Lân và tác phẩm “Vợ nhặt”.

II. Thân bài

1.Cảm nhận đoạn trích Vợ nhặt

a)Tóm tắt dẫn dắt đến đoạn trích – lí giải tình huống tâm trạng của các nhân vật

Tràng là dân ngụ cư, làm nghề kéo xe bò thuê nuôi mẹ già ở tuổi gần đất xa trời, do gia cảnh quá nghèo lại thêm ngoại hình không hấp dẫn nên khó có cơ hội lấy được vợ. Giữa nạn đói khủng khiếp khiến người chết như ngả rạ, Tràng đã “nhặt” được vợ - lấy vợ theo không, đó là tình huống khiến tất cả người dân xóm ngụ cư cũng như bà cụ Tứ và chính cả Tràng vừa mừng vừa lo… Nhưng cuối cùng, tất cả các thành viên trong gia đình là quyết tâm chung tay xây dựng tổ ấm hạnh phúc

b) Diễn biến tâm trạng

*Tràng – khát khao hạnh phúc đã khơi dậy ý thức bổn phận với gia đình

- Tràng trở dậy khi “mặt trời lên bằng con sào”, thấy “trong người êm ái lửng lơ như người vừa ở trong giấc mơ đi ra”, ngỡ ngàng trước hạnh phúc mà mình đang nắm giữ, “việc hắn có vợ đến hôm nay hắn vẫn còn ngỡ ngàng như không phải”.

- Chớp mắt liên hồi trước ánh nắng sáng lóe của buổi sáng mùa hè, Tràng chợt nhận ra cảnh tượng xung quanh thay đổi mới mẻ khác lạ

+ Mẹ và vợ mỗi người một việc chung tay dọn dẹp nhà cửa

- Cảnh tượng trước mặt đã thức dậy trong long Tràng bao nhiêu cảm xúc:

+ “cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với hắn lại thấm thía cảm động”

+ “bỗng nhiên hắn thấy thương yêu, gắn bó với cái nhà của hắn lạ lung”

+ “một nguồn vui sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong long”

-> tất cả những cảm xúc ấy đã dồn tụ lại thành một nhận thức mới mẻ “bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng cho vợ con sau này”

-> từ nhận thức đã thúc đẩy hành động “Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà”

*Người vợ nhặt – khát khao hạnh phúc thể hiện trong hành động vun vén tổ ấm

- Hành động:

+ Vợ hắn quét lại cái sân, tiếng chổi từng nhát kêu sàn sạt trên mặt đất

+ Tràng nom thị hôm nay khác lắm, rõ rang là người đàn bà hiền hậu đúng mực, không có vẻ gì chao chat chỏng lỏn như mấy lần Tràng gặp ở ngoài tỉnh. Không biết có phải mới làm dâu mà thị tu chí làm ăn không?

-Ngôn ngữ đối thoại: khi mẹ chồng nhẹ nhàng bảo “Anh ấy dậy rồi đấy. Con đi dọn cơm ăn chẳng muộn”, thị đáp lời rất lễ phép “Vâng” rồi lẳng lặng đi vào bếp với vẻ hiền hậu đúng mực.

-> tình yêu thương và tấm lòng nhân hậu của Tràng và bà cụ Tứ đã giúp thị phục sinh nguyên vẹn vẻ đẹp tâm hồn, là thiên lương và thiên tính nữ đáng trân trọng

2. Liên hệ với đoạn trích Chí Phèo (1.0 điểm)

a) Tóm tắt dẫn dắt đến đoạn trích – lí giải tình huống tâm trạng của nhân vật

- Chí Phèo xuất thân là đứa trẻ mồ côi bị bỏ rơi

- Lớn lên là người nông dân lương thiện

- Bị tha hóa thành thằng lưu manh rồi thành con quỷ dữ

- Sau cuộc gặp gỡ và được đón nhận tình yêu thương của thị Nở - một người phụ nữ xấu xí, ngẩn ngơ; và nhờ trận ốm dẫn đến tỉnh rượu, Chí Phèo đã hồi sinh

b) Diễn biến tâm trạng

*Thị Nở: thức dậy những thiên chức, thiên lương ở người phụ nữ với sự chăm sóc giản dị ân cần: đỡ lấy bát cháo múc thêm bát nữa, Thị Nở nhìn hắn lắc đầu thương hại… -> khiến Chí Phèo rất cảm động, nhìn thấy ở thị Nở bóng dáng của người bạn, người mẹ và cả người yêu

*Chí Phèo

- Nguyên nhân hồi sinh là nhờ bát cháo hành của thị Nở.

- CP dần dần hồi sinh:

+ hồi sinh những cảm xúc của con người: thấy lòng thành trẻ con, muốn làm nũng với thị như mới mẹ

+ hồi sinh bản tính của con người “nhân chi sơ tính bản thiện”: ôi sao mà hắn hiền, ai dám bảo đó thằng CP hang ngày đập đầu, rạch mặt, đâm chém người

+ hồi sinh khát vọng của con người: Trời ơi! Hắn them lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao

->khát vọng của CP không hề mơ hồ mà dựa trên cơ sở của những lập luận rất có lí, mà dựa trên phương hướng, con đường đã được tính trước:

3. Nhận xét những chuyển biến tích cực trong tâm hồn con người khi được đón nhận tình yêu thương và hạnh phúc (0.75 điểm).

Tuy điểm khác nhau của hai tác phẩm là trước và sau CM tháng Tám 1945 với sự chi phối của thời đại khá mạnh mẽ nhưng điểm chung của hai đoạn văn, của tất cả các nhân vật là những chuyển biến tích cực trong tâm hồn khi được đón nhận tình yêu thương và hạnh phúc

-> từ đây đã truyền tải giá trị nhân đạo sâu sắc, nói theo cách của nhà văn Kim Lân là “Trong hoàn cảnh khốn cùng, dù cận kề bên cái chết nhưng những con người ấy không nghĩ đến cái chết mà vẫn hướng tới sự sống, vẫn hi vọng, tin tưởng ở tương lai. Họ vẫn muốn sống, sống cho ra con người”. Các tác giả đã thể hiện niềm tin vào bản chất người tốt đẹp sẽ luôn tiềm tàng và sẵn sàng tỏa sáng khi có cơ hội. Cũng từ đó mà kêu gọi niềm tin và tình yêu thương của con người dành cho đồng loại.

III. Kết luận (0.25 điểm)

- Đây là hai đoạn trích thú vị, thể hiện rõ nét đặc điểm phong cách nghệ thuật của ngòi bút Nam Cao và Kim Lân với nghệ thuật phân tích tâm lí nhân vật đặc sắc.

- Những thành công về nội dung và nghệ thuật của mỗi đoạn trích góp phần làm nên giá trị của mỗi tác phẩm và vinh danh vị trí của các tác giả trên văn đàn dân tộc.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.