Trình bày cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của sông Hương trong đoạn trích sau, từ đó nêu

Câu hỏi số 545248:

Vận dụng cao

Trình bày cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của sông Hương trong đoạn trích sau, từ đó nêu lên những nét nổi bật trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường.

“Trong những dòng sông đẹp ở các nước mà tôi thường nghe nói đến, hình như chỉ sông Hương là thuộc về một thành phố duy nhất. Trước khi về đến vùng châu thổ êm đềm, nó đã là một bản trường ca của rừng già, rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, mãnh liệt qua những ghềnh thác, cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn, và cũng có lúc nó trở nên dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng. Giữa lòng Trường Sơn, sông Hương đã sống một nửa cuộc đời của mình như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại. Rừng già đã hun đúc cho nó một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng. Nhưng chính rừng già nơi đây, với cấu trúc đặc biệt có thể lí giải được về mặt khoa học, đã chế ngự sức mạnh bản năng ở người con gái của mình để khi ra khỏi rừng, sông Hương nhanh chóng mang một sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ, trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn hoá xứ sở. Nếu chỉ mải mê nhìn ngắm khuôn mặt kinh thành của nó, tôi nghĩ rằng người ta sẽ không hiểu một cách đầy đủ bản chất của sông Hương với cuộc hành trình gian truân mà nó đã vượt qua, không hiểu thấu phần tâm hồn sâu thẳm của nó mà dòng sông hình như không muốn bộc lộ, đã đóng kín lại ở cửa rừng và ném chìa khoá trong những hang đá dưới chân núi Kim Phụng.”

(Trích “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” (Hoàng Phủ Ngọc Tường), Ngữ văn 12 tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam).

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:545248

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

Yêu cầu hình thức:

- Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản.

- Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.

Yêu cầu nội dung:

I. Mở bài: Dẫn dắt giới thiệu vấn đề nghị luận của bài viết: cảm nhận vẻ đẹp của sông Hương trong đoạn trích, từ đó nêu lên những nét nổi bật trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường.

II. Thân bài

1) Giới thiệu tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường và tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông

* Giới thiệu tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường

* Giới thiệu tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông”

2) Cảm nhận vẻ đẹp của sông Hương trong đoạn trích

a) Giới thiệu thủy trình của sông Hương trên bản đồ địa lí

- Sông Hương có hai nhánh lớn, đều bắt nguồn từ dãy Trường Sơn

- Đoạn sông chính được gọi là sông Hương chỉ dài 33 km. Từ ngã ba Bằng Lãng, sông Hương nhẹ nhàng, chậm rãi chảy qua các làng mạc trù phú của vùng ngoại vi Huế, đi vào giữa lòng thành phố, rồi tiếp tục uốn lượn qua các miền quê ở hạ lưu trước khi nhập ra biển ở cửa Thuận An.

-> Từ dòng sông vô tri trên bản đồ địa lí đó, sông Hương đã trở thành một sinh thể có diện mạo, tính cách và tâm hồn khi đi vào trang văn của HPNT.

b) Cảm nhận vẻ đẹp của sông Hương trong đoạn trích

Đoạn trích đã tái hiện vẻ đẹp của sông Hương từ góc nhìn địa lí, trong đoạn chảy giữa không gian núi rừng Trường Sơn

* Là bản trường ca của rừng già: Ở nơi khởi nguồn của dòng chảy, gắn liền với đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, con sông toát lên vẻ đẹp vừa hùng tráng vừa trữ tình:

- Hùng tráng khi “rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, mãnh liệt qua những ghềnh thác, cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn”.

- Trữ tình khi “nó trở nên dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng” , mang một sức sống mãnh liệt.

* Như cô gái Di- gan (bộ tộc sống du mục- tự do) phóng khoáng và man dại:

- Biện pháp so sánh dòng chảy với những vũ nữ cháy bỏng trong vũ khúc flamenco say đắm đã gợi ra vẻ đẹp hoang dại nhưng cũng rất tình tứ của dòng sông.

- Giống như cô gái Di-gan nên nó hiện lên như một con người có cá tính và tâm hồn “rừng già đã hun đúc cho nó một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng”

=> Tác giả đã có những liên tưởng bất ngờ, sáng tạo, mới lạ

-> Tuy nhiên, đó lại là “phần tâm hồn sâu thẳm của nó mà dòng sông hình như không muốn bộc lộ, đã đóng kín lại ở cửa rừng và ném chìa khóa trong những hang đá dưới chân núi Kim Phụng”.

* Cho nên, khi ra khỏi rừng già, dòng sông nhanh chóng “trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở”

- Gọi sông Hương là “người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở” vì nó cũng giống như các dòng sông lớn khác đều có vai trò to lớn là nơi khởi nguồn, sinh thành của những nền văn minh, văn hóa.

- Gọi sông Hương là “người mẹ” còn vì mang trong mình 2 vẻ đẹp nổi bật:

+ “Sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ”: nét dịu dàng được tạo nên từ dòng chảy hiền hòa, nét trí tuệ tạo nên từ nền văn hóa Huế mà nó sinh thành.

+ Vai trò rất lớn lao nhưng “dòng sông hình như không muốn bộc lộ” công lao to lớn ấy, nó chỉ âm thầm chảy và lặng lẽ cống hiến.

c) Đánh giá chung

- Những so sánh, liên tưởng của độc đáo của nhà văn khiến cho dòng sông mang một vẻ đẹp trọn vẹn, hài hòa giữa hình dáng bên ngoài với tâm hồn sâu thẳm bên trong.

- Hai bút pháp kể và tả được kết hợp nhuần nhuyễn và tài hoa đã không chỉ tái hiện một cách chân thực dòng chảy tự nhiên của dòng sông trên bản đồ địa lí, làm nổi bật vẻ đẹp kì thú của dòng sông khi phối cảnh hài hòa với thiên nhiên xứ Huế; mà quan trọng hơn là biến dòng chảy ấy thành hành trình của một cô gái đẹp, duyên dáng, tình tứ và cũng đầy mạnh mẽ.

3) Những nét nổi bật trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường.

Chất trí tuệ uyên bác, tài hoa và chất thơ trữ tình lãng mạn kết hợp hài hòa trong đoạn trích chính là những nét nổi bật trong phong cách nghệ thuật của nhà văn ở thể loại kí:

- Chất trí tuệ đã hiện hình thành khối lượng kiến thức phong phú được huy động trong bài tùy bút, đáng kể nhất là kiến thức địa lý, lịch sử và văn hoá.

- "Chất thơ":

+ Chất thơ tỏa ra từ vẻ đẹp tâm hồn của “cái tôi” HPNT thấm vào cảnh vật- là tấm lòng gắn bó sâu nặng với quê hương xứ Huế.

+ Chất thơ tỏa ra từ vẻ đẹp gợi cảm của sông Hương.

+ Chất thơ còn thể hiện ở cách hành văn mê đắm và tài hoa: hiện hình qua kho từ vựng phong phú, uyển chuyển và giàu hình ảnh; nổi sắc qua cách so sánh liên tưởng giàu sức gợi cảm.

III. Kết luận

- Khái quát lại nhận định.

- Giá trị nội dung, nghệ thuật.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.