[…] Từ đây, như đã tìm đúng đường về, sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những biền bãi

Câu hỏi số 552865:

Vận dụng cao

[…] Từ đây, như đã tìm đúng đường về, sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những biền bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long, kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng tây nam – đông bắc, phía đó, nơi cuối đường, nó đã nhìn thấy chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nền trời, nhỏ nhắn như những vành trăng non. Giáp mặt thành phố ở Cồn Giã Viên, sông Hương uốn một cánh cung rất nhẹ sang đến Cồn Hến; đường cong ấy làm cho dòng sông mềm hẳn đi, như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu. Và như vậy, giống như sông Xen của Pa-ri, sông Đa-nuýp của Bu-đa-pét, sông Hương nằm ngay giữa lòng thành phố yêu quý của mình; Huế trong tổng thể vẫn giữ nguyên dạng một đô thị cổ, trải dọc hai bờ sông. Đầu và cuối ngõ thành phố, những nhánh sông đào mang nước sông Hương tỏa đi khắp phố thị với những cây đa, cây cừa cổ thụ tỏa vầng lá u sầm xuống xóm thuyền xúm xít; từ những nơi ấy, vẫn lập lòe trong đêm sương những ánh lửa thuyền chài của một linh hồn mô tê xưa cũ mà không một thành phố hiện đại nào còn nhìn thấy được. Những chi lưu ấy, cùng với hai hòn đảo nhỏ trên sông đã làm giảm hẳn lưu tốc của dòng nước, khiến cho sông Hương khi đi qua thành phố đã trôi đi chậm, thực chậm, cơ hồ chỉ còn là một mặt hồ yên tĩnh. Tôi đã đến Lê-nin-grát, có lúc đứng nhìn sông Nê-va cuốn trôi những đám băng lô xô, nhấp nháy trăm màu dưới ánh sáng mặt trời mùa xuân; mỗi phiến băng chở một con hải âu nghịch ngợm đứng co lên một chân, thích thú với chiếc thuyền xinh đẹp của chúng; và đoàn tàu tốc hành lạ lùng ấy với những hành khách tí hon của nó băng băng lướt qua trước cung điện Pê-téc-bua cũ để ra bể Bantích. […] Hai nghìn năm trước, có một người Hi Lạp tên là Hê-ra-clít, đã khóc suốt đời vì những dòng sông trôi đi quá nhanh, thế vậy! Lúc ấy, tôi nhớ lại con sông Hương của tôi, chợt thấy quý điệu chảy lặng lờ của nó khi ngang qua thành phố… Đấy là điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế, có thể cảm nhận được bằng thị giác qua trăm nghìn ánh hoa đăng bồng bềnh vào những đêm hội rằm tháng Bảy từ điện Hòn Chén trôi về, qua Huế bỗng ngập ngừng như muốn đi muốn ở, chao nhẹ trên mặt nước như những vấn vương của một nỗi lòng.

(Trích Ai đã đặt tên cho dòng sông?, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ngữ văn 12, Tập một, Nxb Giáo dục).

Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của sông Hương trong đoạn trích trên. Từ đó nhận xét cách nhìn mang tính phát hiện về dòng sông của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:552865

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

Yêu cầu hình thức:

- Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản.

- Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.

Yêu cầu nội dung:

I. Mở bài:

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

+ Hoàng Phủ Ngọc Tường là một nhà văn tài hoa chuyên viết bút kí. Ông có một tình yêu mãnh liệt với thành phố Huế, vì thế Hoàng Phủ Ngọc Tường rất am hiểu về Huế. Phong cách sáng tác mang đậm chất tài hoa và uyên bác.

+ Ai đã đặt tên cho dòng sông? là tác phẩm bút kí ông viết về Huế cùng con sông Hương thơ mộng với những khám phá về cả địa lý, lịch sử, văn hóa.

- Giới thiệu vấn đề nghị luận của bài viết: Hình tượng sông Hương trong đoạn trích; cách nhìn mang tính phát hiện về dòng sông của tác giả.

II. Thân bài:

1) Hình tượng sông Hương qua đoạn trích.

a) Vị trí đoạn trích: Đoạn trích nằm ở phần giữa của tác phẩm khi con sống Hương chảy vào trong thành phố Huế.

b) Cảm nhận về đoạn trích:

* Bắt đầu đi vào thành phố: Sông Hương được liên tưởng với người tình vui tươi và duyên dáng.

- Vui tươi là khi sông Hương đã cảm nhận rõ hơn ở khoảng cách gần hơn bằng thị giác những dấu hiệu của thành phố.

+ Sông Hương đang chảy giữa những biền bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long.

-> Vẻ đẹp tươi tốt, trù phú.

+ Cây cầu trắng của thành phố in ngần trên nền trời nhỏ nhắn như những vành trăng non. Nghệ thuật so sánh gợi hình ảnh thực gợi ra một mối tình chớm hé.

- Duyên dáng: Sông Hương đã làm dáng lần cuối cùng khi giáp mặt người yêu.

+ Sông Hương uốn một cánh cung rất nhẹ sang đến Cồn Hến khiến cho dòng sông trở nên mềm hẳn đi như một tiếng vâng không nói ra của tình yêu.

+ Hoàn thiện vẻ đẹp của mình để dâng tặng cho người yêu.

-> Phô khoe những đường cong rất đẹp, rất tuyệt mĩ của người gái đẹp sông Hương.

+ Giống một sự thuận tình nhưng không nói thành lời vì ngại ngùng, vì e lệ. Bao nhiêu yêu thương dồn nén trong suốt hành trình gian truân đi tìm người yêu cho tới lúc gặp lại “tình trong như đã, mặt ngoài còn e”.

-> Vẻ kín đáo, duyên dáng của những cô gái xứ Huế.

* Trong lòng thành phố - điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế.

- Sau khi làm dáng, uốn một cánh cung rất nhẹ, sông Hương đã nằm ngay giữa lòng thành phố yêu quý của mình. + Thành phố Huế vẫn giữ nguyên dạng một đô thị cổ, cổ kính trang nghiêm.

+ Hai bên bờ sông những cây đa, cây cừa cổ thụ tỏa những vầng lá u sầm xuống những xóm thuyền xúm xít.

+ Trong những đêm sương những ánh lửa lập lòe lúc ẩn lúc hiện nư có như không, như thực như ảo.

- Sông Hương khi ở giữa lòng thành phố mang đặc điểm riêng – lưu tốc rất chậm.

+ Trôi đi chậm, thực chậm cơ hồ chỉ còn là một mặt hồ yên tĩnh.

+ Có thể cảm nhận bằng thị giác qua trăm nghìn ánh hoa đăng ngập ngừng như muốn đi muốn ở chao nhẹ rên mắt nước như những vấn vương của một nỗi lòng.

- Điệu chảy của sông Hương càng rõ hơn khi so sánh với dòng sông Nê – va.

+ Sông Nê – va chảy nhanh, cuốn trôi những đám băng lô xô dưới ánh nắng mặt trời mùa xuân như một đoàn tàu tốc hành đang băng lướt qua cung điện Pê téc bua. Nhanh đến mức không kịp để lũ hải âu nói một điều gì với người bạn đứng ngẩn ngơ mà trông theo -> Tác giả càng thêm yêu quý điệu chảy lặng lờ.

- Lí giải điệu chảy chậm của sông Hương từ nhiều góc nhìn.

+ Theo đặc điểm địa lý tự nhiên: Do hai hòn đảo nhỏ trên sông (Cồn Giã Viên, Cồn Hến) và những chi lưu (nhánh sông đào) mang nước sông Hương tỏa đi khắp phố thị.

+ Theo lý lẽ của trái tim thì điệu chảy lặng lờ chính là điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế: Đó chính là sư ngập ngừng, những vấn vương của một nỗi lòng. -> Sự lưu luyến không muốn rời xa vì quá yêu thành phố của mình.

2) Nhận xét cách nhìn mang tính phát hiện dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường.

- Nhà văn đã khám phá dòng sông dưới nhiều góc độ khác nhau; nhìn ngắm sông Hương không chỉ như một dòng chảy tự nhiên mà còn như một con người với vẻ đẹp tâm hồn sâu thẳm, đầy nữ tính; không chỉ khám phá những nét riêng duyên dáng, độc đáo mà còn khẳng định vai trò sinh thành văn hoá Huế của dòng sông.

- Cách nhìn độc đáo, lãng mạn, tinh tế và tài hoa ấy cho thấy vốn hiểu biết uyên bác, sự gắn bó thiết tha, tình yêu quê hương xứ sở sâu nặng, phong cách kí đậm chất trí tuệ và trữ tình của nhà văn.

III. Kết bài

Khẳng định giá trị của tác phẩm và vị trí của tác giả.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.