Trong bài Tổng kết văn học, SGK Ngữ văn 9 có nêu nhận xét: “Thơ hiện đại không chỉ đem

Câu hỏi số 556422:

Vận dụng cao

Trong bài Tổng kết văn học, SGK Ngữ văn 9 có nêu nhận xét: “Thơ hiện đại không chỉ đem lại những cái mới về nội dung tư tưởng, cảm xúc mà còn đổi mới về phương thức biểu cảm, về sáng tạo hình ảnh, cấu trúc câu thơ, ngôn ngữ thơ.” (Dẫn theo SGK Ngữ văn 9, tập 2, tr.200, NXB GDVN, 2005)

Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy phân tích bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá" của Huy Cận để làm sáng tỏ vấn đề.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:556422

Phương pháp giải

phân tích, giải thích, tổng hợp

Giải chi tiết

1. Mở bài:

- Giới thiệu và trích dẫn nhận định

- Khẳng định “Đoàn thuyền đánh cá” là biểu hiện rõ nét của nhận định trên.

- Giới thiệu đôi nét về bài thơ: là sang tác tiêu biểu của Huy Cận viết về con người lao động trong thời kì đổi mới.

2. Thân bài

a. Giải thích nhận định

- Thơ hiện đại đem lại những cái mới về nội dung tư tưởng: tư tưởng về tình cảm với đất nước, quê hương, người lao động, vẻ đẹp thiên nhiên,…

- Thơ hiện đại đổi mới về phương thức biểu cảm: tình cảm của các tác giả được bộc lộ rõ nét, trực tiếp và đa dạng, nhiều màu sắc trong các văn bản thơ.

- Thơ hiện đại sang tạo về hình ảnh, cấu trúc, ngôn ngữ thơ: các văn bản thơ hiện đại đã vượt ra khỏi rường mối quy củ của thơ xưa để vươn đến đổi mới về tự do trong ngôn ngữ, nhịp điệu và làm nên những điều mới mẻ.

b. Chứng minh trong tác phẩm

b.1 Đoàn thuyền đánh cá đem lại những cái mới về nội dung tư tưởng, cảm xúc:

- Ca ngợi thiên nhiên:

+ “Mặt trời xuống biển…”

=> Nghệ thuật so sánh nhân hóa cho thấy cảnh biển hoàng hôn vô cùng tráng lệ, hùng vĩ. Mặt trời được ví như một hòn lử khổng lồ đang từ từ lặn xuống. Trong hình ảnh liên tưởng này, vũ trụ như một ngôi nhà lớn.

+ “Đến dệt lưới ta đàn cá ơi…”

=> Yêu mến thiên nhiên và hòa hợp cùng thiên nhiên.

- Ca ngợi người lao động bình dân

+ “Câu hát căng buồm với gió khơi”

=> Đoàn thuyền chứ không phải chỉ con thuyền ra khơi đã tạo ra sự tấp nập trên biển. Chữ “Lại” vừa khẳng định nhịp điệu lao động của người dân chài đã đi vào ổn định, vừa thể hiện sự đối lập giữa sự nghỉ ngơi của đất trời và sự làm việc của con người.

+ Tác giả đã tạo ra một hình ảnh khỏe, lạ mà thật từ sự gắn kết 3 sự vật và hiện tượng: Câu hát, cánh buồm và gió khơi. Người đánh cá căng buồm và cất câu hát lên nhà thơ có cảm giác như chính câu hát đó đã làm căng cánh buồm. Câu hát mang theo niềm vui, sự phấn chấn của người lao động trở thành sức mạnh cùng với gió biển làm căng cánh buồm để con thuyền lướt sóng ra khơi.

=> Nghệ thuật ẩn dụ trong hình ảnh thơ lãng mạn này đã góp phần thể hiện một hiện thực : Đó là niềm vui phơi phới, tinh thần lạc quan của người dân chài. Họ ra khơi trong tâm trạng đầy hứng khởi vì học tìm thấy niềm vui trong lao động, yêu biển và say mê với công việc chinh phục biển khơi làm giàu cho Tổ quốc.

b.2 Đổi mới về phương thức biểu cảm

- Niềm vui của người lao động được biểu cảm một cách trực tiếp trong thơ:

Câu hát của người lao động còn mang theo niềm mong mỏi tha thiết vừa hiện thực vừa lãng mạn “ Hát rằng : cá bạc biển đông lặng

………………………………..

Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi!”

Từ dáng cá hình thoi, nhà thơ liên tưởng đến biển như một tấm lụa lớn mà đoàn cá là “ đoàn thoi” đang vung vẩy qua lại. Người dân chài hát khúc hát ca ngợi sự giàu có của biển cả, họ hát bài ca gọi cá vào lưới và mong muốn công việc đánh cá thu được nhiều kết quả tốt đẹp.

- Giọng thơ đầy sự phấn khởi, vui tươi thể hiện qua những câu hát và khí thế khỏe khoắn:

+ Câu đầu tác giả lặp lại ở khổ thơ 1: “Câu hát căng buồm với gió khơi”

Đoàn thuyền ra đi hào hứng sôi nổi, nay trở về cũng với tinh thần ấy rất khẩn trương. Câu hát đưa thuyền đi nay câu hát lại đưa thuyền về.

+ Bằng biện pháp khoa trương và hình ảnh nhân hóc” Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời:cho thấy con người và vũ trụ chạy đua trong cuốc vận hành vô tận, con người đã mang tầm vóc lớn lao của thiên nhiên vũ trụ trong cuộc chạy đua này và con người đã chiến thắng.Có thể nói Huy Cận đã lấy tình yêu của mình đối với cuộc sống mới của nhân dân khám phá ra vẻ đẹp hùng vĩ. Thay vào không gian vũ trụ buồn hiu hắt của thơ ông trước cách mạng tháng Tám.

b.3 Sáng tạo hình ảnh, cấu trúc, ngôn ngữ thơ

- Hình ảnh, cấu trúc:

+ Mở đầu bài thơ là cảnh hoàng hôn, kết thúc bài thơ là cảnh bình minh” Mặt trời đội biển nhô màu mới”. Ánh mặt trời sáng rực, từ từ nhô lên ở phía chân trời xa cảm giác như mặt trời đội biển. Câu thơ với ẩn dụ táo bạo cho thấy sự tuần hoàn của thời gian, của vũ trụ.

+ H/ả “mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi” gợi nhiều liên tưởng như những mặt trời nhỏ bé đang tỏa rạng niềm vui trước thành quả lao động mà con người đã giành được sau một đêm lao động trên biển. => đó là cảnh tượng đẹp huy hoàng giữa bầu tròi và mặt biển, giữa thiên nhiên và thành quả lao động.

- Ngôn ngữ: bình dị, tự nhiên mang dáng dấp của ngôn ngữ thường ngày.

III, Kết luận chung

- Bài thơ là những bức tranh đẹp, rộng lớn và đặc sắc khi viết về thời đại mới.

- Bài thơ tạo được âm hưởng vừa khỏe khoắn sôi nổi lại vừa phơi phới, bay bổng đã thể hiện và là minh chứng tiêu biểu cho nhận định trên.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link