Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài (phần trích

Câu hỏi số 557047:

Vận dụng cao

Phân tích giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài (phần trích trong Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020)

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:557047

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về tác phẩm Vợ chồng A Phủ kết hợp với kĩ năng viết bài văn nghị luận văn học.

Giải chi tiết

I. Mở bài:

* Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

- Tác giả: Tô Hoài là một cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn học hiện đại Việt Nam. Sáng tác của ông chủ yếu viết về đề tài thiếu nhi và cuộc sống của người dân miền núi với sự am hiểu sâu sắc của mình về đời sống sinh hoạt của người dân miền núi. Phong cách sáng tác của ông nột bật ở tài phân tích tâm lý nhân vật mang đậm tính khẩu ngữ.

- Tác phẩm: “Vợ chồng A Phủ” là truyện ngắn nổi tiếng của Tô Hoài được ra đời từ chyến đi thực tế của tác giả cùng bộ đội lên giải phóng Tây Bắc. Tác phẩm đã tái hiện lại nỗi khổ của người dân miền núi dưới ách thống trị. Tác giả đã thể hiện niềm thương cảm của mình đồng thời bày tỏ sự trân trọng đối với sức sống tiềm tàng, mãnh liệt của con người nơi đây.

* Khái quát vấn đề nghị luận: Phân tích giá trị nhân đạo của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài.

II. Thân bài:

1. Khái quát chung:

- Giá trị nhân đạo: Là giá trị được tạo nên từ niềm đồng cảm sâu sắc của nhà văn với nỗi đau của những con người, những cảnh đời bất hạnh trong cuộc sống, thể hiện sự nâng niu, trân trọng với những nét đẹp trong tâm hồn và niềm tin khả năng vươn dậy của con người dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào của cuộc đời.

- Giá trị nhân đạo trong tác phẩm Vợ chồng A phủ được thể hiện qua sự thấu hiểu về cuộc sống khổ cực của những người dân miền núi từ đó nói lên tiếng nói tố cáo đối với chế độ áp bức bóc lột. Bên cạnh đó, giá trị nhân đạo của tác phẩm còn được thể hiện ở việc phát hiện ra vẻ đẹp tiềm ẩn, tin tưởng vào sự đấu tranh và sức mạnh tiềm tàng của con người nơi đây.

2. Giá trị nhân đạo trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ.

a. Thấu hiểu và thông cảm sâu sắc tâm tư, tình cảm cũng như những ước mơ, nguyện vọng của những người bị chà đạp.

- Mị – cô gái trẻ đẹp, mơn mởn như bông hoa rừng nhưng bị bắt cóc về làm con dâu gạt nợ nhà thống lý.

- Mị sống âm thầm vật vờ như chiếc bóng, cứ “lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa”, mọi quyền lợi bị tước đoạt

- Mang tiếng là con dâu nhưng là con dâu gạt nợ, là con nợ hơn là con dâu.

- Mị bị bóc lột sức lao động, bị tước đoạt tuổi xuân, hạnh phúc, bị thần quyền áp chế

- Nơi Mị sống chỉ độc “một ô cửa sổ, một lỗ vuông bằng bàn tay trông ra ngoài không biết sương hay là nắng”.

- A Phủ không nợ nần gì nhà thống lí mà rốt cục cũng biến thành kẻ trừ nợ suốt đời bị đánh đập, bị trói buộc một cách thảm khốc đến mức gần như tê liệt cả sức phản kháng.

- Cảnh xử kiện tàn bạo như thời trung cổ được vẽ nên bằng một trang giấy mà ở đó sự tàn nhẫn, độc ác đã lên ngôi.

=> Phải thông cảm và thấu hiểu những số phận khốn khổ như Mị và A Phủ, nhà văn mới có thể miêu tả thành công tâm trạng phức tạp và phong phú của Mị và A Phủ trong quá trình tự giải phóng mình.

b. Tố cáo, vạch trần tội ác của những thế lực đã chà đạp lên quyền sống của con người.

- Chúng đã lợi dụng chính sách cho vay nặng lãi để nô lệ hóa con người

- Mị và A Phủ từ là những đóa ban rừng mơn mởn, yêu tự do, giàu tài năng nhưng vì món nợ mà họ đã trở thành những kẻ nô lệ suốt đời bị đối xử như con vật.

- Nợ là sợi dây trói buộc thể xác, thần quyền là sợi dây oan nghiệt trói buộc tinh thần Mị và A Phủ vào nhà thống lý.

- Họ đã bị thần quyền làm cho tê liệt về ý thức phản kháng, trở thành những con người cam chịu kiếp sống trâu ngựa.

- Chúng dùng cường quyền, hủ tục và những thủ đoạn bóc lột tàn nhẫn để thỏa mãn sự độc ác.

- A Phủ bị trói đứng vào cột chờ chết, thế mạng mình cho mạng của con bò.

- Mị bị A Sử trói đứng vào cột trong đêm tình mùa xuân chỉ vì muốn đi chơi.

c. Phát hiện, ca ngợi vẻ đẹp cuộc sống và tâm hồn của con người Tây Bắc.

- Mị là cô gái trẻ đẹp, giàu tài năng “thổi sáo hay, thổi lá cũng hay như thổi sáo”.

- Có tấm lòng hiếu thảo với cha già.

- Bị bắt về làm dâu gạt nợ, dù cuộc sống nhiều khổ cực như trâu như ngựa nhưng trong Mị luôn ẩn chứa sức sống tiềm tàng mãnh liệt, sức phản kháng mạnh mẽ.

- Khát vọng tự do mãnh liệt trấn áp cả bóng ma thần quyền, cường quyền.

- A Phủ – một chàng trai của núi rừng tự do, yêu lao động, giỏi lao động.

- Vượt lên trên hoàn cảnh khó khăn, A Phủ vẫn sống một đời sống tâm hồn phóng khoáng, hồn nhiên, yêu đời, yêu chính nghĩa, tự tin của tuổi trẻ.

d. Tin tưởng vào khả năng cách mạng của người dân miền núi trong cuộc đấu tranh giành tự do, đánh đổ chế độ thực dân, phong kiến.

- Từ tăm tối đau thương, Mị và A Phủ đã vươn lên ánh sáng của tự do và nhân phẩm, cùng nhau đạp qua đêm tối, vươn đến ngày mai ở Phiềng Sa, nên vợ nên chồng.

- Cả hai đã theo Cách mạng, theo Đảng, đánh giặc, bảo vệ quê hương và thay đổi số phận của mình.

- Qua đó, tác giả bày tỏ thái độ bênh vực quyền sống của con người và ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của người lao động, đặc biệt là sức sống tiềm tàng và hành động tự giải phóng của nhân vật, đồng thời đặt niềm tin và sự trân trọng, nâng niu đối với khát vọng sống tốt đẹp của con người dù bị đày đọa đau khổ.

III. Kết bài

- Khẳng định lại nội dung nghệ thuật.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.