Tel: 024.7300.7989 - Phone: 1800.6947 (Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)

Thi thử toàn quốc cuối HK1 lớp 10, 11, 12 tất cả các môn - Trạm số 1 - Ngày 20-21/12/2025 Xem chi tiết
Giỏ hàng của tôi

Lão đàn ông lập tức trở nên hùng hổ, mặt đỏ gay, lão rút trong người ra một chiếc thắt

Câu hỏi số 558105:
Vận dụng cao

Lão đàn ông lập tức trở nên hùng hổ, mặt đỏ gay, lão rút trong người ra một chiếc thắt lưng của lính ngụy ngày xưa, có vẻ như những điều phải nói với nhau họ đã nói hết, chẳng nói chẳng rằng lão trút cơn giận như lửa cháy bằng cách dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào lưng người đàn bà, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng nghiến ken két, cứ mỗi nhát quất xuống lão lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn: “Mày chết đi cho ông nhờ. Chúng mày chết hết đi cho ông nhờ!”.

Người đàn bà với một vẻ cam chịu đầy nhẫn nhục không hề kêu một tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách trốn chạy.

Tất cả mọi việc xảy đến khiến tôi kinh ngạc đến mức, trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há mồm ra mà nhìn. Thế rồi chẳng biết từ bao giờ, tôi đã vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy nhào tới.

Bóng một đứa con nít lao qua trước mặt tôi. Tôi vừa kịp nhận ra thằng Phác - thằng bé trên rừng xuống vừa nằm ngủ với tôi từ lúc nửa đêm. Thằng bé cứ chạy một mạch, sự giận dữ căng thẳng làm nó khi chạy qua không nhìn thấy tôi. Như một viên đạn trên đường lao tới đích đã nhắm, mặc cho tôi gọi nó vẫn không hề ngoảnh lại, nó chạy tiếp một quãng ngắn giữa những chiếc xe tăng rồi lập tức nhảy xổ vào cái lão đàn ông.

Cũng y hệt người đàn bà, thằng bé của tôi cũng như một người câm, và đến lúc này tôi biết là nó khỏe đến thế!

Khi tôi chạy đến nơi thì chiếc thắt lưng da đã nằm trong tay thằng bé, không biết làm thế nào nó đã giằng được chiếc thắt lưng, liền dướn thẳng người vung chiếc khóa sắt quật vào giữa khuôn ngực trần vạm vỡ cháy nắng có những đám lông đen như hắc ín, loăn xoăn từ rốn mọc ngược lên. Lão đàn ông định giằng lại chiếc thắt lưng nhưng chẳng được nữa, liền giang thẳng cánh cho thằng bé hai cái tát khiến thằng nhỏ lảo đảo ngã dúi xuống cát. Rồi lão lẳng lặng bỏ đi về phía bờ nước để trở về thuyền.

            (Trích Chiếc thuyền ngoài xa – Nguyễn Minh Châu, Ngữ văn 12, tập 2, NXB Giáo dục, 2019)

Cảm nhận của anh/chị về phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong đoạn trích trên; Từ đó, nhận xét tình huống nhận thức trong tác phẩm.

Quảng cáo

Câu hỏi:558105
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa kết hợp với kĩ năng viết bài văn nghị luận văn học.

Giải chi tiết

I. Mở bài:

* Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

- Nguyễn Minh Châu là cây bút tiên phong của văn học VN thời kì đổi mới. Ông “thuộc trong số những nhà văn mở đường tinh anh và tài năng nhất của văn học nước ta hiện nay” (Nguyên Ngọc). Nếu trước 1975, NMC là ngòi bút sử thi có thiên hướng trữ tình lãng mạn thì từ những năm 80 của thế kỉ XX ông chuyển sang cảm hứng thế sự với những vấn đề đạo đức và triết lí nhân sinh.

- Chiếc thuyền ngoài xa (1983) là một trong những sáng tác tiêu biểu của VH VN giai đoạn sau 1975. Tác phẩm ra đời khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đã kết thúc, đất nước thống nhất trong nền độc lập, hòa bình. Cuộc sống với muôn mặt đời thường đã trở lại sau chiến tranh, nhiều vấn đề của đời sống, nhiều quan niệm đạo đức cần được nhìn nhận lại… Tác phẩm mang xu hướng nghệ thuật chung của văn học thời kì đổi mới: thiên về hướng nội, khai thác sâu sắc số phận cá nhân và thân phận con người đời thường…

* Khái quát vấn đề nghị luận: Cảm nhận về phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong đoạn trích trên; Từ đó, nhận xét tình huống nhận thức trong tác phẩm.

II. Thân bài:

1. Tóm tắt + giới thiệu tình huống dẫn đến đoạn trích.

- Theo yêu cầu của trưởng phòng, nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đến một vùng ven biển miền Trung (cũng là nơi anh từng chiến đấu) để chụp một tấm ảnh cho bộ ảnh lịch nghệ thuật thuyền và biển. Sau nhiều ngày phục kích, người nghệ sĩ đã phát hiện và chụp được “một cảnh đắt trời cho”- cảnh một chiếc thuyền ngoài xa đang ẩn hiện trong biển sớm mờ sương. Nhưng khi chiếc thuyền vào bờ, anh đã kinh ngạc hết mức khi chứng kiến từ chính chiếc thuyền đó cảnh một gã chồng vũ phu đánh đập người vợ hết sức dã man, đứa con vì muốn bảo vệ mẹ đã đánh trả lại cha mình.

2. Cảm nhận về phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong đoạn trích trên.

- Ngay trong khi tâm hồn đang bay bổng trong những xúc cảm thẩm mĩ thì người nghệ sĩ đã phát hiện ra một sự thật kinh ngạc khi “chiếc thuyền đâm thẳng vào chỗ tôi đứng”, khi chiếc thuyền ngoài xa tiến lại gần:

+ Đằng sau cái đẹp toàn Mĩ hóa ra là hiện thực trần trụi: . “Một người đàn ông và một người đàn bà rời chiếc thuyền. Họ phải lội qua một quãng bờ phá nước ngập đến quá đầu gối.” bước ra từ chiếc thuyền ngư phủ đẹp như mơ là một người đàn bà xấu xí, trạc ngoài bốn mươi tuổi, thân hình “cao lớn với những đường nét thô kệch”, “Mụ rỗ mặt. Khuôn mặt mệt mỏi sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và dường như đang buồn ngủ”, “tấm lưng áo bạc phếch và rách rưới” ; đi theo sau là một gã đàn ông to lớn, dữ dằn với “tấm lưng rộng và cong như lưng một chiếc thuyền”, “mái tóc tổ quạ”, “đi chân chữ bát” với “hàng lông mày cháy nắng rủ xuống hai con mắt đầy vẻ độc dữ…”

-> Không còn sự thơ mộng, thanh bình, êm ả mà chỉ còn những lam lũ, vất vả, và cả bóng dáng của sự nghèo đói

+ Đằng sau cái đẹp toàn Thiện hóa ra là một cảnh tượng tàn nhẫn:

-> Ngôn ngữ đối thoại, những lời họ nói với nhau không khỏi làm cho Phùng bất ngờ: “Bất giác tôi nghe người đàn ông nói chõ lên thuyền như quát: “Cứ ngồi nguyên đấy. Động đậy tao giết cả mày đi bây giờ”. Cách xưng hô mày- tao, cách đe dọa “tao giết cả mày đi bây giờ” chứa đầy những căm hận. Lời đe dọa độc ác đó không phải là cách giao tiếp thông thường của những thành viên trong gia đình dành cho nhau.

-> Kinh khủng hơn là cảnh bạo hành gia đình, gã chồng đánh đập người vợ một cách thô bạo: Sau khi đi đến bên chiếc xe rà phá mìn, “lão đàn ông lập tức trở nên hùng hổ, mặt đỏ gay, lão rút trong người ra một chiếc thắt lưng của lính ngụy ngày xưa”, “trút cơn giận như lửa cháy bằng cách dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào lưng người đàn bà, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng nghiến ken két, cứ mỗi nhát quất xuống lão lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn “mày chết đi cho ông nhờ. Chúng mày chết hết đi cho ông nhờ!”. Lão đàn ông như đang dồn tận lực để trút tất cả những uất hận cùng cực lên người đàn bà. Cái cách lão rên rỉ đau đớn cho thấy lão cũng không sung sướng gì hơn người đàn bà đang chịu trận kia.

-> Nhưng ám ảnh hơn cả là s ự cam chịu nhẫn nhục đến kì lạ của người đàn bà hàng chài:

+ Trước khi bị đánh: Bước ra từ chiếc thuyền đẹp như mơ, chị đi thẳng tới bãi xe tăng hỏng, và trước khi hứng chịu trận đòn, chị “đứng lại ngước mắt nhìn ra ngoài mặt phá nước chỗ chiếc thuyền đậu một thoáng, rồi đưa một cánh tay lên có lẽ định gãi hay sửa lại mái tóc nhưng rồi lại buông thõng xuống, đưa cặp mắt nhìn xuống chân”: Chị nhìn lại con thuyền là hướng về phía các con, về phía tổ ấm cần chị vun vén như để tìm thêm chút động lực, và cả sự an ủi để đối mặt với sự khủng khiếp sắp tới . Chị đưa một cánh tay lên trong vô thức định gãi hay sửa mái tóc như để chuẩn bị tâm lí cho chính mình, nhưng rồi lại buông thõng xuống phó mặc, buông xuôi . Thay vào đó chị đưa cặp mắt nhìn xuống chân với thái độ cam chịu, nhẫn nhục chờ đợi trận đòn không tránh khỏi.

+ Khi bị đánh: Đặc biệt, khi hứng chịu trận đòn dã man, tàn bạo, ở chị vẫn là “một vẻ cam chịu nhẫn nhục, không hề kêu một tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách trốn chạy” giống như đang thực hiện nghĩa vụ đau khổ mà không hề oán thán, phản ứng hay tránh né. Chị dường như đã đánh mất hết những phản xạ bản năng tối thiểu nhất.

- Cảm nhận của Phùng:

+ “Tôi kinh ngạc đến mức, trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há mồm ra mà nhìn”, anh như chết lặng không tin vào những gì đang diễn ra trước mắt. Sự kinh ngạc, chết lặng ấy do anh không thể ngờ đằng sau vẻ đẹp diệu kì của tạo hoá lại có cái xấu, cái ác trần trụi như vậy. Không còn dấu vết gì của những thơ mộng, thanh bình. Vừa lúc trước anh còn cảm thấy “bản thân cái đẹp chính là đạo đức”, thế mà ngay sau đó đã chẳng còn gì là đạo đức, là cái toàn thiện của cuộc đời

+ Là người nghệ sĩ có tâm, Phùng cũng rất bất bình, phẫn nộ, anh đã vứt chiếc máy ảnh quý giá xuống đất chạy nhào tới định can thiệp, giúp đỡ. Chiếc máy ảnh nhãn hiệu Pra-ti-ca trong những năm 80 của thế kỉ trước là một tài sản hết sức quý giá với người nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhất là khi trong đó lại đang chứa đựng một bức ảnh đắt giá mà không phải ai cũng có diễm phúc chụp được trong đời; thế mà trong giây phút này đã bị vứt bỏ không thương tiếc, bởi có một thứ khác với Phùng còn quý giá hơn, cần được quan tâm hơn, đó là Con Người!

3. Nhận xét tình huống nhận thức trong tác phẩm.

- Tác giả đã tạo ra tình huống truyện độc đáo- tình huống nhận thức đầy nghịch lí- mang ý nghĩa khám phá và phát hiện về đời sống. Từ đó mà nhân vật hiện ra gây ấn tượng đậm nét cho người đọc.

- Cuộc sống không hề đơn giản, xuôi chiều mà chứa đựng rất nhiều nghịch lý. Cuộc sống luôn tồn tại những điều tốt – xấu, thiện – ác.

- Đừng bao giờ nhầm lẫn hiện tượng và bản chất, đừng bao giờ nhầm lẫn giữa hình thức bề ngoài với nội dung thực chất bên trong, đừng vội đánh giá sự vật, con người ở dáng vẻ bên ngoài mà phải tìm hiểu thực chất bề sâu đằng sau vẻ ngoài ấy

III. Kết bài.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

>>  2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.

Hỗ trợ - Hướng dẫn

  • 024.7300.7989
  • 1800.6947 free

(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com