Đọc kĩ văn bản sau và trả lời câu hỏi: Văn hóa Huế có lẽ hình thành và hoàn thiện khoảng
Đọc kĩ văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Văn hóa Huế có lẽ hình thành và hoàn thiện khoảng cuối thế kỉ XVII - đầu thế kỉ XVIII, khi các chúa Nguyễn dựng thủ phủ bên bờ bắc sông Hương (Kim Long - Phú Xuân), nếu không muốn đẩy lùi lại sớm hơn nữa. Nhiều tư liệu của các thương nhân, giáo sĩ phương Tây đã nói đến một cái gì như "tính cách Huế" ở thời gian này, trong cách nói năng, ăn mặc, ứng xử. Chẳng hạn, Cri-tô-phô-rô Bo-ri, đến Thuận Hóa năm 1618 - 1621, viết: "Trước hết nói về quần áo, có rất nhiều tơ, lụa đến nỗi những người lao động và hạ lưu dùng thường xuyên hằng ngày. Vì thế cho nên đã nhiều lần, tôi rất thích nhìn những người đàn ông, những người đàn bà khuân vác đá, đất, vôi và những thứ khác tương tự, mà không hề lo ngại giữ gìn cho khỏi rách, cho khỏi bẩn những bộ áo sang trọng của họ mặc".
[...]
Chúng tôi chưa đi sâu vào phân tích, chỉ muốn nói rằng tính cách Huế hiện nay đã được hình thành trong trường kì lịch sử. Từ đó, tất cả các loại hình văn hóa ngoại nhập đều được tiếp nhận qua "màng lọc" ấy. Cho đến giờ phút này, tình hình cũng không khác. Dù Huế cũ hay Huế mới, thì Huế vẫn luôn luôn là Huế - văn hóa Huế thể hiện sức sống của con người xứ Huế qua những chặng đường đấu tranh và xây dựng kể từ ngày vu quy của công chúa Huyền Trân. Người ta thường chia văn hóa Huế thành hai bộ phận, văn hóa cung đình và văn hóa dân gian, một kiểu phân loại không đâu có. Văn hóa cung đình mang tính chất "bác học", chủ yếu là do sáng tạo của tầng lớp quý tộc, quan lại.
Tuy thời gian là kinh đô của Huế (1789 - 1945) chưa bằng được so với Thăng Long (1010 - 1789), nhưng lùi vào quá khứ chưa xa lắm, nên nó còn giữ được khá nhiều đường nét cung đình về vật chất lẫn tinh thần, như quần thể di tích đền đài, lăng tẩm, cùng nếp sống thanh lịch, tế nhị của con người, nhất là ở trên địa bàn thành phố Huế, trung tâm các hoạt động chính trị, kinh tế, xã hội...
Văn hóa dân gian thì phổ biến rộng rãi trong quần chúng, mang tính chất bình thường, thấm sâu vào làng xóm nông thôn, đến nỗi có người cho là nó đối lập ahửn với văn hóa cung đình. Chẳng hạn những cuộc hò giã gạo, những bài hát kéo thuyền không thể có trong sinh hoạt của vua quan. Nhưng, mặc dù khác nhau, hai bộ phận văn hóa nói trên cũng không thể phân biệt rạch ròi như thế.
Bởi vì, suy cho cùng, văn hóa cung đình cũng xuất phát từ văn hóa dân gian Huế mà được nâng cao lên, "tinh tế" lại cho phù hợp với tính chất thiêng liêng, thần quyền của xã hội phong kiến. [...]
Ngược lại, mỗi khi đã thành tựu, văn hóa cung đình được nhân dân tiếp thu đưa vào đời sống của mình những gì phù hợp qua vai trò các nhà nho, nhất là các quan chức hưu trí về quê nhà. Do đó, chúng ta thấy văn hóa cung đình và văn hóa dân gian vùng Huế dường như đồng nhất về bản chất mà chỉ khác nhau về quy mô. Thử xem một ví dụ cấu trúc kiểu nhà vườn cuối thế kỉ XVII qua ngọn bút của Thích Đại Sán.
Nông thôn thì: "Nơi làng xóm ở, nhà tranh, phên trúc, ngang dọc như bàn cờ. Giống cây trồng có tre, mít, dừa, cau; hoa thì có thạch lựu, đinh hương, mộc lan, hoa lài,..., vì khí nóng nên mùi hương nức bay thấu ngoài giậu, chỉ không thấy có đào lí mà thôi. Thổ tục dân phong rõ ràng mới lạ"
Quý tộc thì: "Cách vương cung chừng một dặm, tức là phủ Quốc mẫu. Lâu dài đối diện, chỉ cách một con sông. Cửa lầu cao lớn rộng rãi, suối nước bao quanh, lùm cây râm mát; thông thang cầu ván, rào kín giậu tre. Trong vườn mít sai chín, dừa kết chùm xanh, giậu thốc thấp cao, giàn hoa rực rỡ. Khổng tước bay phía dưới, hươu nai ăn ngủ bên trong. Chính giữa là Phật điện, sạch sẽ thanh u, siêu trần thoát tục, có ý vị một cõi Đào Nguyên. Tuy đương mùa hạ nắng oi, ở đây vẫn chiếu giường mát lạnh".
[...]
Chúng ta có thể vẽ một sơ đồ chung kiểu nhà vườn Huế gồm ba bộ phận: rào giậu hoặc thành quách bao quanh, dù không thể phòng ngừa trộm cắp; vườn bốn phía trồng cây các loại gồm hoa cảnh rau trái, dù không nhằm mục đích kinh tế, giữa là ngôi nhà. Chỗ ở, cơ quan, cung điện, đình chùa,... đều thế cả, chỉ "tùy gia phông kiệm" mà lớn nhỏ, rộng hẹp, tranh mây hay gạch ngói mà thôi!
[...]
Giáo sư Vũ Ngọc Khánh viết: "Huế là một đô thị. Nhưng nó không phải là một đô thị dồi dào hoạt động kinh tế như Hải Phòng, như Thành phố Hồ Chí Minh và ngay như cả Hà Nội nữa. Huế có một vị trí khác, một vị trí đô thị có lẽ cũng là độc đáo trên thế giới, một đô thị văn hóa hoàn toàn. Huế hấp dẫn
bởi tính chất văn hóa của nó...". Đúng thế, bản sắc của Huế là cổ kính, hiền hòa; cổ kính hiền hòa trong đấu tranh, cách mạng; cổ kính, hiền hòa cả trong đổi mới, kinh doanh. Con người ở đây trân trọng mà không nuối tiếc cái đã qua, yêu thích mà không vồ vập cái sắp tới.
Do đó, Huế bảo lưu được gần như nguyên vẹn mọi giá trị tích cực (cả phần nào tiêu cực nữa) của văn hóa truyền thống và sẵn sàng tiếp thu cái hiện đại dẫu pha đôi chút dè dặt. Ngô Đức Thịnh nhận xét: "Người ta đã và đang nói nhiều về sự mai một, mất mát của truyền thống dân giã trước xu hướng đô thị hóa, công nghiệp hóa, trước sự du nhập ảnh hưởng của văn hóa phương Tây. Đây cũng là lẽ đương nhiên bởi mọi sự phát triển đều phải trả giá bằng cái được, cái mất. Tuy nhiên, trong dặm đường dài lịch sử, Huế đã tạo dựng được cốt cách riêng của mình thì dù trong trào lưu, biến động nào, sớm muộn nó cũng có ý thức được về mình và tìm lại cốt cách riêng mình"...
(Trích Huế đẹp Huế thơ, NXB Thuận Hóa, Thừa Thiên Huế, 1998)
Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5, 6 dưới đây:
Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản trên là gì?
Đáp án đúng là: B
Căn cứ vào các phương thức biểu đạt đã học
Đáp án cần chọn là: B
Việc trích dẫn nhận định của Cri-tô-phô-rô Bô-ri có tác dụng gì?
Đáp án đúng là: C
Căn cứ vào nội dung văn bản.
Đáp án cần chọn là: C
Tác giả đã giới thiệu về "tính cách Huế" qua những phương diện nào?
Đáp án đúng là: A
Căn cứ vào nội dung văn bản.
Đáp án cần chọn là: A
Đâu không phải là biểu hiện của văn hóa cung đình?
Đáp án đúng là: B
Căn cứ vào nội dung văn bản.
Đáp án cần chọn là: B
Phương án nào nêu đúng trật tự cấu trúc nhà vườn Huế?
Đáp án đúng là: C
Căn cứ vào nội dung văn bản.
Đáp án cần chọn là: C
Câu nào sau đây thể hiện rõ nhất "tính cách Huế".
Đáp án đúng là: C
Căn cứ vào nội dung văn bản.
Đáp án cần chọn là: C
Quảng cáo
Tham Gia Group Dành Cho 2K9 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí
>> Học trực tuyến Lớp 10 cùng thầy cô giáo giỏi tại Tuyensinh247.com, (Xem ngay) Cam kết giúp học sinh học tốt, bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, làm quen kiến thức, định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 10
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Hỗ trợ - Hướng dẫn
-
024.7300.7989
-
1800.6947
(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com
