“- Mình về mình có nhớ ta? Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng. Mình về mình có nhớ

Câu hỏi số 599377:

Vận dụng cao

“- Mình về mình có nhớ ta?

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.

Mình về mình có nhớ không?

Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?

- Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân ly

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…”

(Trích “Việt Bắc” – Tố Hữu, SGK Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục)

Phân tích đoạn thơ trên để làm sáng tỏ ý kiến cho rằng: “Thơ Tố Hữu là thơ trữ tình - chính trị”.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:599377

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

Yêu cầu hình thức:

- Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản.

- Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.

Yêu cầu nội dung:

I. Giới thiệu chung

- Tố Hữu là một đời thơ gắn mình với những lẽ sống lớn, những tình cảm lớn. Ông chính là vị chủ soái của thơ ca cách mạng, là người thư ký trung thành của những chặng đường lịch sử chông gai mà hào hùng của dân tộc. Điểm đặc biệt và hết sức độc đáo của thơ Tố Hữu đó chính là chất giọng trữ tình chính trị. Nhắc đến Tố Hữu, người ta còn nhớ đến một nhà thơ rất giỏi trong vận dụng chất liệu dân tộc vào trong sáng tác. Thơ Tố Hữu đậm đà tính dân tộc.

- Tác phẩm là đỉnh cao của thơ ca kháng chiến thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

- Khái quát vấn đề: Đoạn thơ là lời kẻ ở người đi trong khung cảnh quyến luyến, bịn rịn khi phải chia tay. Từ đó thể hiện tính trữ tình – chính trị trong thơ của Tó Hữu.

II. Phân tích

1. Vị trí đoạn trích

Đoạn thơ được trích ở phần đầu tiên của tác phẩm. Đoạn thơ là lời của kẻ ở, người đi trong khung cảnh chia tay đầy lưu luyến.

2. Cảm nhận về đoạn trích

a. 4 dòng đầu – Lời kẻ ở.

Mình về mình có nhớ ta

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng

Mình về mình có nhớ không

Nhìn cây nhớ núi nhìn sông nhớ nguồn

- Có đến bốn chữ “nhớ” trong một đoạn thơ tám dòng chắc hẳn nỗi nhớ ấy phải thật da diết và sâu nặng của kẻ ở dành cho người đi.

- Sử dụng cách xưng hô mình – ta, Tố Hữu đã dịch chuyển cách gọi thân thương của cá nhân trong quan hệ

tình yêu đôi lứa thành tình cảm mang tính chất tập thể: cán bộ chiến sĩ về xuôi và đồng bào Việt Bắc.

- Lời mở đầu, Việt Bắc đã hỏi người cán bộ về xuôi có còn nhớ mình không? Lời hỏi nhưng đồng thời cũng khơi gợi lại miền ký ức nơi người chiến sĩ. Nhưng không chỉ là câu hỏi, khơi lại kỷ niệm, đó còn là lời nhắc nhở của Việt Bắc dành cho người chiến sĩ. Người chiến sĩ về xuôi, xa Việt Bắc thì chớ quên đi tình nghĩa, quên đi mảnh đất đã từng đồng cam cộng khổ, cùng vào sinh ra tử với mình suốt 15 năm.

b. 4 dòng tiếp – Sự im lặng đầy ý nghĩa của người đi.

Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân ly

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay

- Ba từ láy "tha thiết", "bâng khuâng", "bồn chồn" đã tạo ra hiệu quả nghệ thuật đặc biệt: sự hô ứng đồng vọng của cảm xúc đã được biểu thị bằng bước chân ngập ngừng, dùng dằng níu kéo. Mười lăm năm Việt Bắc cưu

mang người cán bộ chiến sĩ, mười lăm năm gian khổ có nhau.

- Trong buổi chia li, nỗi nhớ khắc ghi sâu đậm nhất với người chiến sĩ là hình ảnh áo chàm và hành động cầm tay. Áo chàm là màu áo đặc trưng của đồng bào Tây Bắc, màu áo bình dị, đơn sơ, mộc mạc của vùng quê nghèo thượng du đồi núi nhưng sâu nặng nghĩa tình, đã góp phần không nhỏ vào sự nghiệp kháng chiến cứu nước. Và đặc biệt là hành động cầm tay, hành động như trao gửi niềm yêu thương, như truyền gửi đến kẻ ở một thông điệp của tấm lòng: Trái tim người chiến sĩ dù trở về thủ đô, vẫn luôn son sắt, nghĩa tình với mảnh đất cách mạng, với những con người đã một thời nếm mật nằm gai, trải bao buồn vui, cay đắng.

3. Tính trữ tình chính trị trong thơ Tố Hữu.

- Chất chính trị trong thơ Tố Hữu:

+ Đoạn thơ nhắc đến một cuộc chia tay lịch sử của dân tộc: Tháng 10 năm 1954 là thời điểm các cơ quan Trung ương của Đảng và Chính phủ rời chiến khu Việt Bắc trở về thủ đô Hà Nội, sau khi cuộc kháng chiến chống Pháp đã kết thúc vẻ vang với chiến thắng Điện Biên phủ và hòa bình lập lại ở miền Bắc.

+ Đoạn trích cũng phần nào tái hiện lại những năm tháng kháng chiến gian khổ mà hào hùng của dân tộc.

- Chất trữ tình trong thơ Tố Hữu:

+ Đoạc trích giống như bản tình ca về những ngày tháng vất vả gian nan, quân – dân đùm bọc với bao ân tình, bao kỷ niệm, vì thế mà ngày chia li sau 15 năm gắn bó thật chẳng hề dễ dàng.

+ Giọng điệu thủ thỉ, cách xưng hô mình ta, kết hợp thể thơ lục bát đã làm bật lên được tấm chân tình của cả kẻ đi – người ở dành cho nhau

III. Kết luận

- Khái quát lại vấn đề.

- Giá trị nội dung, nghệ thuật.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.