Lão Hạc (truyện ngắn Lão Hạc – Nam Cao) khi bán con chó vàng, “cười như mếu và đôi mắt

Câu hỏi số 610945:

Vận dụng cao

Lão Hạc (truyện ngắn Lão Hạc – Nam Cao) khi bán con chó vàng, “cười như mếu và đôi mắt ầng ậc nước” và nói rằng “tôi già bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó”. Hình như cũng biết vợ ông giáo không ưa giúp mình, lão “từ chối tất cả những cái gì tôi cho lão. Lão từ chối một cách gần như là hách dịch. Và lão cứ xa tôi dần dần”.

Ông Hai (truyện ngắn Làng – Kim Lân) khi đi tản cư, nghe tin đồn cả làng Chợ Dầu của mình “thành Việt gian theo Tây” thì tâm trạng thật nặng nề, thấy “tủi thân”, “trằn trọc không sao ngủ được”, “không bước chân ra đến ngoài”, lảng tránh mọi người,… Khi cái tin đồn ấy được “cải chính”, “cái mặt buồn thiu mọi ngày bỗng tươi vui, rạng rỡ hẳn lên, ông “lật đật” đi từ nhà này sang nhà khác, cứ múa tay lên ma kheo cái tin ấy với mọi người”. “Tối hôm ấy, ông Hai lại sang bên gian bác Thứ, lại ngồi trên chiếc chõng tre, vén quần lên tận bẹn mà nói chuyện về cái làng của ông”.

Trình bày cảm nhận về nhân vật lão Hạc, và nhân vật ông Hai qua các chi tiết trên. Hãy lí giải điểm chung và điểm riêng của các nhân vật.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:610945

Phương pháp giải

Phân tích, lí giải, tổng hợp.

Giải chi tiết

1. Mở bài

- Giới thiệu về tác giả Nam Cao, nội dung cần phân tích.

- Giới thiệu tác giả Kim Lân, nội dung cần phân tích.

2. Thân bài

a. Phân tích lão Hạc.

- Lão Hạc là một lão nông dân bị dồn đến bước đường cùng:

+ Cuộc sống của lão nghèo khổ, vợ mất sớm, lão ở vậy gà trống nuôi con. Con lão vì không lấy được vợ mà phẫn chí đi đồn điền cao su, để lão lại một mình.

+ Lão sống cùng cậu Vàng, làm thuê làm mướn sống qua ngày. Nhưng chỉ vì một trận ốm nặng mà lão tiêu hết số tiền dành dụm.

+ Cuối cùng vì sợ sẽ ăn lạm vào tiền để dành cho con, lão đã chọn bán cậu Vàng – kỉ vật mà con trai để lại cho lão.

=> Cái nghèo, cái đói đã dồn lão đến bước đường cùng.

- Dù cuộc sống nghèo khổ, nhưng lão lại là con người có lòng tự trọng, phẩm cách cao đẹp:

+ Lão ân hận khi bán đi cậu Vàng, trong cuộc trò chuyện với ông giáo, lão phải thốt lên đầy đau đớn “cười như mếu và đôi mắt ầng ậc nước” và nói rằng “tôi già bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó” => phải là người có nhân cách trong sáng, cao đẹp như thế nào lão mới có thể thốt lên những lời tự đáy lòng như thế. Lão ân hận vì đã bán cậu Vàng, lão đau đớn vì đã lừa một con chó – kỉ vật của người con, người bạn ông đã trút bao bầu tâm sự.

+ Không chỉ vậy, lòng tự trọng ấy còn được thể hiện khi lão từ chối gần như là hách dịch sự giúp đỡ của ông giáo:

Sau trận ốm, tiền ăn đã tiêu tốn hết cả tiền ông dành dụm, ông giáo bởi vậy muốn ra tay giúp đỡ lão.

Nhưng lão cũng ý thức được rằng , vợ ông giáo ông muốn giúp mình, bởi vậy ông từ chối mọi sự giúp đỡ của ông giáo. Ông bòn được gì thì ăn cái nấy: củ khoai, rau dại,… để sống qua ngày.

Lão lựa chọn cái chết đầy dữ dội và đau đớn bằng bả chó như thể lão muốn tự trừng phạt bản thân và chuộc lỗi với cậu Vàng.

Trước khi ra đi, người nông nghèo còn cố gửi tiền cho ông giáo để lo ma chay cho mình và không muốn phiền lụy đến hàng xóm.

=> Lão Hạc dù bị dồn vào bước đường cùng nhưng phẩm cách cao đẹp, lòng tự trọng sâu sắc của lão không bao giờ bị hiện thực bào mòn mất.

b. Phân tích ông Hai

- Hoàn cảnh của ông Hai:

+ Ông Hai phải đi tản cư để phục vụ kháng chiến.

+ Ở nơi tản cư ông tự hào về cái làng của mình, khoe làng khắp nơi.

+ Nhưng khi nghe tin làng mình theo giặc ông đau đớn khôn xiết.

- Tâm trạng ông Hai khi nghe tin làng theo giặc:

+ Tâm trạng ông đau đớn, nặng nề, ông không dám ra ngoài, chỉ rú rú trong nhà.

+ Ông tủi hổ, nghe người ta nói gì cũng chỉ sợ người ta nói đến mình, nói đến làng chợ Dầu theo giặc.

=> Ông là người rất có lòng tự trọng, mặc dù làng chợ Dầu theo giặc nếu có là thật thì cũng không liên quan đến ông, bởi lúc ấy ông đang ở nơi tản cư, ông cũng không phải là người làm ra hành động theo giặc. Ấy vậy mà, khi nghe được cái tin ấy ông thấy xấu hổ, ông nhận lấy cái trách nhiệm theo giặc ấy vào mình. Phải có lòng tự trọng thì con người ta mới biết đau đớn, tủi hổ như thế.

→ Tác giả diễn đạt cụ thể nỗi lo lắng, sợ hãi tới mức ám ảnh thường xuyên của ông Hai, trong tâm trạng ông lúc nào cũng thường trực nỗi đau xót, tủi hổ trước tin làng mình theo giặc.

- Tâm trạng ông Hai khi nghe tin cải chính:

+ Hành động: vui sướng, tay chân cứ múa lên, khoe cái tin này ở khắp nơi.

+ Tâm trạng: ông Hai như sống lại, mọi nỗi xót xa, tủi hờn, đau đớn tan biến, thay vào đó là niềm hân hoan, hạnh phúc hiện lên trên khuôn mặt, cử chỉ, điệu cười của ông.

c. So sánh giữa hai nhân vật

- Điểm giống nhau:

+ Cả hai nhân vật đều là những người nông dân.

+ Họ bị dồn đến bước đường cùng và từ đó bộc lộ lòng tự trọng, phẩm cách cao đẹp.

- Điểm khác nhau:

+ Lão Hạc:

Nỗi đau của lão Hạc đến từ việc lừa một con chó, đến từ việc lão sợ sẽ ăn hết tiền dành dụm cho con. Tấm lòng tự trọng của lão thể hiện qua hành động cụ thể: từ chối sự giúp đỡ của ông giáo.

Kết cục của lão Hạc đầy đau đớn, cái kết bi kịch, lão lựa chọn chết như một con chó, vừa để tạ tội với cậu Vàng, vừa thể hiện tình yêu thương con.

+ Ông Hai:

Nỗi đau của ông Hai đến từ việc làng chợ Dầu theo giặc. Ông đau đớn tủi hổ, luôn lảng tránh mọi người.

Kết cục của ông Hai đầy hạnh phúc, tươi sáng, làng chợ Dầu của ông không theo Việt gian. Ông như được sống lại một lần nữa.

- Có sự khác biệt giữa hai nhân vật như vậy là bởi:

+ Phong cách sáng tác của hai tác giả khác nhau.

+ Thời đại khác nhau, cũng sẽ phản chiếu vào tác phẩm khác nhau:

Lão Hạc được sáng tác trước 1945, khi ấy cách mạng chưa thành công, con đường tương lai mờ mịt, không tim thấy lối ra cho người nông dân.

Làng được sáng tác sau cách mạng, có ánh sáng của Đảng, đã soi rọi, đã cho con người ta niềm tin vào cuộc sống mới, tương lai mới.

3. Kết bài: Tổng kết vấn đề.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link