Câu IIIa (5 điểm) Bài thơ “Đồng chí” (Chính Hữu) đã khắc họa chân thực, giản dị mà cảm

Câu hỏi số 639479:

Vận dụng cao

Câu IIIa (5 điểm) Bài thơ “Đồng chí” (Chính Hữu) đã khắc họa chân thực, giản dị mà cảm động về tình đồng chí, đồng đội của những người lính thời kì đầu kháng chiến chống Pháp. Em hãy viết bài văn phân tích đoạn thơ sau để làm sáng tỏ ý kiến trên:

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh

Sốt run người vùng trán ướt mồ hôi.

Áo anh rách vai

Quần tôi có vài mảnh vá

Miệng cười buốt giá

Chân không giày

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.

Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo.

(Sách giáo khoa Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2021, tr. 128-129)

Câu IIIb (5 điểm) Truyện ngắn “Làng” của nhà văn Kim Lân đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật ông Hai - một người nông dân có tình yêu làng quê, tình yêu nước sâu sắc trong thời kì kháng chiến chống Pháp.

Em hãy viết bài văn phân tích nhân vật ông Hai để làm rõ nhận định trên.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:639479

Phương pháp giải

Phân tích, tổng hợp.

Giải chi tiết

Phần III.a:

1. Mở bài:

- Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm.

- Giới thiệu nhận định: Bài thơ “Đồng chí” đã khắc họa chân thực mà giản dị về tình đồng chí, đồng đội của những người lính thời kì đầu kháng chiến chống Pháp.

- Giới thiệu nội dung cần phân tích.

2. Thân bài

Bài thơ “Đồng chí” đã khắc họa chân thực mà giản dị về tình đồng chí, đồng đội của những người lính thời kì đầu kháng chiến chống Pháp.

- Đây là nhận định hoàn toàn chính xác.

- Nhận định đã khẳng định bài thơ là bài ca về tình đồng chí, đồng đội gắn bó, sâu sắc trong thời kì kháng chiến đầy gian khổ.

2.1 Biểu hiện của tình đồng chí:

* Là sự thấu hiểu những tâm tư, tình cảm của nhau:

- Nhân vật trữ tình nói về nỗi lòng của đồng đội mà như đang bộc bạch nỗi lòng của chính mình.

- Thấu hiểu:

+ Cảnh ngộ, nỗi bận lòng về hậu phương.

+ Ý chí lên đường, tình cảm cách mạng mãnh liệt. Khi cần họ biết hi sinh hạnh phúc cá nhân vì dân tộc. Họ bỏ lại ruộng vườn, ngôi nhà – là những tài sản quý giá để vào lính. Từ “mặc kệ” đã nói lên sự lựa chọn dứt khoát ấy.

+ Nỗi nhớ quê nhà đau đáu trong tâm hồn người lính.

=> Người lính mạnh mẽ nhưng không vô tâm; quyết liệt, ý chí nhưng không hề lạnh lùng. Từng giây, từng phút họ đang phải vượt lên mình, tự nén lại những yêu thương, nhung nhớ để cống hiến trọn vẹn cho cuộc kháng chiến của toàn dân tộc.

* Là sự đồng cam, cộng khổ trong cuộc đời người lính:

- Đó là những cơn sốt rét rừng đã từng cướp đi bao sinh mạng, từng là nỗi ám ảnh đè nặng lên cuộc đời người lính. Cách nói “anh với tôi” một lần nữa cho thấy câu thơ không chỉ tả hình ảnh người lính bị cơn sốt rét rừng hành hạ mà còn gợi tình cảm đồng chí, đồng đội khi gian khổ đến cùng cực “sốt run người” vẫn quan tâm, lo lắng cho nhau.

- Đó còn là cái hiện thực thiếu thốn, khó khăn, gian khổ của cuộc đời người lính. Họ đã sống trong hoàn cảnh nghèo nàn về vật chất: thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu thuốc men…nhưng họ vượt lên tất cả nhờ sức mạnh của tình đồng chí.

- Đó còn là những khắc nghiệt của khí hậu núi rừng -> họ vượt lên nhờ tinh thần lạc quan cách mạng, sự ấm áp của tình đồng chí.

* Là niềm yêu thương, gắn bó sâu nặng họ dành cho nhau.

- Hình ảnh “tay nắm bàn tay”:

+ Chất chứa bao yêu thương trìu mến.

+Sẵn lòng chia sẻ khó khăn.

+ Chứa đựng cả những khao khát bên người thân yêu.

=> Chính tình đồng chí chân thành, cảm động và sâu sắc đã nâng đỡ bước chân người lính và sưởi ấm tâm hồn họ trên mọi nẻo đường chiến đấu.

2.2. Sức mạnh và vẻ đẹp của tình đồng chí:

* Được xây dựng trên nền một hoàn cảnh khắc nghiệt:

- Thời gian, không gian: rừng đêm hoang vu, lạnh lẽo.

- Không khí căng thẳng trước một trận chiến đấu. Trước mắt họ là cả những mất mát, hi sinh không thể tránh khỏi.

-> Tâm hồn họ vẫn bay lên với hình ảnh vầng trăng nơi đầu súng.

-> Họ vẫn xuất hiện trong tư thế điềm tĩnh, chủ động “chờ giặc tới”.

=> Nhờ tựa vào sức mạnh của tinh thần đồng đội. Họ “đứng cạnh bên nhau” và trở thành một khối thống nhất không gì lay chuyển nổi.

* Được biểu hiện qua một hình ảnh thơ độc đáo, đầy sáng tạo: “Đầu súng trăng treo”:

- Vốn là một hình ảnh thơ được cảm nhận từ thực tiễn chiến đấu. Song hình ảnh này mang nhiều ý nghĩa biểu tượng phong phú:

+ Gợi liên tưởng: chiến tranh - hòa bình, hiện thực - ảo mộng, kiên cường – lãng mạn, chất chiến sĩ – chất thi sĩ.

+ Gợi vẻ đẹp của tình đồng chí snags trong, sâu sắc. sự xuất hiện của vầng trăng là một bằng chứng về sức mạnh kì diệu của tình đồng đội. Tình cảm ấy giúp tâm hồn người lính bay lên giữa lúc gay go, khốc liệt của chiến tranh.

+ Gợi vẻ đẹp của tâm hồn người lính – một tâm hồn luôn trong trẻo, tươi mát dẫu phải băng qua lửa đạn chiến tranh.

+ Gợi vẻ đẹp tâm hồn dân tộc Việt Nam – một bàn tay giữ chắc cây súng mà trái tim luôn hướng đến những khát vọng thanh bình.

3. Kết bài

- Nội dung: Bài thơ thể hiện chân thực, cảm động một tình cảm lớn mang tính thời đại, đó là tình đồng chí bền chặt, thiêng liêng của những người lính cách mạng. Qua đó tác giả đã khắc họa thành công hình ảnh người lính thời kì đầu chống Pháp.

- Nghệ thuật: Lối miêu tả chân thực, tự nhiên; từ ngữ, hình ảnh giản dị và giàu sức gợi, cảm xúc dồn nén.

Phần III.b.

1. Mở bài:

- Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm và vấn đề phân tích.

- Giới thiệu nhận định: Truyện ngắn “Làng” của nhà văn Kim Lân đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật ông Hai – một người nông dân có tình yêu làng quê, tình yêu nước sâu sắc trong thời kì kháng chiến chống Pháp.

2. Thân bài

- Nhận định trên là hoàn toàn chính xác.

- Nhận định đã nhấn mạnh vào tình yêu làng, yêu nước tha thiết của ông Hai trong thời kì kháng chiến chống Pháp. Đồng thời cũng cho thấy sự chuyển biến trong tình yêu nước của người nông dân.

a. Tình yêu làng của nhân vật ông Hai

* Niềm tự hào, sự kiêu hãnh về làng của mình

- Dù đã rời làng nhưng ông Hai dường như vẫn:

+ Nghĩ về làng của mình, ông lại nghĩ về những buổi làm việc cùng anh em

+ Lo lắng và lúc nào cũng nhớ đến làng: “Chao ôi! Ông lão nhớ cái làng này quá ”

* Tâm trạng khi nghe tin làng Chợ Dầu đi theo giặc

- Lúc này đây thì cổ ông nghẹn lại, giọng lạc hẳn đi.

- Lúc đầu ông Hai dường như cũng không tin nên hỏi lại.

- Ông Hai thật cảm thấy quá xấu hổ nên đã chép miệng, và đánh trống lảng đi “Hà, nắng gớm, về nào…” thế rồi ông cứ rồi cúi mặt mà đi.

- Cho đến khi về nhà, ông nằm vật ra gường. Người đọc như nhận thấy được cũng chính tối hôm đó thì trằn trọc mà không sao ngủ được khi biết làng chợ Dầu theo Tây.

- Ông Hai lúc này đây dường như cứ nhìn dám trẻ ngây thơ mà bị mang tiếng Việt gian rồi nước mắt cứ chan chứa.

- Ông Hai khi đã điểm lại mọi người trong làng nhưng thấy ai cũng có tinh thần cả nên ông dường như càng lại không tin lại có ai làm điều nhục nhã ấy.

- Nhân vật ông Hai sợ sẽ bị bà chủ nhà đuổi vì ông biết rằng nơi đây ai cũng khinh bỉ và đồng thời cũng không chứa chấp Việt gian.

* Tâm trạng ông Hai sau khi nghe tin làng được cải chính:

- Mặt ông Hai lúc này đây lại như cứ vui tươi, rạng rỡ hẳn lên.

- Thế rồi khi về nhà, ông chia quà cho lũ trẻ xong liền chạy khắp xóm để loan tin.

- Nhân vật ông Hai qua nhà bác Thứ và kể chuyện làng của mình.

=> Sự mở rộng và thống nhất tình yêu quê hương trong tình yếu đất nước là nét mới trong nhận thức và tình cảm của quần chúng cách mạng mà văn học thời kháng chiến chống Pháp đã chú trọng làm nổi bật. Ông Hai chính là một nhân vật điển hình cho sự chuyển biến đầy ý nghĩa này.

b. Tình yêu nước mạnh mẽ trong nhân vật ông Hai

- Người đọc như cũng nhận thấy được chính tình yêu làng là cơ sở cho tình yêu nước.

- Các chi tiết trong truyện đã nêu chứng tỏ tình yêu làng, yêu nước của nhân vật khi nghe được tin làng theo Tây được cái chính là “Ruột gan ông lão cứ múa cả lên, vui quá!” khi nghe các tin dân ta đánh Tây từ phòng thông tin.

3. Kết bài: Tổng kết vấn đề.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link