Trong tuỳ bút Người lái đò Sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân viết: Ông đò hai tay giữ mái chèo

Câu hỏi số 681013:

Vận dụng cao

Trong tuỳ bút Người lái đò Sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân viết:

Ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa phóng thẳng vào mình. Mặt nước hò la vang dậy quanh mình, ùa vào mà bẻ gãy cán chèo võ khí trên cánh tay mình. Sóng nước như thể quân liều mạng vào sát nách mà đá trái mà thúc gối vào bụng và hông thuyền. Có lúc chúng đội cả thuyền lên. Nước bám lấy thuyền như đô vật túm thắt lưng ông đò đòi lật ngửa mình ra giữa trận nước vang trời thanh la não bạt. Sóng thác đã đánh đến miếng đòn hiểm độc nhất, cả cái luồng nước vô sở bất chí ấy bóp chặt lấy hạ bộ người lái đò [...]. Mặt sông trong tích tắc lòa sáng lên như một cửa bể đom đóm rừng ùa xuống mà châm lửa vào đầu sóng. Nhưng ông đò cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái, mặt méo bệch đi như cái luồng sóng đánh hồi lùng, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm vào chỗ hiểm. Tăng thêm mãi lên tiếng hỗn chiến của nước của đá thác. Nhưng trên cái thuyền sáu bơi chèo, vẫn nghe rõ tiếng chỉ huy ngắn gọn tỉnh táo của người cầm lái. Vậy là phá xong cái trùng vi thạch trận vòng thứ nhất. Không một phút nghỉ tay nghỉ mắt, phải phá luôn vòng vây thứ hai và đổi luôn chiến thuật. Ông lái đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này. Vòng đầu vừa rồi, nó mở ra năm cửa trận, có bốn cửa tử một cửa sinh, cửa sinh nằm lập lờ phía tả ngạn sông. Vòng thứ hai này tăng thêm nhiều cửa tử để đánh lừa con thuyền vào, và cửa sinh lại bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn. Cưỡi lên thác Sông Đà, phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ. Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá. Nắm chặt lấy được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông đò ghì cương lái, bám chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy. Bốn năm bọn thủy quân cửa ải nước bên bờ trái liền xô ra định níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Ông đò vẫn nhớ mặt bọn này, đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến. Những luồng tử đã bỏ hết lại sau thuyền. Chỉ còn vẳng reo tiếng hò của sóng thác luồng sinh. Chúng vẫn không ngớt khiêu khích, mặc dầu cái thằng đá tướng đứng chiến ở cửa vào đã tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng thua cái thuyền đã đánh trúng vào cửa sinh nó trấn lấy...

(Ngữ văn 12, tập một, Nxb Giáo dục Việt Nam năm 2016, tr.188-189)

Cảm nhận của anh/chị về đoạn trích trên; từ đó nhận xét nét đặc sắc trong nghệ thuật viết tuỳ bút của nhà văn Nguyễn Tuân được thể hiện qua đoạn trích.

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

Yêu cầu hình thức:

- Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản.

- Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.

Yêu cầu nội dung:

I. Giới thiệu chung

- Nguyễn Tuân là nhà văn tiêu biểu cho nền văn học Việt Nam. Phong cách độc đáo, tài hoa và uyên bác.

- Người lái đò sông Đà là tác phẩm được trích trong tập Tùy bút sông Đà là kết quả của chuyến đi thực tế của tác giả lên vùng Tây Bắc. Tại đây ông đã phát hiện ra vẻ đẹp của thiên nhiên cùng chất vàng mười trong tâm hồn của người dân nơi đây.

- Khái quát luận đề: Cảm nhận của anh/chị về đoạn trích trên; từ đó nhận xét nét đặc sắc trong nghệ thuật viết tuỳ bút của nhà văn Nguyễn Tuân được thể hiện qua đoạn trích.

II. Phân tích

1. Cảm nhận về nội dung – hình tượng Sông Đà và ông lái đò Sông Đà.

- Hình tượng Sông Đà với vẻ đẹp hung bạo, dữ dội.

+ Vẻ hung bạo ở sóng nước.

+ Vẻ hung bạo của đá ở lòng sông Đà.

- Hình tượng người lái đò khi vượt qua trùng vi thạch trận lần 1 và lần 2.

+ Ông lái đò dũng cảm, can trường.

+ Ông lái đò mưu trí.

+ Ông lái đò tài hoa, nghệ sĩ.

* Cảm nhận về nghệ thuật: Đoạn trích đã sử dụng thành công nhiều nghệ thuật đặc sắc.

- Thủ pháp nghệ thuật đối lập, tương phản được khai thác triệt để nhằm tôn vinh vẻ đẹp của con người lao động.

- Vận dụng kiến thức của nhiều lĩnh vực: quân sự, võ thuật... để làm nổi bật hình tượng người lái đò và Sông Đà.

- Nghệ thuật so sánh, nhân hóa được sử dụng sáng tạo; vốn ngôn ngữ giàu có, sinh động, hấp dẫn...

- Những liên tưởng, tưởng tượng, độc đáo, bất ngờ.

2. Nhận xét nét đặc sắc trong nghệ thuật viết tùy bút của nhà văn Nguyễn Tuân qua đoạn trích.

Đoạn trích cũng như tác phẩm “Người lái đò Sông Đà” thể hiện nét đặc sắc trong nghệ thuật viết tùy bút của nhà văn Nguyễn Tuân, người nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp, đó là:

- Luôn nhìn con người và sự vật ở phương diện thẩm mỹ.

- Thể hiện rõ nét tài hoa, uyên bác qua ngôn ngữ phong phú, giàu chất hội họa: diễn tả được những sắc thái, cung bậc, hình ảnh của thiên nhiên và con người trong những hoàn cảnh cụ thể.

- Sức liên tưởng phong phú, vận dụng kiến thức nhiều nghành, nhiều lĩnh vực ...

=> Nét độc đáo của tùy bút Nguyễn Tuân tạo nên những trang viết độc đáo giàu giá trị nghệ thuật.

* Đánh giá:

- Đoạn trích đã khắc họa vẻ đẹp hung bạo dữ dội của Sông Đà và vẻ đẹp trí dũng, tài hoa của ông lái đò. Đó là những biểu tượng đẹp cho thiên nhiên và con người của quê hương Tây Bắc trong thời kì mới.

- Đoạn trích đã bộc lộ cá tính nghệ sĩ và tình yêu thiên nhiên, đất nước, con người, cuộc sống của nhà văn Nguyễn Tuân.

III. Kết luận

- Khái quát lại vấn đề.

- Giá trị nội dung, nghệ thuật.

Xem lời giải Hỏi đáp / Thảo luận

Câu hỏi:681013

Tham Gia Group Dành Cho 2K7 luyện thi Tn THPT - ĐGNL - ĐGTD

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Lộ Trình Sun 2025 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi TN THPT & ĐGNL; ĐGTD) tại Tuyensinh247.com. Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, 3 bước chi tiết: Nền tảng lớp 12; Luyện thi chuyên sâu; Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.