Đánh giá năng lực Hà Nội
Đánh giá năng lực Hà Nội
Đọc văn bản sau. CHIẾN THẮNG MTAO GRỰ (Trích Đăm Săn) Giới thiệu: Đăm Săn là sử thi nổi
Đọc văn bản sau.
CHIẾN THẮNG MTAO GRỰ
(Trích Đăm Săn)
Giới thiệu: Đăm Săn là sử thi nổi tiếng của dân tộc Ê-đê (Tây Nguyên). Tác phẩm kể về các cuộc chiến đấu và chinh phục của Đăm Săn để bảo vệ buôn làng, thực hiện khát vọng trở thành người tù trưởng hùng mạnh nhất. Đoạn trích dưới đây kể về một trong những chiến công đó.
Họ đến bến nước làng, rồi đến bờ rào làng Mao Grự. Trước mặt họ là một bờ rào tre một lớp hai lớp, một bờ rào lồ ô một hàng hai hàng, cổng làng trồng hai hàng cột lớn.
Họ áp sát bờ rào làng, ẩy thử cổng làng. Từ trong làng vọng ra tiếng cồng lớn cồng nhỏ, nghe ì à ì ọp như tiếng ếch kêu dưới nước. Họ hiểu ra ngay đây đúng là một tù trưởng giàu mạnh, đầu bịt khăn nhiễu, vai mang nải hoa thật.
[….] Người của Đăm Săn đông như bầy cà-tong, đặc như bầy thiêu thân, ùn ùn như kiến như mối. Họ tiến vào bãi quanh làng, rồi tiến sát bờ rào làng.
Đăm Săn: Ơ diêng, ơ diêng, xuống đất! Chúng ta đọ sức nhau nào!
Mtao Grự: Ơ diêng, ơ diêng, mời diêng lên nhà, ta muốn làm lễ cầu phúc cho diêng một trâu.
Đăm Săn: Người còn định cúng trâu cầu phúc cho ta hả! Há chẳng phải vợ ta người đã cướp, đùi ta ngươi đã chặt, ruột gan ta ngươi đã moi ra rồi sao? (Nói với tôi tớ) Bớ các con, lấy cái sàn hiên nhà này đem bổ đôi ra, lấy cái cầu thang nhà này đem chẻ ra, kéo lửa hun cái nhà này cho ta xem nào!
Mtao Grự: Ấy khoan, diêng khoan! Để ta xuống. Không được đâm ta khi ta đang đi xuống đó, nghe!
Đăm Săn: Sao ta lại đâm người khi người đang đi xuống nhỉ! Ngươi xem đến con lợn của nhà ngươi trong chuồng, ta cũng không thèm đâm nữa là!
Mtao Grụ: Ơ diêng, ơ diêng, không được đâm ta khi ta đang đi đó, nghe!
Đăm Săn: Sao ta lại đâm ngươi khi người đang đi nhỉ! Ngươi xem đến con trâu cái nhà người trong chuồng, ta cũng không thèm đâm nữa là!
Thế là Mtao Grự phải xuống.
Đăm Săn: Ơ diêng, ơ diêng, khiên đao của người là khiên đao gì vậy?
Mtao Grự: Khiên thần đao thần, khiên đao dính đầy những oan hồn, khiên đao chỉ nhằm đùi bọn tù trưởng nhà giàu. Ơ diêng, còn khiên đao của người là khiên đao gì vậy?
Đăm Săn: Khiên đao kêu lạch xạch, khiên đao bị mọt ăn chẳng rõ còn chắc hay không? Ơ diêng, bây giờ người múa đi!
Mao Grự rung khiên múa. Hắn múa kêu lạch xạch như quả mướp khô.
Đăm Săn: Người múa lạch xạch, ngươi múa một mình, ngươi múa chơi đó phải không, diêng?
Mao Grự: Bớ diêng, đến lượt người, ngươi múa đi!
Đăm Săn rung khiên múa. Chàng múa trên cao, vang lên tiếng đĩa khiên kênh. Chàng múa chạy nước kiệu, ba lớp núi rạn nứt, ba đồi tranh bật rễ tung bay. Chàng chạy vun vút một mình không ai theo kịp.
Còn Mao Grự bước thấp bước cao, chạy trốn mũi giáo thần, mũi giáo dính đầy những oan hồn của Đăm Săn. Hắn nhằm đùi Đăm Săn phóng cây giáo của hắn tới nhưng cây giáo chỉ vừa trúng một con lợn thiến.
Đăm Săn: Sao ngươi lại đâm con lợn thiến? Thế đùi ta người dành làm gì? Đây người hãy xem ta!
Cây giáo thần, cây giáo vương vít những oan hồn của Đăm Săn nhằm đùi kẻ thù phỏng tới, đâm vừa trúng đích.
[...] Mtao Grự lảo đảo như gà gẫy cánh, khập khiễng như gà gẫy chân, vừa chạy vừa kêu oai oái ở bãi đông, vừa kêu oai oái ở rẫy tây. Hắn tránh quanh chuồng lợn. Đăm Săn phá tan chuồng lợn. Hẳn tránh quanh quẩn vườn cam. Đăm Săn phá nát vườn cam. Ba lần hắn chạy trốn về phía đông, ba lần hắn chạy trốn về phía tây, vướng hết thừng trâu đến thẳng voi. Cuối cùng không chạy được nữa, hắn ngã lăn quay ra đất.
(Theo Nguyễn Hữu Thấu, in trong Tổng tập văn học các dân tộc thiểu số Việt Nam, Tập 3, Quyển 2: Sử thi, NXB Đà Nẵng, 2007, tr. 72-75)
Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 (trình bày ngắn gọn):
Trả lời cho các câu 681714, 681715, 681716, 681717, 681718 dưới đây:
Vận dụng kiến thức về ngôi kể truyện.
Xác định ngôi kể: người kể chuyện ngôi thứ 3.
Đọc kĩ văn bản, tìm ý.
Liệt kê một số từ ngữ, hình ảnh miêu tả không gian làng của Mtao Grự trong văn bản: bến nước làng, bờ rào làng, cổng làng, bãi quanh làng,...
Vận dụng kiến thức đã học về biện pháp tu từ so sánh kết hợp với đọc hiểu nội dung.
Gợi ý: Sự khác nhau của biện pháp tu từ so sánh trong hai câu:
- Về hình thức: so sánh kép (trùng điệp) và so sánh đơn.
- Về hiệu quả nghệ thuật:
+ Cách so sánh ở câu văn thứ nhất tạo ấn tượng cho người đọc; nhấn mạnh sự đông đảo hùng mạnh, thái độ đồng thuận, yêu mến của dân làng với hành động chính nghĩa của Đăm Săn trong trận chiến.
+ Cách so sánh ở câu văn thứ hai thể hiện thái độ mỉa mai, coi thường sự kém cỏi của Mtao Grự.
Phân tích, lý giải, tổng hợp.
Học sinh tự đưa một phẩm chất nổi bật của nhân vật Đăm Săn được thể hiện trong văn bản. Chú ý có nhận xét.
Gợi ý:
Nhận xét một phẩm chất nổi bật của nhân vật Đăm Săn được thể hiện trong văn bản:
- Chỉ ra được một phẩm chất nổi bật của nhân vật Đăm Săn (can đảm, dũng mãnh, trung thực,...)
- Nhận xét về phẩm chất nổi bật đã chỉ ra (Gợi ý: ý nghĩa, vai trò của phẩm chất ấy đối với cộng đồng; tác động của phẩm chất đến HS;...)
Phân tích, lý giải, tổng hợp.
Học sinh tự đưa ra quan điểm của bản thân dựa trên việc đọc hiểu tác phẩm. Chú ý có lý giải.
Gợi ý:
- Nêu được một ước mơ của cộng đồng người Ê đê thời xưa mà học sinh thấy có ý nghĩa nhất đối với cuộc sống hôm nay. (Gợi ý: ước mơ về cuộc sống hòa bình, ổn định; ước mơ về người thủ lĩnh tài ba và dũng cảm;...).
- Lí giải một cách hợp lí và thuyết phục.
Quảng cáo
Tham Gia Group Dành Cho 2K9 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí
>> Học trực tuyến Lớp 10 cùng thầy cô giáo giỏi tại Tuyensinh247.com, Cam kết giúp học sinh học tốt, bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Hỗ trợ - Hướng dẫn
-
024.7300.7989
-
1800.6947
(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com
