...Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây

Câu hỏi số 706494:

Vận dụng cao

...Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân. Tôi đã nhìn say sưa làn mây mùa xuân bay trên Sông Đà, tôi đã xuyên qua đám mây mùa thu mà nhìn xuống dòng nước Sông Đà. Mùa xuân dòng xanh ngọc bích chứ nước Sông Đà không xanh màu xanh canh hến của nước Sông Gâm Sông Lô. Mùa thu nước sông Đà lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa, lừ lừ cái màu đỏ giận dữ ở một người bất mãn bực bội gì mỗi độ thu về. Chưa hề bao giờ tôi thấy dòng Sông Đà là đen như thực dân Pháp đã đè ngửa con sông ta ra đổ mực Tây vào mà gọi bằng một cái tên Tây láo lếu, rồi cứ thế mà phiết vào bản đồ lai chữ.

Con Sông Đà gợi cảm. Đối với mỗi người, Sông Đà lại gợi một cách. Đã có lần tôi nhìn Sông Đà như một cố nhân. Chuyến ấy ở rừng đi núi cũng đã hơi lâu, đã thấy thèm chỗ thoáng. Mải bám gót anh liên lạc, quên đi mất là mình sắp đổ ra Sông Đà. Xuống một cái dốc núi, trước mắt thấy loang loáng như trẻ con nghịch chiếu gương vào mắt mình rồi bỏ chạy. Tôi nhìn cái miếng sáng lóe lên một màu nắng tháng ba Đường thi “Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu”. Bờ Sông Đà, bãi Sông Đà, chuồn chuồn bươm bướm trên Sông Đà. Chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng. Đi rừng dài ngày rồi lại bắt ra Sông Đà, đúng thế, nó đằm đằm ấm ấm như gặp lại cố nhân, mặc dầu người cố nhân ấy mình biết là lắm bệnh lắm chứng, chốc dịu dàng đấy, rồi chốc lại bẳn tính và gắt gỏng thác lũ ngay đấy...

(Trích Người lái đò Sông Đà, Nguyễn Tuân – SGK Ngữ Văn 12, Tập 1, NXBGD, 2016, tr.191)

Cảm nhận về vẻ đẹp của hình tượng sông Đà trong đoạn trích trên. Từ đó, nhận xét về cái tôi tài hoa, độc đáo của Nguyễn Tuân.

Xem lời giải

Câu hỏi:706494

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

Yêu cầu hình thức:

- Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản.

- Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ vựng, ngữ pháp.

Yêu cầu nội dung:

I. Giới thiệu chung

- Nguyễn Tuân là một cây bút tiêu biểu của nền văn học hiện đại Việt Nam. Với phong cách nghệ thuật độc đáo, tài hoa và uyên bác, các tác phẩm của Nguyễn Tuân luôn để lại ấn tượng khó quên trong lòng người đọc.

- Người lái đò Sông Đà được trích từ tập Tùy bút Sông Đà là kết quả của chuyến đi thực tế Nguyễn Tuân đến với Tây Bắc. Tại đây, ông đã cảm nhận được thiên nhiên vừa dữ dội vừa trữ tình cùng với chất vàng mười trong tâm hồn người dân nơi đây.

- Khái quát vấn đề: Cảm nhận về vẻ đẹp của hình tượng sông Đà trong đoạn trích. Từ đó, nhận xét về cái tôi tài hoa, độc đáo của Nguyễn Tuân.

II. Phân tích

1. Cảm nhận về vẻ đẹp của hình tượng sông Đà trong đoạn trích. Từ đó, nhận xét về cái tôi tài hoa, độc đáo của Nguyễn Tuân.

- Sông Đà đẹp như một thiếu nữ hiền dịu và xuân sắc.

+ Dáng vẻ mềm mại như một áng tóc trữ tình, hài hoà với vẻ đẹp thơ mộng, huyền ảo của “mây trời”, sự tươi tắn rực rỡ của “hoa ban, hoa gạo tháng hai” và đặc biệt là cái ấm áp thật gần gũi thân yêu của “làn khói núi Mèo đốt nương xuân”.

+ Sắc nước quyến rũ: Nhà văn chọn hai mùa đẹp nhất trong năm để miêu tả dòng nước sông Đà. Mùa xuân dòng xanh ngọc bích, mùa thu lừ lừ chín đỏ. Hai sắc màu này giống như những bộ y phục lộng lẫy của người con gái sông Đà. Miêu tả những vẻ đẹp ấy là để Nguyễn Tuân phản bác lại cách gọi láo lếu của thực dân Pháp (sông Đen).

- Sông Đà như một cố nhân - người bạn cũ, đã gắn bó thân thiết như tri âm tri kỉ. Vì coi nó là một cố nhân nên dòng sông mang lại cho tác giả nhiều cảm xúc.

+ Xa thì thấy nhớ: “Chuyến đấy ở rừng đi núi cũng đã hơi lâu, cũng thấy thèm chỗ thoáng”. Nhớ sông Đà, Nguyễn Tuân lặn lội đi tìm con sông như tìm một người bạn (Liên tưởng cái miếng sáng lóe lên một màu nắng tháng ba Đường thi “Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu” khiến sông Đà chẳng khác nào một người bạn tri âm của tác giả, như Lí Bạch và Mạnh Hạo Nhiên, nếu phải cách xa thì thương nhớ khôn nguôi).

+ Gặp lại thì mừng vui khôn xiết: vui khi được ngắm nhìn lại cảnh tượng thân quen, đẹp đẽ (bờ Sông Đà, bãi Sông Đà, chuồn chuồn bươm bướm Sông Đà); vui như thấy nắng giòn tan sau kỳ mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng; cảm giác đằm đằm, ấm ấm như gặp lại cố nhân.

- Nghệ thuật thể hiện hình tượng sông Đà trong đoạn trích: Ngòi bút miêu tả sinh động với các hình ảnh liên tưởng phong phú, biện pháp nhân hóa độc đáo khiến dòng sông mang vẻ đẹp và tính cách như con người; nhịp văn co duỗi hài hoà; sử dụng nhiều tính từ mang sắc thái biểu cảm cao (xanh ngọc bích, lừ lừ chín đỏ, nắng giòn tan...).

2. Nhận xét về cái tôi tài hoa, độc đáo của Nguyễn Tuân.

- Cái tôi nghệ sĩ suốt đời rong ruổi đi tìm cái đẹp, có cảm hứng mãnh liệt với những cái tuyệt mĩ.

- Cái tôi nghệ sĩ tài hoa: đoạn trích cho thấy giác quan tinh nhạy, trí tưởng tượng phong phú, cách sử dụng ngôn từ sắc sảo của Nguyễn Tuân. Tài hoa ấy đã tạo nên những trang văn đẹp như thơ, như nhạc, như hoạ.

=> Cái tôi tài hoa, độc đáo của Nguyễn Tuân trong đoạn trích là sự hội tụ của cái tài, cái tâm của nhà văn, cho thấy sự uyên bác, tài hoa trong nghệ thuật thể hiện tùy bút và tình yêu sâu nặng của tác giả với quê hương đất nước.I

II. Kết luận

- Khái quát lại vấn đề.

- Giá trị nội dung, nghệ thuật.

Tham Gia Group Dành Cho 2K7 luyện thi Tn THPT - ĐGNL - ĐGTD

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Lộ Trình Sun 2025 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi TN THPT & ĐGNL; ĐGTD) tại Tuyensinh247.com. Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, 3 bước chi tiết: Nền tảng lớp 12; Luyện thi chuyên sâu; Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.