Tel: 024.7300.7989 - Phone: 1800.6947 (Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)

Thi thử toàn quốc cuối HK1 lớp 10, 11, 12 tất cả các môn - Trạm số 1 - Ngày 20-21/12/2025 Xem chi tiết
Giỏ hàng của tôi

Đọc văn bản sau và thực hiện những yêu cầu bên dưới:  Khi nhận được lệnh trở ra miền

Đọc văn bản sau và thực hiện những yêu cầu bên dưới:

 Khi nhận được lệnh trở ra miền Bắc để cùng các họa sĩ ngoài Hà Nội chuẩn bị một cái triển lãm ở nước ngoài, thì tất cả tranh và ký họa của tôi vẽ trong mấy năm đã chất lên đầy một cái sạp lán giữa  rừng căn cứ. Tôi lọc lấy chỉ độ một phần ba, vậy mà trên đường tôi đi ra, các đồng chí phụ trách các  trạm giao liên trên từng chặng từng chặng một, phải thay phiên nhau cử một chiến sĩ của trạm đi theo  "thồ" tranh cho tôi.

 Hôm đó, đoàn chúng tôi đi qua một vùng trên đất bạn nổi tiếng nhiều biệt kích, lại rất đói, cũng là  cái "rốn" của bệnh sốt rét. Chúng tôi được nghỉ lại một ngày để dưỡng sức, lán của nhóm khách đi  đường chúng tôi dựng ngay trên đầu một cái lán khác của anh em chiến sĩ trong trạm. Buổi trưa, tôi  đang ngồi vẩn vơ ghi mấy cái dáng hòn đá, thân cây trước lán nghỉ của mình, thì trông thấy một người  chiến sĩ nước da xam xám và cặp môi thâm sì đang leo mấy bậc dốc từ lán dưới đi lên. Người chiến sĩ  đi thẳng đến trước mặt tôi ngồi xuống xem tôi vẽ. Rồi sau mấy câu chuyện làm quen, người chiến sĩ tha thiết thỉnh cầu tôi vẽ cho anh một bức chân dung. (*)

 Tôi bỗng thấy tự ái. Tôi là một họa sĩ, chứ đâu phải một anh thợ vẽ truyền thần! Tôi từ chối khéo bằng cái mặt lạnh lùng. Người chiến sĩ tỏ vẻ phật ý, anh nhìn vào cái mặt lạnh lùng của tôi một thoáng rồi lẳng lặng quay lưng lại tôi, chậm rãi đi xuống dưới những cái bậc dốc.

 Sáng hôm sau, chúng tôi lại lên đường. Thật một điều không ngờ, chẳng biết ai xui khiến thế nào  mà chính người chiến sĩ trưa hôm qua lại "thồ" tranh cho tôi, chính lại là anh chứ không phải một người nào khác.

 Thật là phiền cho tôi quá!

 Vừa ra khỏi trạm, người dẫn đường đã báo cho khách biết trên dọc đường phải vượt thật nhanh  khi leo một con dốc, sau đó là một con suối rất trống trải, đã có một vài đoàn bị bọn biệt kích bắn lén  hoặc máy bay thám thính phát hiện. Cái nghề đi đường rừng nó là như vậy, nói một chữ chung chung là  đèo, dốc, suối...

 Ác thay cái bãi đá tai mèo nằm giữa khúc suối dưới chân núi. Có lẽ nó rộng đến năm trăm thước.  Con suối chảy đến đấy thì phình rộng ra chảy lênh láng và réo lên ầm ầm trên một cái nền đá lởm chởm. Tuy đã được nghỉ một ngày nhưng sau khi leo qua được quả núi thì tôi đã thấm mệt. Tôi dò dẫm đi giữa khúc suối một cách vất vả quá, cứ dần dần bị tụt lại sau. Rồi chân tôi tự nhiên bị sỉa xuống một hẻm đá ngầm dưới nước. Tôi giơ hai tay lên trời chới với...

 Người chiến sĩ "thồ" tranh cho tôi đang đi phía trước, cách một quãng khá xa, vội vã quay lộn lại. Nếu anh không đến kịp có lẽ là tôi bị dòng suối cuốn đi. Anh cởi chiếc ba lô sau lưng cho tôi, khoác vào trước ngực mình. Anh đỡ lấy tôi, giúp tôi rút cái chân lên. Rồi dìu tôi đi. Tôi thở dốc. Mồ hôi vã ra như tắm. Hai mắt đổ đom đóm. "Đồng chí cố gắng lên - Người chiến sĩ vừa đi vừa động viên tôi. Tôi  dìu đồng chí đi nhanh qua bên kia suối sẽ nghỉ. Nếu thằng L.19 đến, chúng mình cứ ngồi xuống. Nó chẳng thấy gì cả đâu!".

 Tôi không đủ sức theo kịp đoàn được nữa. Qua bên kia suối, người chiến sĩ lấy dầu con hổ bóp  chân cho tôi, lúc ngồi nghỉ. Rồi bắt đầu từ đó, chỉ có hai người, anh và tôi, đi trong rừng. Tôi chỉ có thể đi người không. Người chiến sĩ vừa phải "thồ" đống tranh của tôi sau lưng (to và nặng gấp đôi một cái ba lô bình thường của khách đi đường) lại vừa phải mang thêm chiếc ba lô riêng của tôi trước ngực. Có lẽ tất cả đến sáu bảy chục cân. Mà người chiến sĩ có khỏe mạnh gì cho cam!

 Tôi không nói thì chắc các bạn cũng biết, ngay từ lúc người chiến sĩ đến gặp tôi để nhận mang cái bó tranh, tôi đã khó xử đến thế nào? Thế mà bây giờ, trên dọc đường, không những riêng cái đống tài sản của tôi mà cả chính tôi cũng đã trở thành một gánh nặng cho anh. Xưa nay tôi vẫn cho mình là một kẻ cũng biết tự trọng, và cũng biết suy nghĩ. Giá người chiến sĩ tỏ thái độ lạnh nhạt hoặc mặc xác tôi nằm lại một mình, tập tễnh đi một mình giữa rừng, thì tôi cũng thấy là cái lẽ phải. Xưa nay tôi vẫn quan niệm rằng: sống ở đời, cho thế nào thì nhận thế ấy. Cái cách cư xử của người chiến sĩ đối với tôi chỉ có thể giải thích bằng lòng độ lượng. Độ lượng? Thế nhưng tôi nhiều tuổi hơn? Tôi lại là một họa sĩ có tên tuổi? Xưa nay tôi chỉ mới thấy lòng độ lượng của kẻ trên đối với người dưới. Bây giờ đây thì chính tôi, một kẻ bề trên, đang được một người dưới tỏ ra độ lượng với mình.

 Tối ngày hôm đó, hai chúng tôi phải ngủ lại nửa đêm giữa rừng. Người chiến sĩ mắc võng cho tôi nằm rồi ôm súng ngồi gác bên cạnh. Nhưng làm sao mà ngủ được? Tôi đến ngồi bên anh, trên một phiến đá. Rừng đêm tối mò và đầy hăm dọa. "Tôi xin lỗi đồng chí về cái việc hôm qua... - tôi nói khẽ bên tai anh. Đến mai, thế nào tôi cũng phải vẽ đồng chí. Một bức, thật đẹp!".

 (Trích một phần từ truyện ngắn Bức tranh, Nguyễn Minh Châu, Văn học trong nhà trường, NXB Văn học, 2010, tr 40-43). Truyện ngắn Bức tranh được rút trong tập Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành (1983).

Chú thích:

(*) Gia đình người chiến sĩ ngoài bắc không hiểu vì sao lại nghe tin anh đã hi sinh. Không tiện đường gửi thư cũng như không có hiệu chụp ảnh, anh muốn nhờ người hoạ sĩ vẽ cho mình một bức chân dung để gửi về quê nhà báo tin cho gia đình biết mình vẫn còn sống.

Nguyễn Minh Châu (1930 - 1989) quê ở Nghệ An. Ông là một trong những nhà văn có ảnh hưởng quan trọng đối với văn học Việt Nam trong giai đoạn chiến tranh Việt Nam là một trong những cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới

Thực hiện các yêu cầu:

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 dưới đây:

Câu hỏi số 1:
Nhận biết
Em hãy chỉ ra ngôi kể của đoạn trích trên?
Câu hỏi:744406
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức đã học về người kể chuyện

Giải chi tiết

Đoạn trích trên sử dụng người kể chuyện ở ngôi thứ nhất

Câu hỏi số 2:
Nhận biết
Xác định nhân vật chính của câu chuyện?
Câu hỏi:744407
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về nhân vật trong chuyện

Giải chi tiết

Nhân vật chính của câu chuyện là người chiến sĩ và anh họa sĩ

Câu hỏi số 3:
Nhận biết
Khi người chiến sĩ nhờ vẽ một bức chân dung, nhân vật “tôi” đã tỏ thái độ ra sao?
Câu hỏi:744408
Phương pháp giải

Đọc, cảm nhận

Giải chi tiết

Khi người chiến sĩ nhờ vẽ một bức chân dung, nhân vật tôi bỗng thấy tự ái, từ chối khéo bằng cái mặt lạnh lùng

Câu hỏi số 4:
Thông hiểu
Tóm tắt sự kiện chính của đoạn trích?
Câu hỏi:744409
Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu kết hợp với kiến thức về toám tắt văn bản

Giải chi tiết

Sự kiện chính của đoạn trích:

- Người chiến sĩ nhờ nhân vật tôi vẽ cho mình một bức chân dung.

- Nhân vật tôi từ chối.

- Người chiến sĩ giúp đỡ cho nhân vật tôi khi nhân vật tôi bị thương ở chân.

- Nhân vật tôi hứa sẽ vẽ tranh chân dung cho người chiến sĩ.

Câu hỏi số 5:
Thông hiểu
Qua đoạn trích trên em nhận thấy nhân vật người chiến sĩ là người như thế nào.
Câu hỏi:744410
Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu.

Giải chi tiết

Nhân vật người chiến sĩ mang những phẩm chất của người lính cụ Hồ - dũng cảm, kiên cường, trách nhiệm cao và có lòng độ lượng, bao dung sâu sắc

Câu hỏi số 6:
Thông hiểu
Phân tích thái độ của nhân vật “tôi” sau khi được anh chiến sĩ thồ tranh giúp đỡ hết lòng trên đường đi? 
Câu hỏi:744411
Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu.

Giải chi tiết

Sau khi được anh chiến sĩ thồ tranh giúp đỡ, nhân vật tôi đã có sự thay đổi từ suy nghĩ đến hành động: cảm thấy xấu hổ, hối hận, xin lỗi và hứa sẽ vẽ chân dung cho anh chiến sĩ một cách chân thành.

Câu hỏi số 7:
Thông hiểu
Qua cách cư xử của người chiến sĩ với nhân vật tôi trong đoạn trích, em rút ra bài học gì  cho bản thân về cách ứng xử với những người xung quanh?
Câu hỏi:744412
Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu.

Giải chi tiết

Những thông điệp được rút ra từ văn bản:

+ Sống chân thành, cởi mở, bao dung với người khác.

+ Hãy giúp đỡ người khác hết lòng khi họ gặp hoạn nạn.

+ Dù người khác có đối xử với mình ra sao thì bản thân vẫn phải sống có trách nhiệm.

+ Đừng từ chối giúp đỡ người khác nếu mình có khả năng.

+ Sống chân thành sẽ đươc đền đáp xứng đáng.

Câu hỏi số 8:
Vận dụng
Em hãy so sánh chi tiết người họa sĩ đồng ý vẽ tranh cho người chiến sĩ trong văn bản trên  với chi tiết nhân vật Huấn Cao đồng ý cho chữ viên Quản ngục trong tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân?
Câu hỏi:744413
Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu.

Giải chi tiết

Hai chi tiết:

- Giống nhau: sự đồng ý đều xuất phát từ sự cảm kích, trân trọng dành cho đối phương.

- Khác nhau:

+ Anh chiến sĩ cần bức chân dung gửi về cho gia đình yên tâm rằng anh vẫn còn sống.

+ Viên quản ngục muốn có nét chữ của Huấn Cao vì lòng yêu quý cái đẹp.

Quảng cáo

Group 2K9 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

>> 2K9 Học trực tuyến - Định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 11 (Xem ngay) cùng thầy cô giáo giỏi trên Tuyensinh247.com. Bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, tiếp cận sớm các kì thi.

Hỗ trợ - Hướng dẫn

  • 024.7300.7989
  • 1800.6947 free

(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com