Salbutamol (C13H21NO3) là một hợp chất hữu cơ có hoạt tính sinh học cao. Trong

Salbutamol (C₁₃H₂₁NO₃) là một hợp chất hữu cơ có hoạt tính sinh học cao. Trong dược phẩm, salbutamol được sử dụng như một loại thuốc điều trị hen suyễn. Bên cạnh tác dụng chính dùng trong y học, salbutamol còn bị lạm dụng là chất tạo nạc trong chăn nuôi hoặc sử dụng làm doping trong thi đấu thể thao. Trong thi đấu thể thao, vận động viên sử dụng salbutamol với liều lượng vượt quá 20 μg/kg trong vòng 24 h được coi là sử dụng không phải mục đích điều trị bệnh (Tổ chức phòng chống Doping thế giới, WADA). Salbutamol có công thức cấu tạo như sau:

Các nghiên cứu cho thấy có mối liên quan chặt chẽ giữa cấu tạo phân tử và hoạt tính sinh học của một hợp chất hữu cơ. Sự ảnh hưởng qua lại giữa các nhóm chức và bộ khung carbon của hợp chất sẽ quyết định hoạt tính sinh học của hợp chất đó. (Studies in organi chemistry Vol. 51, Elsevier, 1996).

Salbutamol có cấu tạo gồm một vòng benzene bị thế ở ba vị trí và có các loại nhóm chức với những tính chất hóa học đặc trưng như sau: hai nhóm -OH liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon no (nhóm chức -OH alcohol) và một nhóm -OH liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon của vòng benzene (nhóm chức -OH phenol). Sự khác biệt của hai loại nhóm chức này đó là nhóm -OH phenol có lực acid mạnh hơn nhóm -OH alcohol, chúng đều phản ứng với Na kim loại và sản phẩm là sodium alcoholate và sodium phenolate, nhưng phenol còn có khả năng phản ứng với dung dịch NaOH, còn alcohol không có phản ứng này.

Một tính chất khác biệt nữa đó là nhóm -OH alcohol có khả năng bị thay thế với nguyên tử bromine (Br) khi cho tác dụng với acid HBr mà nhóm -OH phenol không có tính chất này. Ngoài ra, cấu tạo của salbutamol còn có một nhóm amine bậc 2 (R-NH-R', trong đó R và R' là các gốc hydrocarbon) mang tính chất hóa học của một base, có khả năng tạo muối R(R')NH⁺Br^- khi cho tác dụng với acid HBr.

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Nhận biết

Phát biểu sau đây đúng hay sai?

Phản ứng với dung dịch NaOH chứng minh nhóm chức –OH phenol có lực acid mạnh hơn nhóm chức –OH alcohol.

A. Đúng.

B. Sai.

Đáp án đúng là: A

Xem lời giải

Câu hỏi:744500

Phương pháp giải

Phân tích và dựa vào đoạn ngữ liệu.

Giải chi tiết

Dựa vào đoạn dẫn: ‘’Sự khác biệt của hai loại nhóm chức này đó là nhóm -OH phenol có lực acid mạnh hơn nhóm -OH alcohol, chúng đều phản ứng với Na kim loại và sản phẩm là sodium alcoholate và sodium phenolate, nhưng phenol còn có khả năng phản ứng với dung dịch NaOH, còn alcohol không có phản ứng này’’

Từ đoạn dữ liệu trên cho thấy phát biểu là đúng.

Đáp án cần chọn là: A

Câu hỏi số 2:

Nhận biết

Salbutamol là một hợp chất hữu cơ

A. tạp chức.

B. có hoạt tính sinh học thấp.

C. đơn chức.

D. khuyến khích sử dụng làm chất tạo nạc trong chăn nuôi.

Đáp án đúng là: A

Xem lời giải

Câu hỏi:744509

Phương pháp giải

Phân tích dữ liệu đoạn văn và trả lời câu hỏi.

Giải chi tiết

Salbutamol là một hợp chất hữu cơ tạp chức.

Đáp án cần chọn là: A

Câu hỏi số 3:

Nhận biết

Phát biểu sau đây đúng hay sai?

Salbutamol có tính chất hóa học của một phenol đơn chức.

A. Đúng.

B. Sai.

Đáp án đúng là: A

Xem lời giải

Câu hỏi:744501

Phương pháp giải

Phân tích và dựa vào đoạn ngữ liệu.

Giải chi tiết

Salbutamol có cấu tạo ... và một nhóm -OH liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon của vòng benzene (nhóm chức -OH phenol).

⟹ Phát biểu là đúng.

Đáp án cần chọn là: A

Câu hỏi số 4:

Nhận biết

Điền từ/cụm từ thích hợp vào chỗ trống?

Salbutamol có chứa một nhóm amine bậc 2, có khả năng tham gia phản ứng với______.

Đáp án:

Đáp án đúng là: HBr

Xem lời giải

Câu hỏi:744510

Phương pháp giải

Phân tích dữ liệu đoạn văn và trả lời câu hỏi.

Giải chi tiết

Salbutamol có chứa một nhóm amine bậc 2, có khả năng tham gia phản ứng với HBr.

Đáp án cần điền là: HBr

Câu hỏi số 5:

Thông hiểu

Một vận động viên thể thao có cân nặng 80 kg thì trong vòng 24h chỉ được sử dụng liều tối đa là bao nhiêu mg salbutamol?

A. 1920 μg.

B. 20 μg.

C. 1600 μg.

D. 1000 μg.

Đáp án đúng là: C

Xem lời giải

Câu hỏi:744502

Phương pháp giải

Phân tích và dựa vào đoạn ngữ liệu.

Giải chi tiết

Trong thi đấu thể thao, vận động viên sử dụng salbutamol với liều lượng vượt quá 20 μg/kg trong vòng 24 h được coi là sử dụng không phải mục đích điều trị bệnh.

⟹ Với người có trọng lượng là 80 kg thì giới hạn cho phép là 20 μg/kg × 80 kg = 1600 μg

Đáp án cần chọn là: C

Câu hỏi số 6:

Vận dụng

Các phát biểu sau đúng hay sai?

	Đúng	Sai
a) Salbutamol vừa có tính chất hóa học của một acid vừa có tính chất hóa học của một base.
b) Salbutamol tác dụng với NaOH theo tỷ lệ mol 1 : 3.
c) Salbutamol tác dụng với Na theo tỷ lệ mol 1 : 3.
d) Sản phẩm sau khi đã kiểm hóa (tác dụng với NaOH) của salbutamol sẽ phản ứng với HBr dư theo tỷ lệ mol 1 : 5.
e) Hoạt tính sinh học của salbutamol được quyết định bởi nhóm chức amine.

Đáp án đúng là: Đ; S; Đ; S; S

Xem lời giải

Câu hỏi:744504

Phương pháp giải

Phân tích và dựa vào đoạn ngữ liệu.

Giải chi tiết

a) đúng, vì nhóm -OH phenol có tính acid, nhóm amine có tính base.

b) sai, vì chỉ có nhóm -OH của phenol phản ứng được với NaOH theo tỉ lệ 1 : 1

c) đúng, vì salbutamol có 3 nhóm -OH có phản ứng tối đa với 3Na.

d) sai, vì sau khi kiềm hoá, sản phẩm có hai nhóm -OH (alcohol), một nhóm amine và một nhóm muối phenoloate, cả 4 nhóm này đều phản ứng với HBr, do đó sản phẩm phản ứng được với 4 HBr.

e) sai, vì hoạt tính sinh học phụ thuộc vào đặc điểm cấu tạo

Đáp án cần chọn là: Đ; S; Đ; S; S

Câu hỏi số 7:

Vận dụng

Khi cho salbutamol tác dụng với HBr dư thu được hợp chất X. Chất X có _____nguyên tử Br trong phân tử.

Đáp án:

Đáp án đúng là: 3

Xem lời giải

Câu hỏi:744505

Phương pháp giải

Phân tích và dựa vào đoạn ngữ liệu.

Giải chi tiết

⟹ 2-OH (alcohol) + 2HBr → 2-Br + 2H₂O → (bỏ 2–OH và thay bằng 2-Br)

⟹ 1N + HBr ⟶ NH⁺Br^- ⟹ thêm 1 HBr

⟹ Công thức phân tử của X là C₁₃H₂₀NOBr₃

Đáp án cần điền là: 3

Quảng cáo

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.