Đọc văn bản sau: LÃO HÀ TIỆN (Trích) (Mô-li-e) Tóm tắt phần trước:

Đọc văn bản sau:

LÃO HÀ TIỆN

(Trích)

(Mô-li-e)

Tóm tắt phần trước: Nhân vật Ác-pa-gông (Harpagon) là một người vô cùng keo kiệt, tích cóp bằng cách cho vay nặng lãi, dè sẻn chi tiêu. Lão chôn trong vườn cái tráp đựng một vạn đồng tiền vàng nên luôn cảnh giác với mọi người. Lão không biết con trai mình Clê-ăng (Cleante) – đang yêu cô gái nghèo Ma-ri-an (Marianne), còn con gái E-li-dơ (Elise) đã thầm ước hẹn với anh chàng quản gia Va-le-rơ (Valere). Ác-pa-gông toan tính sắp đặt cuộc đời các con theo hướng khác để “tiết kiệm được một món to”.

Hồi 1, Lớp 5

[..] Ác-pa-gông: Chiều nay tạo định gả nó cho một người vừa giàu có lại vừa từng trải, thể mà con bé dám bảo thẳng vào mặt tao là nó chẳng thèm. Thế thì mày bảo sao nào?

- Va-le-rơ: Cháu bảo sao ấy à?

- Ác-pa-gông: Phải Va-le-ro: Ò... Ò...

- Ác-pa-gông: Gì kia?

- Va-le-rơ: Cháu bảo là đại để cháu cũng nghĩ như ông; mà cũng chẳng có lí nào ông lại không phải được. Song, cô thì cũng không phải hoàn toàn không đúng, và...

- Ác-pa-gông: Sao hử? Ngài Ăng-xen-mơ là một đám có giá trị lớn; một bậc quý tộc chính cống, hiền lành, trang trọng, từng trải, lại của cải như nước, người ta goả vợ mà không còn một đứa con nào của vợ trước. Hỏi có đám nào hơn thế nữa không?

- Va-le-rơ: Đúng thế đấy ạ. Nhưng cô có thể bảo rằng cưới ngay như thế thì khi hấp tấp, ít ra cũng phải khoan khoan, xem tính tình cô cháu có hợp với...

- Ác-pa-gông: Một cơ hội như thế, phải nắm ngay chứ. Ở đám này, tao thấy có một cái lợi mà không đảm nào hòng có được: ông ấy bằng lòng lấy cô mà không đòi của hồi môn.

- Va-le-rơ: Không đòi của hồi môn?

- Ác-pa-gông: Phải.

- Va-le-rơ: Ủi chà! Thế thì cháu còn nói thế nào được nữa. Ông thấy không? Li lẽ ấy thuyết phục được hoàn toàn, phải bỏ tay mà chịu.

- Ác-pa-gông: Như thế, tạo tiết kiệm được một món to.

- Va-le-rơ: Đúng quá, còn ai cãi lại được. Song kể thì cô cũng có thể bảo rằng việc trăm năm là một việc trọng đại hơn người ta tưởng nhiều, và có quan hệ đến cả một đời người sướng hay khổ, cho nên lấy nhau để ăn đời ở kiếp với nhau, bao giờ cũng phải hết sức thận trọng mới được.

- Ác-pa-gông: Không của hồi môn.

- Va-le-rơ: Ông nói phải: cái lí lẽ ấy quyết định tất cả, điều đó dễ hiểu thôi. Có người có thể bảo ông rằng trong những trường hợp như thế này, cũng nên chú ý xem lòng dạ người con gái như thế nào mới phải; chứ tuổi tác quá chênh lệch, tỉnh tình, tình cảm quá khác nhau như thế thì lấy nhau chỉ gây ra tai hoạ, rất rầy rà.

- Ác-pa-gông: Không của hồi môn.

- Va-le-rơ: À, như thế thì còn bẻ vào đâu được; điều ấy, ai cũng biết rõ rành rành, mà nào dám nói trái được. Nhưng không phải là không có vô số ông bố muốn coi trọng việc làm toại ý con hơn là đồng tiền có thể bỏ ra cho con; không muốn vì tiền tài mà hi sinh con và chẳng mong gì hơn là tìm cho con được nơi vừa đôi phải lửa để cho cuộc đời con luôn luôn giữ được thanh danh, được êm ả và vui vẻ, với lại,...

- Ác-pa-gông: Không của hồi môn.

- Va-le-rơ: Đúng thể; không của hồi môn, lí lẽ ấy đủ bịt mồm thiên hạ. Cái lí lẽ như thế, ai còn cưỡng lại cho nổi.

- Ác-pa-gông (nhìn ra ngoài vườn, nói một mình): – Úi chà! Hình như có tiếng chó sủa. Có kẻ muốn lấy trộm tiền của mình chăng? (Nói với Va-le-rơ) Đừng đi đâu, tao vào ngay nhả. (Vào).

[...]

- Va-le-rơ: Phải rồi, trên thế gian này, tiền là quý hơn hết; được sinh vào cửa ông đây, thật là phúc trời dành cho cô. Ông hiểu rõ sống là phải như thế nào: khi đã có nơi tự nguyện không đòi của hồi môn[1], thì không còn được mong ước gì hơn nữa. Đấy, tất cả là ở đấy. Việc không đòi của hồi mỗn thay thế cho sắc đẹp, cho tuổi trẻ, cho dòng dõi, cho danh dự, cho sự khôn ngoan, cho lòng chính trực.

- Ác-pa-gông: À, thằng bé giỏi! Nói chẳng khác gì lời sấm truyền[2]. Được thằng người nhà như thế kể cũng sướng đời.

(Đỗ Đức Hiểu dịch, giới thiệu và chú thích, “Lão hà tiện” hài kịch của Mô-li-e-rơ, NXB Giáo dục)

[1] Hồi môn: tài sản của người con gái khi lấy chồng đem theo về nhà chồng.

[2] Lời sấm truyền: lời dự báo của người có khả năng đặc biệt về các sự kiện lớn trong tương mà ai cũng tin là đúng.

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Nhận biết

Nêu tình huống kịch trong văn bản.

Xem lời giải

Câu hỏi:750317

Phương pháp giải

Đọc kĩ bài viết, vận dụng kiến thức về hài kịch.

Giải chi tiết

Tình huống kịch trong văn bản: Ác-pa-gông ép gả con gái E-li-dơ cho ngài Ăng-xen-mơ, một quý tộc chính cống, từng trải, của cải như nước, đã giá vợ, không còn một đứa con nào của vợ trước, không đòi hỏi của hồi môn.

Câu hỏi số 2:

Thông hiểu

Lời thoại nào trong văn bản là lời độc thoại?

Xem lời giải

Câu hỏi:750318

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về độc thoại, đối thoại.

Giải chi tiết

Lời độc thoại trong văn bản: “Úi chà! Hình như có tiếng chó sủa. Có kẻ muốn lấy trộm tiền của mình chăng?”

Câu hỏi số 3:

Thông hiểu

Chỉ ra và làm rõ mục đích giao tiếp của Va-le-rơ được thể hiện qua các lời thoại của nhân vật này.

Xem lời giải

Câu hỏi:750319

Phương pháp giải

Phân tích, kết luận.

Giải chi tiết

Mục đích giao tiếp của Va-le-rơ được thể hiện qua lời thoại của nhân vật:

- Thuyết phục Ác-pa-gông từ bỏ ý định gả con gái cho Ăng-xen-mơ. Để thực hiện được mục đích này, Va-le-rơ đã phân tích những lí do như: cưới ngay như thế thì hấp tấp, ít ra phải khoan khoan xem tính tình cô cháu có hợp không; việc trăm năm là việc trọng đại hơn người ta tưởng nhiều và có quan hệ đến một đời người, sướng hay khổ, phải hết sức thận trọng mới được; phải chú ý xem lòng dạ người con gái thế nào mới phải, chứ tuổi tác quá chênh lệch, tính tình tình cảm quá khác nhau như thế thì lấy nhau chỉ gây ra tai hoạ, rất rầy rà; vô số ông bố muốn coi trọng việc làm toại ý con hơn là đồng tiền bỏ ra cho con, không muốn vì tiền tài mà hi sinh con, chẳng mong gì hơn là tìm cho con được nơi vừa đôi phải lứa để cuộc đời con luôn giữ được thanh danh, được êm ả, vui vẻ.

- Bảo vệ tình yêu của mình với Ê-li-dơ. Va-le-rơ và Ê-li-dơ đã thầm ước hẹn. Nếu thuyết phục được Ác-pa-gông từ bỏ ý định ép duyên con thì cũng đồng nghĩa Va-le-rơ có cơ hội để tìm cách công khai tình cảm của mình.

Câu hỏi số 4:

Thông hiểu

Việc lặp lại chi tiết “Không của hồi môn” trong lời thoại của nhân vật Ác-pa-gông đem lại hiệu quả nghệ thuật gì?

Xem lời giải

Câu hỏi:750320

Phương pháp giải

Phân tích, kết luận.

Giải chi tiết

Chi tiết “Không của hồi môn” lặp lại nhiều lần trong lời thoại của Ác-pa-gông (4 lần – chưa kể 2 lần trong lời thoại của Va-le-rơ và được Ác-pa-gông xác nhận, tán thưởng, không ngại tâng bốc anh đầy tớ) mang lại hiệu quả nghệ thuật:

- Nhấn mạnh, khắc hoạ đậm nét tính cách nổi bật, điển hình của Ác-pa-gông: thói hám tiền, hám lợi, keo kiệt, bất chấp tất cả – chênh lệch tuổi tác, tính tình, hoàn cảnh, tình cảm, sự phản ứng dữ dội của con,... để đạt được mục đích “tiết kiệm được một món to”. “Không của hồi môn” trở thành một điều kiện quan trọng duy nhất để lão định đoạt hôn nhân của con cái, “thay thế cho sắc đẹp, cho tuổi trẻ, cho dòng dõi, cho danh dự, cho sự khôn ngoan, cho lòng chính trực”. Lời thoại “Không của hồi môn” vang lên như ở miệng lão như một cái máy nói, vừa lạnh lùng, tựa một bức tường thành vững chắc, người khác càng có ý định lay chuyển thì nó càng trở nên sắt đá; vừa tràn đầy cảm xúc hí hửng, hân hoan, phấn khích vì nắm ngay được một cơ hội vàng mà không đám nào hòng có được; trở thành một ý nghĩ duy nhất choán đầy, chi phối toàn bộ tâm trí và hành động của lão.

- Tạo nên tiếng cười châm biếm, đả kích nhân vật, phê phán sự lên ngôi, thống trị của đồng tiền. Đồng tiền lạnh lùng đã khiến con người phát cuồng lên, mờ mắt vì nó và sẵn sàng bất chấp tất cả, kể cả những tình cảm thiêng liêng như tình yêu, tình phụ tử,...

Câu hỏi số 5:

Vận dụng

Tiếng cười trong văn bản có ý nghĩa như thế nào đối với sự tiến bộ xã hội?

Xem lời giải

Câu hỏi:750321

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về kịch.

Giải chi tiết

Tiếng cười trong văn bản chẳng những có tác dụng giải trí mà còn giàu ý nghĩa, giá trị đối với sự tiến bộ xã hội: - Giúp người đọc nhận thức được tác hại ghê gớm, khủng khiếp khi đồng tiền chiếm địa vị thống trị trong cuộc sống. Thói keo kiệt, hám vàng, tôn thờ đồng tiền là “chúa tể của tâm hồn” đã khiến con người trở nên thực dụng, lạnh lùng, toan tính, mưu mô, sẵn sàng đánh đổi mọi thứ, hi sinh những điều thiêng liêng khác, làm băng hoại những giá trị đạo đức của xã hội.

- Giúp con người có khát vọng “tống tiễn”, cái xấu, cái ác – thói tham lam, keo kiệt – trong cuộc sống và những thói hư tật xấu trong chính bản thân mình, làm cho xã hội trở nên tốt đẹp, lành mạnh, nhân ái hơn,...

- Tất cả những điều này trong tác phẩm hài kịch được thể hiện bằng một phương thức đặc biệt, thứ vũ khí đặc biệt: tạo ra tiếng cười để qua đó cải tạo cuộc sống.

Quảng cáo

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.