VĂN HOÁ TẾT VÀ TẾT VĂN HOÁ (trích) Trần Quốc Vượng
VĂN HOÁ TẾT VÀ TẾT VĂN HOÁ
(trích)
Trần Quốc Vượng (1)
Tín ngưỡng cơ bản của người tiểu nông Việt Nam trồng lúa nước cổ truyền, pha đậm đặc thêm bởi ảnh hưởng đạo Nho là sự thờ cúng tổ tiên.
Tháng 12 lịch cổ truyền là tháng Lạp – Chạp, người ta đi "chạp mả", sửa sang, thắp hương trên các mộ phần, khấn khứa ông bà ông vải tổ tiên về ăn Tết cùng con cháu...
Cùng với mâm cỗ cúng ông Táo cũ 23 Tết là cỗ cúng tổ tiên. Cùng với mâm cỗ cúng đón ông Táo mới phút giao thừa ngoài sân là mâm cỗ cúng tổ tiên trên bàn thờ trong nhà, gian giữa.
Và 3 ngày hay 5 ngày đầu năm mới là 3 – 5 ngày thường xuyên sửa cỗ cúng tổ tiên hưởng "hương hoa"; còn con cháu thụ lộc trong tinh thần cộng cảm (communion) gia đình - thân quyền.
Tình cảm gia đình của người Việt Nam xưa rất nặng:
Tháng Giêng ăn Tết ở nhà.
Dù đi làm ăn buôn bán nơi đâu quanh năm suốt tháng, gần ngày Tết người ta cũng tìm mọi cách trở về quê, về nhà để cúng tổ tiên, sum họp gia đình, cộng cảm cùng thân quyền nội ngoại.
Như trên đã nói lối sống, thế ứng xử Việt 3 ngày Tết cổ truyền là:
Mồng Một thì ở nhà cha
Mồng Hai nhà mẹ, mồng Ba nhà thầy.
Đó là đạo đức hiếu lễ, đạo đức “tôn sư” của Nho phong.
Vì Tết là đổi mới, là sức sống mới nên gam màu chủ đạo của việc trang trí Tết là màu đỏ tượng trưng màu máu, màu của sự sống và sự tái sinh, theo quan niệm nguyên thuỷ và được bảo lưu tại văn hoá phương Đông (Trong khi màu đỏ trên quốc kì tam tài Pháp tượng trưng lòng bác ái theo bảng giá trị văn hoa châu Âu Thiên chúa; với cách mạng màu đỏ tượng trưng sự tranh đấu): Pháo đỏ, câu đối đỏ, tranh Tết đều có màu đỏ.
(Trần Quốc Vượng, Văn hoá Tết và Tết văn hoá, in trong Văn hoá Việt Nam – Tìm tòi và suy ngẫm, NXB Văn hoá dân tộc – tạp chí Văn hoá Nghệ thuật, Hà Nội, 2000, tr. 331 – 333)
(1) Trần Quốc Vượng (1934 – 2005) quê ở Hà Nam; là nhà nghiên cứu văn hoá, lịch sử nổi tiếng của Việt Nam.
Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:
Văn bản đã trình bày những thông tin cơ bản nào?
Căn cứ bài đọc hiểu và phân tích.
Phần văn bản từ câu “Tín ngưỡng cơ bản của người tiểu nông Việt Nam... thờ cúng tổ tiên.” đến câu “Và 3 ngày... gia đình – thân quyến.” triển khai thông tin gì? Chỉ ra câu văn khái quát nội dung của phần văn bản đó.
Căn cứ nội dung đoạn văn đã cho, phân tích.
Chỉ ra các câu tục ngữ được tác giả trích dẫn trong văn bản và nêu tác dụng của việc trích dẫn đó.
Căn cứ bài về tục ngữ, phân tích tác dụng.
Theo em, truyền thống trang trí ngày Tết với gam màu chủ đạo là màu đỏ thể hiện những nét riêng biệt, độc đáo nào trong văn hoá của người Việt Nam?
Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích.
Có một xu hướng ngày càng trở nên phổ biến là nhiều người, đặc biệt là người trẻ, không ở nhà đón Tết truyền thống như trước mà tận dụng những ngày Tết để đi du lịch. Em đồng tình hay không đồng tình với xu hướng này? Vì sao?
Căn cứ bài đọc hiểu, vận dụng kiến thức bản thân, phân tích.
Quảng cáo
>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Hỗ trợ - Hướng dẫn
-
024.7300.7989
-
1800.6947
(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com










