Tel: 024.7300.7989 - Phone: 1800.6947 (Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)

Thi thử toàn quốc cuối HK1 lớp 10, 11, 12 tất cả các môn - Trạm số 1 - Ngày 20-21/12/2025 Xem chi tiết
Giỏ hàng của tôi

Đọc văn bản sau: ĐÁ TRỔ BÔNG Khờ, thằng nhỏ gánh nước đi đằng trước

Đọc văn bản sau:

ĐÁ TRỔ BÔNG

Khờ, thằng nhỏ gánh nước đi đằng trước tôi, đang bốc khói. Bằng mắt thường cũng thấy một làn hơi mỏng bả lả gợn quanh nó, nhất là từ đôi ống quần ướt mèm. Nước trong thùng ở hai đầu quang gánh dù không sánh ra chút nào, nhưng cứ nghĩ lên đến đỉnh núi chắc chỉ còn lưng lửng, vì nước bốc hơi. Mình thì có hơn gì, tôi nghĩ, cũng sắp bốc cháy tới nơi rồi. Nắng hệt một chảo mật nấu sôi, và những con người bé nhỏ ngụp lặn trong ấy chín nhừ, mặt mày đỏ lựng. Thỉnh thoảng Khờ dừng lại để chờ tôi lúc này hồng hộc thở, bước từng bậc đá bằng đôi chân không biết của ai. Dù nó đã lên xuống núi mười bảy lần trong ngày, gánh nước uống cho chục ngoài hộ dân sống trên ấy. Hỏi Khờ sắp tới nơi chưa, nó kêu xíu nữa. Chữ “xíu” không làm tôi mừng, vì biết mình còn trèo nhiều dốc đá mới chạm chân đỉnh núi trọc bon không cây cối. “Đám đá này mơi mốt trổ bông”, Khờ nói.   Năm Khờ chín tuổi, mẹ dắt nó lên ngọn núi Trời này, bảo ngồi đó đợi đá trổ bông mẹ lên đón. Rồi bà mẹ trẻ xuống núi, biệt dạng. Chị chủ quán nước ngay bên sườn núi vẫn còn nhớ gương mặt cô gái đó, “trẻ măng, đem con đi bỏ mà mặt tỉnh bơ, trửng giỡn với mấy thằng kiếm củi”. Chắc là sớm làm mẹ đơn thân, không mang vác nổi thằng nhỏ khờ căm đặt đâu ngồi đó. Chắc là ngủ quên trên cỏ rồi đẻ Khờ, như những bà mẹ Việt cổ xưa vẫn cấn bầu nhờ uống nước trong gáo dừa, ướm chân vào dấu chân lạ.   Thằng nhỏ từng có cái tên tử tế, nhưng người xóm núi quên mất rồi. Nói cho cùng, làm gì có tên nào hợp với nó, bằng tên Khờ. Trong thân xác thằng con trai sắp ba mươi, là một trí khôn của trẻ con năm bảy tuổi. Thời gian không làm mai một cái niềm tin rồi đá trổ bông, mẹ đón về.   Sống nhờ chén cơm của cư dân triền núi, nhưng Khờ chưa bao giờ làm họ tiếc vì đã nuôi dưỡng mình. Nhờ chi thằng nhỏ cũng làm, và nặng nhọc cỡ nào cũng không than vãn. Mưa nó đi cọ rửa những bậc đá đóng rêu, che giúp mái nhà ai đó, cõng bà Chín Sầu Đâu đi hốt thuốc Nam chữa đau khớp, đón thằng Đen kẹt ở trường trong dông gió. Hạn qua nó kiếm củi phơi khô chất đầy miễu hoang, cả xóm xài mút mùa không hết. Mùa khô nào họ cũng uống nước mưa một tay Khờ gánh, từ ngôi chùa gần chân núi Xanh.   Suốt ba chục năm, duy nhất một lần Khờ rời núi chừng tuần lễ. Nó bị sét đánh. Cái đầu trọc của núi mà nó đang chăn giữ, không hiểu sao hay bị sét xuống thăm, đến cây cối không mọc nổi. Bữa đó đông khô, Khờ lom khom gom mớ thuốc Nam chùa gửi phơi, thì bị sét quật lăn ra, tóc cháy xém. Câu đầu tiên nó nói khi tỉnh dậy, “đá trổ bông chưa?”.   

Tới ông trời còn không bứng thằng Khờ ra khỏi mớ đá đó, người núi Xanh nói. Đúng lúc Khờ lại thêm một lượt gánh nữa ngang qua chỗ quán nước tôi ngồi cùng mấy bà trong xóm, nhe răng cười. Ở Khờ không có vẻ gì bơ vơ, dù đang một mình bơi giữa đá và nắng. Ngay khi nó bị che khuất bởi một cua gắt trên đường mòn, cũng để lại cảm giác ấm áp, chắc nịch. Khó giải thích, nhất là nhân vật ấy mang trong mình một câu chuyện mủi lòng.     Hỏi mẹ Khờ có từng quay lại không, người núi Xanh nói biết đâu, giờ nhiều du khách lên đây, mặt mũi ai cũng dáo dác như ai, nhớ sao nổi người phụ nữ mấy chục năm về trước. Thằng nhỏ hay bị du khách ghẹo, họ xưng mẹ nè con, mau về với mẹ. “Mẹ tui nói chừng đá trổ bông mới lên đón, giờ có trổ xíu nào đâu”, Khờ nói. Chỉ một lời dối ầu ơ, nhưng với bộ não ngờ nghệch của Khờ, đã thành một thứ dây trói bền dai, buộc nó mãi trên đỉnh núi.    

Mẹ Khờ có ở đây, chắc gì lay chuyển được nó, đá chưa nở bông nào.  

Dân núi Xanh có lần hối tiếc, khi xúm nhau thuyết phục Khờ, rằng đám đá đó đâu thể trổ bông được, sét đánh quá chừng mà, nhìn thì biết, tới cỏ còn không mọc nổi. Khờ nói luôn, vậy mấy cục đá hong bị trời đánh thể nào cũng có bông. Từ bữa đó nó leo trèo khắp núi. Lo bông đá đang trổ ở hang hốc nào đó, nơi nó chưa mò tới.    

Còn cả xóm thì phấp phỏng sợ nó trượt chân.    

Mình mà nói núi này đá đực khó ra bông, Khờ sẽ hỏi, vậy núi nào mới có? Tôi hình dung vậy, khi ngó thằng nhỏ vừa gánh xong đôi nước cuối cùng trong ngày, đổ vào cái khạp da bò đặt ngay đỉnh trọc. Nước ấy dành cho du khách uống đỡ khát. Dù họ chỉ dùng rửa mặt, rửa chân, hắt vào người nhau cho vui.

 (Theo Hành lý hư vô, Nguyễn Ngọc Tư, Nxb Trẻ, 2019, Tr.5-9)

Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 (trình bày ngắn gọn):

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:

Câu hỏi số 1:
Nhận biết

Xác định ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích?

Câu hỏi:764456
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức đã học về ngôi kể, phân tích

Giải chi tiết

Xác định ngôi kể:  ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện xưng “tôi”

Câu hỏi số 2:
Nhận biết

Chỉ ra một câu văn là lời của người kể chuyện và một câu văn là lời của nhân vật trong văn bản?

Câu hỏi:764457
Phương pháp giải

Đọc phân tích, tìm và xác định câu phù hợp

Giải chi tiết

Học sinh chỉ ra một câu văn là lời của người kể chuyện và một câu văn là lời của nhân vật trong văn bản:

- Lời của người kể chuyện: Nắng hệt một chảo mật nấu sôi, và những con người bé nhỏ ngụp lặn trong ấy chín nhừ, mặt mày đỏ lựng.

- Lời của nhân vật: “Đám đá này mơi mốt trổ bông”

Câu hỏi số 3:
Thông hiểu

Anh/chị hiểu như thế nào về câu: “Chỉ một lời dối ầu ơ, nhưng với bộ não ngờ nghệch của Khờ, đã thành một thứ dây trói bền dai, buộc nó mãi trên đỉnh núi”?

Câu hỏi:764458
Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích.

Giải chi tiết

- Với nhân vật Khờ, việc chờ đợi đá trổ bông có ý nghĩa: thể hiện niềm tin của Khờ đối với mẹ ; niềm mong chờ đón nhận một vòng tay ấm áp chở che, vỗ về, tình yêu thương từ người mẹ mà bao năm qua Khờ không có diễm phúc hưởng nhận.

Câu hỏi số 4:
Thông hiểu

Với nhân vật Khờ, việc chờ đợi đá trổ bông có ý nghĩa gì?

Câu hỏi:764459
Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu, nội dung câu trích dẫn, phân tích.

Giải chi tiết

- Cách hiểu về câu văn: Chỉ một lời dối ầu ơ, nhưng với bộ não ngờ nghệch của Khờ, đã thành một thứ dây trói bền dai, buộc nó mãi trên đỉnh núi.   Sự nhẫn tâm của người mẹ, niềm tin của đứa con đã trói buộc đứa con vào không gian định mệnh, vào nỗi đời cơ cực, thiếu vắng những yêu thương đến từ đấng sinh thành

Câu hỏi số 5:
Vận dụng

Anh/chị có đồng tình với cảm nhận của nhân vật tôi: “Ở Khờ không có vẻ gì bơ vơ, dù đang một mình bơi giữa đá và nắng. Ngay khi nó bị che khuất bởi một cua gắt trên đường mòn, cũng để lại cảm giác ấm áp, chắc nịch” không? Vì sao?

Câu hỏi:764460
Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích.

Giải chi tiết

Thí sinh bày tỏ quan điểm. Lí giải thuyết phục

Có thể theo hướng sau: 

- Đồng tình với cảm nhận của nhân vật tôi: Ở Khờ không có vẻ gì bơ vơ, dù đang một mình bơi giữa đá và nắng. Ngay khi nó bị che khuất bởi một cua gắt trên đường mòn, cũng để lại cảm giác ấm áp, chắc nịch

- Bởi:  Mỗi việc Khờ làm đều xuất phát từ tấm lòng; câu chuyện đời mủi lòng của Khờ được nhiều người thấu cảm; một mình bơi giữa đá và nắng song trong Khờ là niềm tin không dễ gì lay chuyển “ mơi mốt đá trổ bông” mẹ sẽ trở về đón mình -> Vẻ đẹp tâm hồn của Khờ đánh thức sự trân trọng cùng niềm tin vào giá trị tốt đẹp ở con người.

Quảng cáo

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

>>  2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.

Hỗ trợ - Hướng dẫn

  • 024.7300.7989
  • 1800.6947 free

(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com