Năm 1956, khi đất nước còn bị chia cắt, từ miền Nam, nhà thơ Lê Anh Xuân

Câu hỏi số 776027:

Vận dụng cao

Năm 1956, khi đất nước còn bị chia cắt, từ miền Nam, nhà thơ Lê Anh Xuân đã viết bài thơ Gửi miền Bắc để bày tỏ tâm tình. Hãy viết bài văn khoảng 600 chữ, phân tích đoạn thơ sau để làm rõ những tâm tình, nhắn gửi (nội dung, chủ đề) của tác giả:

GỬI MIỀN BẮC

(Trích)

Lê Anh Xuân (1)

Quê tôi có những mái nhà lá nhỏ

Bên bờ Cửu Long xa cách sông Hồng

Nhưng tuổi thơ trong những giờ sử kí

Theo Quang Trung tôi từng đến Thăng Long.

Nhớ những chiều nhìn về phương Bắc

Thấy xa xa đàn cò trắng bay về

Tôi ngỡ trên lưng cò có chút bùn miền Bắc

Dù cánh cò chẳng bay tới ngoài kia.

(Lê Anh Xuân, in trong Thơ Việt Nam 1945-1985, Nguyễn Đức Nam (Chủ biên), NXB Giáo dục, 1985, tr. 130)

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:776027

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức đã học về cách viết đoạn văn nghị luận văn học.

Giải chi tiết

1. Mở bài:

- Giới thiệu về tác giả Lê Anh Xuân và bài thơ "Gửi miền Bắc."

- Bài thơ được viết trong hoàn cảnh đất nước bị chia cắt, tác giả sống ở miền Nam và gửi gắm những tâm tình sâu sắc, nỗi nhớ nhung về miền Bắc, quê hương thân yêu.

- Đoạn thơ thể hiện những cảm xúc chân thành và sự giao hòa giữa quá khứ và hiện tại, giữa không gian và thời gian, qua đó bộc lộ tình yêu quê hương đất nước của tác giả.

2. Thân bài:

a. Tâm tình nhớ quê hương, khát khao trở về:

- Lí lẽ: Tác giả thể hiện nỗi nhớ quê hương da diết qua hình ảnh "Quê tôi có những mái nhà lá nhỏ bên bờ Cửu Long xa cách sông Hồng." Đây là cách tác giả tự nhắc mình về quê hương xa xôi, gợi lên không gian và cảnh vật thân quen.

- Diễn giải: Sự xa cách giữa Cửu Long (miền Nam) và sông Hồng (miền Bắc) như một khoảng cách không gian lớn lao, đồng thời cũng là sự chia cắt về mặt tình cảm, khiến tác giả luôn nhớ về miền Bắc, nơi có những "mái nhà lá nhỏ" gắn bó với tuổi thơ.

- Bằng chứng từ bài thơ: Câu "Quê tôi có những mái nhà lá nhỏ" thể hiện sự thân thuộc, giản dị của quê hương, mà tác giả luôn khắc khoải nhớ nhung dù phải sống xa quê hương.

b. Tâm tình yêu mến và tự hào về lịch sử, về những anh hùng dân tộc:

- Lí lẽ: Tác giả thể hiện lòng kính trọng đối với lịch sử, với các anh hùng dân tộc qua câu "Theo Quang Trung tôi từng đến Thăng Long." Việc nhắc đến Quang Trung là cách tác giả khẳng định sự kết nối giữa mình với những trang sử hào hùng của dân tộc.

- Diễn giải: Việc nhắc đến Quang Trung, một trong những anh hùng dân tộc vĩ đại, cho thấy tác giả không chỉ nhớ về miền Bắc qua hình ảnh quê hương mà còn nhớ về những giá trị văn hóa, lịch sử đặc biệt của đất nước, những dấu mốc quan trọng trong lịch sử dân tộc.

- Bằng chứng từ bài thơ: "Theo Quang Trung tôi từng đến Thăng Long" là câu thơ thể hiện niềm tự hào và sự kết nối của tác giả với quá khứ anh hùng của dân tộc, cho thấy tình yêu sâu sắc đối với quê hương và lịch sử.

c. Tâm tình mong mỏi, tưởng nhớ và khao khát hòa nhập với miền Bắc dù khoảng cách vẫn tồn tại:

- Lí lẽ: Tác giả cảm nhận nỗi xa cách không chỉ về không gian mà còn về tâm hồn qua hình ảnh "Nhớ những chiều nhìn về phương Bắc/Thấy xa xa đàn cò trắng bay về." Cảnh vật thiên nhiên không chỉ là hình ảnh trực quan mà còn là sự biểu tượng cho nỗi nhớ nhung da diết, khát vọng đoàn tụ.

- Diễn giải: Cánh cò trắng bay về là hình ảnh mang tính ước lệ, tượng trưng cho sự trở về, sự tái hợp giữa miền Nam và miền Bắc, dù "cánh cò chẳng bay tới ngoài kia." Câu thơ thể hiện một tình cảm tha thiết, một khát khao hòa hợp, nhưng đồng thời cũng nhấn mạnh sự xa cách, không thể vượt qua.

- Bằng chứng từ bài thơ: "Tôi ngỡ trên lưng cò có chút bùn miền Bắc / Dù cánh cò chẳng bay tới ngoài kia." Đây là câu thơ thể hiện sự khao khát hòa nhập, mong muốn được về với miền Bắc dù khoảng cách địa lý và thời gian vẫn là rào cản.

d. Đặc sắc nghệ thuật:

- Hình ảnh so sánh và ẩn dụ: Tác giả sử dụng hình ảnh "cánh cò trắng" bay về để thể hiện nỗi nhớ, mong muốn về một quê hương xa xôi, cũng như hình ảnh của sự đoàn tụ, dù thực tế điều đó không thể thực hiện được.

- Điệp ngữ và tương phản: Việc lặp lại hình ảnh "cánh cò" và "mái nhà lá nhỏ" tạo ra sự nhấn mạnh, gợi lên một nỗi nhớ sâu sắc. Sự tương phản giữa hình ảnh miền Nam (Cửu Long) và miền Bắc (sông Hồng) càng làm tăng cảm giác xa vời và khó khăn trong việc hội tụ.

- Thủ pháp ẩn dụ: Từ "bùn miền Bắc" gợi lên hình ảnh quê hương, quê cha đất tổ, nơi có những ký ức không thể xóa nhòa. Đây là một cách ẩn dụ tinh tế để thể hiện sự gắn bó, nhớ nhung và khát khao của tác giả.

3. Kết bài:

- Tác giả Lê Anh Xuân đã khéo léo thể hiện nỗi nhớ quê hương, tình cảm với lịch sử và khát vọng hòa nhập giữa hai miền qua những hình ảnh đặc sắc và nghệ thuật tinh tế trong bài thơ "Gửi miền Bắc."

- Đoạn thơ không chỉ bộc lộ nỗi nhớ quê hương mà còn là sự thể hiện của tình yêu đất nước, của lòng tự hào về lịch sử dân tộc và khát khao đoàn tụ trong hoàn cảnh chia cắt.

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.