Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: (Lược trích: Hai cha con ông
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
(Lược trích: Hai cha con ông Tư đã sống ở bia rừng núi Hòn Hèo được mười năm. Tâm mồ côi mẹ năm lên bốn tuổi. Ông Tư ở vậy, một mình gà trống nuôi con. Ngoài một miếng rẫy con con để trồng mít và hoa màu, ông hầu như không có nguồn thu nhập nào khác. Có chăng là mùa nước lũ, nước tràn về bưng1 trũng dưới chân núi Hòn Hèo, nước trắng xóa mênh mênh mông mông, cả về đàn đàn lũ lũ, hai cha con cùng đi bắt cá, chuột đồng, cúm núm².)
Tâm có một bị mật, mà nếu nói ra, thế nào cha nó cũng cho là dở hơi. Tâm mới phát hiện một con chim rất lạ ở sau đồi. Nó đen như chèo bẻo, nhưng lại không phải chèo bẻo. Tiếng hót của nó thật khó tả. Tâm có cảm giác chừng như không phải là tiếng chim. Có một cái gì đó quả thân thuộc ở con chim này, cho dù trước đây Tâm chưa nhìn thấy nó. Và điều đặc biệt là nó có hai con chim non, đang mọc lông, mỏ còn vàng, lúc Tâm trèo lên xem, thấy hai cái miệng hả ra, nhìn phát ghét. Phát ghét tức là yêu lắm lắm. Tâm có cảm giác như đứa trẻ mồ côi vừa tìm thấy gia đình. Nó chạy vô nhà lấy một ít lúa, rải dưới gốc cây. Nó sung sướng nhìn chim mẹ sà xuống ăn, rồi bay lên mớm cho hai đứa con. Xong, chim mẹ cất tiếng hót, tiếng hót như không hề là tiếng chim, của một con chim đen như chèo bẻo nhưng không phải chèo bẻo.
Bây giờ mà đốt rẫy, Tâm biết thể nào lửa cũng bên tới cái gia đình bé nhỏ tội nghiệp kia. Nghĩ tới cảnh đó, tự nhiên Tâm buông đùa. Nó rơm rớm nước mắt. Cha nó càng lấy làm lạ. Nó nhìn cha, nói khẩn khoản, “cha, con nhớ mẹ quá... Cha hứa với con, mai hãy đốt rẫy nghe cha”.
Ông Tư lấy làm lạ. Giữa hai chuyện đốt rẫy và chuyện nó nhớ mẹ, có liên quan gì nhau? Nhưng dạo này ông đã quen với việc không hiểu nổi con mình, nên ông làm thinh, khe khẽ gật đầu. Ăn cơm xong, Tâm cấp cặp xuống núi. Nó chào ông Tư, "Con đi học đây. Hôm nay nước xuống rồi, cha khỏi chèo ghe đưa con”.
Con đường qua bên kia cánh đồng vẫn còn ngập nhưng Tâm lội được. Nửa tiếng sau nó đã vào lớp. Ngồi trong lớp mà nó cứ nhấp nhổm không yên, mắt nhìn ra cửa sổ về phía đông. Nơi đó là Hòn Hèo hầu như lúc nào cũng có mây phủ. Ở ngọn đồi tiếp giáp chân núi, là rẫy nhà ông Tư, cha nó, mà nơi đây, ngồi trong lớp học nhìn ra cửa sổ nó có thể trông thấy được. Và rồi một làn khói đã len lên vươn lên từ sau rẫy nhà nó. Và Tâm tức thì xin có giáo cho nghỉ học sớm, nhà có chuyện gấp. Nó chạy như bay về nhà. Lúc đi nửa tiếng mà lúc về chỉ khoảng mươi phút.
Lửa lúc này đã bên ngút. Tâm chạy vòng qua đám lửa, lại đầu trên. Ôi thôi, lửa đã tiến rất sát lùm cây có tổ con chim đen, khỏi nghi ngút ác độc. Tâm leo lên phiến đá để nhìn cho rõ hơn. Chim mẹ đang đập cảnh trong tuyệt vọng. Phải làm sao đây? Có đủ thời gian cho nó leo lên ngọn cây, mang cái tổ xuống rồi chạy ngược trở ra hay không? Nếu Tâm không làm như vậy, chắc con chim mẹ sẽ chết chung với hai con của nó. Khi đó ai sẽ hót cho nó nghe, tiếng hót thân thuộc như một người quen, một người mà nó luôn tiếc nhớ.
Rồi Tâm nhắm mắt làm liều. May sao lúc đó thím Hai đang phơi bắp ngoài sân và tự hỏi sao ông Tư năm nay đốt rẫy sớm thế, rồi lại tự hỏi sao thằng con ông làm gì mà chạy vô đám lửa vậy, sao mà liều mình thể không biết. Nhưng thím nghĩ đây đâu phải lúc để hỏi, phải làm cái gì đó chứ. Và thím chạy sang làn nhà ông Tư, dậm cẳng dậm chân. “Bớ Tư! Vô cứu con mày mau Tư ơi!".
Khi Tâm mở mắt, nó nhìn thấy thím Hai. Nó mấp máy môi, thím Hai phải cúi xuống thật thấp mới nghe nó nói gì. “Mẹ đâu?”, Tâm nói. Thím Hai mỉm cười, thím nghĩ chắc nó còn mê. Thím chỉ sang giường bên. “Cha con kia. Cha cũng không sao”. Tâm liếc sang, thấy cha nó chẳng khác gì con cúm núm nướng, nó cũng chẳng khác gì con cúm núm nướng. Rồi nước mắt lăn dài, nó lại nói, “còn mẹ đâu?", thím Hai ngơ ngẩn.
Có một điều kì diệu đã xảy ra với ba mẹ con con chim đen. Tâm đã ngã xuống trước khi kịp tới lùm cây, rồi sau đó được ông Tư cõng ra. Nhưng ngay khi ngọn lửa chừng như muốn nuốt sống tổ chim non, một trận mưa cuối mùa ở đâu đổ ào xuống, dập tắt đám cháy.
Một mai khi Tâm rời bệnh viện về nhà, nó sẽ lại được nghe tiếng hót con chim đen, trên những tàn tro. Tiếng nói thân quen như từ năm nào năm nào.
(Trích Tiếng hót con chim đen, Trương Tiếp Trương, Đàn vịt bơi qua sông, NXB Giáo dục Việt Nam, 2012)
1 Bưng: vùng đồng lầy ngập nước, mọc nhiều cỏ lác.
2 Cúm núm: loài chim sống ở nước cùng họ với cuốc, lông màu xám.
Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:
Chỉ ra lời người kể chuyện và lời nhân vật trong đoạn văn: Và thím chạy sang lán nhà ông Tư, dậm căng dậm chân. "Bở Tư! Vô cứu con mày mau Tư ơi!".
Căn cứ kiến thức về người kể chuyện và lời nhân vật
Xác định thành phần biệt lập trong câu văn: Ôi thôi, lửa đã tiến rất sát lùm cây có tổ con chim đen, khói nghi ngút ác độc.
Căn cứ kiến thức về thành phần biệt lập
Cho biết tác dụng của ngôi kể được sử dụng trong văn bản.
Căn cứ kiến thức về ngôi kể, phân tích
Vì sao khi biết cha có ý định đốt rẫy, nhân vật Tâm lại nhìn cha, khẩn khoản “cha, con nhớ mẹ quá... Cha hứa với con, mai hãy đốt rẫy nghe cha”?
Phân tích
Rút ra một thông điệp ý nghĩa từ văn bản và lí giải.
Phân tích
Quảng cáo
>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Hỗ trợ - Hướng dẫn
-
024.7300.7989
-
1800.6947
(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com










