Cho đoạn tư liệu sau đây: Tháng 3/1288, biết được ý đồ rút quân bằng

Cho đoạn tư liệu sau đây:

Tháng 3/1288, biết được ý đồ rút quân bằng đường thuỷ qua sông Bạch Đằng của quân địch, Trần Quốc Tuấn đã chỉ huy quân dân Đại Việt chuẩn bị một trận địa mai phục lớn trên sông. Các loại gỗ lim, táu… đã được đốn ngã trên rừng kéo về bờ sông và được đẽo nhọn cắm xuống lòng các cửa sông dẫn ra biển làm thành những bãi chông lớn.

Các cánh quân thuỷ bộ bí mật mai phục sau dãy núi đá Tràng Kênh dọc bờ sông Bạch Đằng. Sáng ngày 9/4/1288, khi đoàn thuyền của Ô Mã Nhi tiến vào sông Bạch Đằng nhân lúc nước lớn, thủy quân nhà Trần tràn ra giao chiến, rồi giả thua bỏ chạy. Trúng kế, thuyền giặc di chuyển vào sâu bên trong sông Bạch Đằng, tiến vào bãi cọc.

Quân ta đợi cho thủy triều xuống mới quay thuyền lại và đánh thẳng vào đội hình địch. Thủy quân Đại Việt từ các hướng nhanh chóng tiến ra sông Bạch Đằng, với hàng trăm chiến thuyền cùng quân lính tạo thành một dải thuyền chặn đầu thuyền địch ngang trên sông.

Quân Nguyên Mông bị mắc kẹt, tổn thất nặng nề, nhiều chiến thuyền bị cháy rụi và đâm phải cọc nhọn. Một số cánh quân Nguyên bỏ thuyền chạy lên bờ sông để tìm đường trốn chạy nhưng đều rơi vào ổ phục kích của quân nhà Trần, bị chặn đánh kịch liệt. Chỉ trong vòng 1 ngày, hơn 600 chiến thuyền và khoảng 6 vạn quân địch đã bị tiêu diệt hoàn toàn. Quân dân nhà Trần đại thắng.

Chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 là đỉnh cao chói lọi của sức mạnh và nghệ thuật quân sự của quân dân Đại Việt thế kỷ thứ 13, thể hiện tài thao lược của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn - vị anh hùng kiệt xuất, nhà chiến lược lỗi lạc của dân tộc ta. Ông không chỉ được nhân dân Việt Nam tôn thờ như một bậc thánh nhân mà còn được thế giới công nhận là một trong mười vị tướng giỏi nhất mọi thời đại.

(Trích: Tổng hợp từ tài liệu Khu Di tích Bạch Đằng Giang)

Trả lời cho các câu 1, 2, 3 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Nhận biết

Theo đoạn tư liệu, vì sao thuyền quân Nguyên lại bị lật úp và tan vỡ?

Xem lời giải

Câu hỏi:803616

Phương pháp giải

- Xem lại nội dung đoạn tư liệu.

- Lý giải thuyền quân Nguyên lại bị lật úp và tan vỡ.

Giải chi tiết

Gợi ý trả lời:

- Thuyền quân Nguyên bị lật úp, tan vỡ vì bị rơi vào trận địa cọc ngầm do quân ta bố trí.

- Khi nước triều rút, các cọc nhô lên, thuyền địch mắc vào, không kịp sửa thuyền, dẫn đến rối loạn, lật úp và bị quân ta tấn công dữ dội.

=> Đây là hậu quả từ việc trúng kế nghi binh và thiếu hiểu biết địa hình của quân Nguyên.

Câu hỏi số 2:

Thông hiểu

Qua đoạn tư liệu trên, em hãy trình bày mưu kế và vai trò của Trần Quốc Tuấn trong chiến thắng Bạch Đằng năm 1288.

Xem lời giải

Câu hỏi:803617

Phương pháp giải

- Xem lại nội dung đoạn tư liệu.

- Xác định mưu kế, vai trò của Trần Quốc Tuần trong chiến thắng Bạch Đằng năm 1288.

Giải chi tiết

Gợi ý trả lời:

- Mưu kế: Trần Quốc Tuấn (Hưng Đạo Vương) đã cho đóng cọc ngầm dưới lòng sông Bạch Đằng, chọn thời điểm triều lên để nhử địch vào, sau đó khi triều rút, thuyền địch bị mắc cạn và tiêu diệt.

- Vai trò: Là người chỉ huy tối cao, Trần Quốc Tuấn thể hiện tài thao lược quân sự, nắm chắc địa hình, thủy triều, sử dụng chiến thuật linh hoạt, góp phần quyết định vào thắng lợi.

Câu hỏi số 3:

Vận dụng

Từ đoạn tư liệu, em hãy phân tích những yếu tố nào góp phần làm nên chiến thắng Bạch Đằng năm 1288, và rút ra bài học lịch sử quan trọng từ chiến thắng này.

Xem lời giải

Câu hỏi:803618

Phương pháp giải

- Xem lại nội dung đoạn tư liệu.

- Xác định các yếu tố làm nên chiến thắng Bạch Đằng.

- Xác định bài học lịch sử quan trọng.

Giải chi tiết

Gợi ý trả lời:

- Các yếu tố góp phần làm nên chiến thắng:

+ Địa hình và yếu tố tự nhiên: Quân ta biết tận dụng đặc điểm thủy triều và lòng sông, bố trí cọc ngầm.

+ Mưu lược quân sự: Kế nghi binh, nhử địch, phối hợp tấn công lúc địch lâm nguy.

+ Tinh thần chiến đấu: “Ai nấy đều liều chết chiến đấu” – thể hiện ý chí quyết tâm và tinh thần yêu nước.

+ Sự chủ động: Quân ta là bên chủ động về thời cơ, không gian chiến trường và thế trận.

- Bài học lịch sử:

+ Phát huy vai trò con người, tinh thần đoàn kết và quyết tâm bảo vệ Tổ quốc.

+ Biết tận dụng địa hình, điều kiện thiên nhiên, sáng tạo trong chiến thuật để chống giặc mạnh hơn mình.

+ Chiến thắng Bạch Đằng là biểu tượng của nghệ thuật quân sự Việt Nam và lòng yêu nước.

Quảng cáo

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.