Đọc văn bản sau và thực hiện yêu cầu: TỰ TRÀO* Nguyễn Khuyến** Cũng chẳng giàu mà cũng ch
Đọc văn bản sau và thực hiện yêu cầu:
TỰ TRÀO*
Nguyễn Khuyến**
Cũng chẳng giàu mà cũng ch ẳng sang,
Chẳng gầy, chẳng béo, chỉ làng nhàng.
Cờ đương dở cuộc không còn nước1,
Bạc chửa thâu canh đã chạy làng2.
Mở miệng nói ra gàn bát sách3,
Mềm môi4 chén mãi tít cung thang.
Nghĩ mình lại gớm cho mình nhỉ,
Thế cũng bia xanh, cũng bảng vàng5.
(Thơ văn Nguyễn Khuyến, Hoàng Hữu Yên sưu tầm, NXB Giáo dục Việt Nam 1990)
(*) Tự trào : tự châm biếm, chế giễu.
(**) Nguyễn Khuyến quê ở xã Yên Đổ (Hà Nam) từng đỗ đầu ba kì thi. Làm quan trong thời kì lịch sử rối ren nên ông sớm cáo quan về ở ẩn. Thơ ông thể hiện niềm tâm sự u buồn của một nhà nho yêu nước, thương dân nhưng bất lực với thời cuộc.
(1) nước: một bước đi quân trong trò chơi cờ, ở đây ý nói thời cuộc diễn biến dở chừng mà nước đã mất, bế tắc như thế cờ bí.
(2) chạy làng: bỏ cuộc giữa chừng, chối bỏ trách nhiệm, ý thơ chỉ việc chưa trọn đời làm quan mà bỏ về ở ẩn như con bạc chạy làng.
(3) gàn bát sách: ý chỉ những người nói dở nói gàn, hành động và suy nghĩ trái với lẽ thường.
(4) mềm môi: ý chỉ uống rượu say mềm môi.
(5) bia xanh, bảng vàng: Theo chế độ thi cử thời xưa người đỗ tiến sĩ được ghi họ tên lên bảng nền vàng vẽ rồng hoặc khắc tên vào bia đá để vinh danh.
Thực hiện các yêu cầu:
Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4 dưới đây:
Văn bản được viết theo thể thơ nào?
Căn cứ kiến thức về thể thơ, phân tích
Từ làng nhàng trong câu thơ Chẳng gầy, chẳng béo, chỉ làng nhàng, có tác dụng như thế nào trong việc tự phác hoạ bức chân dung tác giả?
Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích.
Câu thơ Mềm môi chén mãi tít cung thang thể hiện thái độ gì của nhà thơ trước xã hội đương thời?
Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích.
Nhận xét về giọng điệu tự trào được thể hiện trong hai dòng thơ cuối (trình bày khoảng 3-5 dòng).
Phân tích.
Quảng cáo
>> Học trực tuyến lớp 8 trên Tuyensinh247.com. Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Cam kết giúp học sinh lớp 8 học tốt, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Hỗ trợ - Hướng dẫn
-
024.7300.7989
-
1800.6947
(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com










