Một chất có khối lượng mol nhỏ nhưng sôi ở nhiệt độ cao hơn hẳn các chất cùng loại.
TỪ LIÊN KẾT HYDROGEN ĐẾN TƯƠNG TÁC VAN DER WAALS – NHỮNG LỰC GIỮ THẾ GIỚI VẬT CHẤT LẠI
TỪ LIÊN KẾT HYDROGEN ĐẾN TƯƠNG TÁC VAN DER WAALS – NHỮNG LỰC GIỮ THẾ GIỚI VẬT CHẤT LẠI GẦN NHAU
Khi nhìn thấy giọt nước bám trên lá sen hay DNA xoắn đôi bền vững trong tế bào, ít ai nghĩ rằng chính những tương tác yếu như liên kết hydrogen và tương tác van der Waals đang giữ vai trò nền tảng. Dù năng lượng của chúng nhỏ hơn nhiều so với liên kết cộng hóa trị, chúng lại quyết định hình dạng, tính chất và hoạt động của các phân tử trong tự nhiên.
Liên kết hydrogen hình thành khi nguyên tử hydrogen đã liên kết với một nguyên tử có độ âm điện lớn (như O, N, F) chịu ảnh hưởng của nguyên tử khác cũng rất âm điện. Liên kết này tạo ra “cầu nối” yếu giữa các phân tử hoặc giữa các phần khác nhau của cùng một phân tử. Nhờ đó, nước có điểm sôi cao bất thường, băng có cấu trúc rỗng, và protein có thể gấp nếp đúng cách.
Trong khi đó, tương tác van der Waals lại phổ biến hơn nhiều. Đây là lực hút yếu sinh ra do sự dao động tức thời của đám mây electron, tạo nên lực London (lực cảm ứng tức thời). Ngoài ra còn có lực định hướng giữa các phân tử có cực và lực cảm ứng giữa phân tử có cực với phân tử không cực. Chính các tương tác này giúp phân tử iodine tồn tại ở dạng tinh thể rắn và khiến tắc kè có thể leo tường nhờ hàng triệu đầu lông siêu nhỏ tạo tiếp xúc van der Waals với bề mặt.
Như vậy, dù yếu, các tương tác này là sợi dây vô hình gắn kết thế giới vật chất – từ một giọt nước cho đến sự sống.
Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:
Câu hỏi số 1:
Thông hiểu
Người ta quan sát thấy hydrogen fluoride (HF) có nhiệt độ sôi cao hơn nhiều so với hydrogen chloride (HCl), dù phân tử HF có khối lượng mol nhỏ hơn. Nguyên nhân chủ yếu là do:
Đáp án đúng là: C
Câu hỏi:824275
Phương pháp giải
Dựa vào đặc điểm liên kết trong các phân tử.
Giải chi tiết
Đáp án cần chọn là: C
Câu hỏi số 2:
Nhận biết
Tắc kè có thể bám tường là nhờ hàng triệu đầu lông siêu nhỏ tạo liên kết hydrogen với bề mặt.
Đáp án đúng là: B
Câu hỏi:824276
Phương pháp giải
Dựa vào thông tin ở bài đọc.
Giải chi tiết
Đáp án cần chọn là: B
Câu hỏi số 3:
Vận dụng
Ghép mỗi tình huống ở cột A với lời giải thích phù hợp ở cột B.
1.
2. Một chất rắn được tạo từ các phân tử trung hòa, không mang cực, vẫn tồn tại bền ở nhiệt độ phòng.
3. Một loại protein bị biến tính khi đun nóng trong thời gian dài.
4. Một loại khí chỉ hóa lỏng ở nhiệt độ rất thấp, dù không có liên kết ion hay cộng hóa trị giữa các phân tử.
Đáp án đúng là: 1-b; 2-d; 3-a; 4-c
Câu hỏi:824277
Phương pháp giải
Lý thuyết liên quan với liên kết hydrogen và tương tác van der Waals.
Giải chi tiết
Đáp án cần chọn là: 1-b; 2-d; 3-a; 4-c
Câu hỏi số 4:
Thông hiểu
Điền từ phù hợp không quá 4 tiếng vào chỗ trống:
Khi nước đóng băng, các phân tử H2O sắp xếp tạo thành mạng tinh thể mở do _______. Trong khi đó, ở các chất như iodine hay khí hiếm, các phân tử chỉ hút nhau yếu nhờ _______, nên chúng dễ bay hơi hoặc thăng hoa ở nhiệt độ thấp.
Đáp án đúng là: liên kết hydrogen | tương tác van der Waals
Câu hỏi:824278
Phương pháp giải
Dựa vào lý thuyết về liên kết hydrogen và tương tác van der Waals.
Giải chi tiết
Đáp án cần điền là: liên kết hydrogen | tương tác van der Waals
Câu hỏi số 5:
Thông hiểu
Khi một giọt nước rơi lên lá sen, nó giữ hình dạng gần như cầu tròn và dễ lăn đi mà không làm ướt bề mặt lá. Hiện tượng này được giải thích chủ yếu bởi:
Đáp án đúng là: B
Câu hỏi:824279
Phương pháp giải
Lý thuyết về liên kết hydrogen.
Giải chi tiết
Đáp án cần chọn là: B
Quảng cáo
Tham Gia Group Dành Cho 2K9 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí
>> Học trực tuyến Lớp 10 cùng thầy cô giáo giỏi tại Tuyensinh247.com, (Xem ngay) Cam kết giúp học sinh học tốt, bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, làm quen kiến thức, định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 10
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Hỗ trợ - Hướng dẫn
-
024.7300.7989
-
1800.6947
(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com
