Bàn về thơ, giáo sư Hà Minh Đức cho rằng: Thơ trữ tình chú trọng đến cái đẹp của tâm

Câu hỏi số 827703:

Vận dụng

Bàn về thơ, giáo sư Hà Minh Đức cho rằng:

Thơ trữ tình chú trọng đến cái đẹp của tâm trạng con người và của cuộc sống khách quan.

(Trích Lí luận văn học, Nhiều tác giả, NXB Giáo dục Việt Nam, 2014, tr.223)

Hãy khám phá vẻ đẹp của thơ ca qua những tác phẩm mà em yêu thích.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:827703

Phương pháp giải

- Vận dụng kiến thức đã học về viết bài văn nghị luận.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng.

Giải chi tiết

I. MỞ BÀI: Giới thiệu vấn đề

II. THÂN BÀI

1. Giải thích nhận định

- Thơ trữ tình: là thể loại thơ thể hiện trực tiếp cảm xúc, suy nghĩ, tâm trạng của con người trước cuộc sống, thiên nhiên, con người.

- Cái đẹp của tâm trạng con người: là những rung động tinh tế, chân thành – niềm vui, nỗi buồn, khát vọng, tình yêu quê hương, đất nước, con người.

- Cái đẹp của cuộc sống khách quan: là vẻ đẹp của thiên nhiên, lao động, con người, đất nước – được cảm nhận qua lăng kính của trái tim thi sĩ.

=> Như vậy, ý kiến của Giáo sư Hà Minh Đức nhấn mạnh: thơ ca là sự hòa quyện giữa chủ thể cảm xúc và thế giới khách quan. Cảm xúc phải chân thành, đời sống phải chân thực – đó là nền tảng để tạo nên thơ hay.

- Thơ sinh ra từ những rung động của trái tim – niềm vui, nỗi buồn, tình yêu, nỗi nhớ, khát vọng... đều có thể trở thành mạch cảm xúc của thơ. Nhà thơ không miêu tả hiện thực đơn thuần mà chuyển hóa hiện thực thành cảm xúc, biến cảnh vật, con người, sự việc thành tiếng nói của tâm hồn. Vì vậy, thơ trữ tình là tiếng lòng, là “nhạc điệu của tâm hồn”, giúp người đọc nhận ra vẻ đẹp sâu kín trong nội tâm con người.

- Mặt khác, “cái đẹp của cuộc sống khách quan” cũng là nguồn cảm hứng lớn lao cho thơ. Cuộc đời, thiên nhiên, con người... đều là tấm gương phản chiếu cảm xúc nhà thơ. Thơ không thể tách rời hiện thực, bởi chính hiện thực nuôi dưỡng cảm xúc và cho thơ sức sống bền lâu. Khi cảm xúc chân thành hòa cùng vẻ đẹp của đời sống, thơ đạt đến tính nhân văn – vừa nói lên lòng người, vừa phản ánh cái đẹp của thế giới quanh ta.

- Một bài thơ hay luôn chứa đựng hai dòng chảy song hành: dòng chảy của cảm xúc nội tâm và dòng chảy của đời sống thực. Nếu chỉ có cảm xúc mà thiếu hiện thực, thơ dễ trở nên mơ hồ, phiêu lãng; ngược lại, nếu chỉ phản ánh hiện thực mà thiếu rung cảm, thơ sẽ khô cứng, mất đi linh hồn. Thơ trữ tình vì thế vừa cần “chân thực của đời sống”, vừa cần “chân thành của trái tim.”

- Vẻ đẹp của thơ nằm ở chỗ nó khiến người đọc rung động, thấy mình trong đó, nhận ra niềm vui, nỗi đau, tình yêu, và cả vẻ đẹp của cuộc đời thường nhật mà đôi khi ta bỏ quên.

2. Chứng minh

HS lấy dẫn chứng chứng minh phù hợp qua các văn bản thơ.

3. Bài học

- Khi sáng tác người nghệ sĩ cần:

Thứ nhất, người nghệ sĩ cần biết quan sát và rung động trước đời sống. Không có trái tim nhạy cảm thì không thể viết được thơ trữ tình.

Thứ hai, cần giữ được cảm xúc chân thật, không tô vẽ giả tạo; bởi thơ chỉ chạm đến lòng người khi cảm xúc trong đó là thật.

Thứ ba, phải biết gắn cảm xúc cá nhân với vận mệnh chung của con người và đất nước. Từ tình riêng đi đến tình chung – đó là dấu hiệu của thơ ca lớn.

- Với bạn đọc:

Người đọc cần đọc bằng trái tim, biết lắng nghe tiếng nói của cảm xúc, của nhân văn trong từng vần thơ.

Cần cảm thụ đa chiều, không chỉ thưởng thức hình ảnh và ngôn từ, mà còn khám phá chiều sâu tư tưởng, tình cảm mà nhà thơ gửi gắm.

Quan trọng hơn, người đọc nên học cách yêu đời, yêu người hơn qua mỗi bài thơ, bởi đó mới là giá trị đích thực của việc tiếp nhận văn học.

III. KẾT BÀI

Khẳng định lại ý kiến của GS Hà Minh Đức là đúng đắn: thơ trữ tình là sự hòa quyện giữa tâm hồn người nghệ sĩ và vẻ đẹp của cuộc sống.

Mở rộng: Thơ ca chân chính sẽ luôn sống mãi trong lòng người đọc, bởi nó đánh thức trong ta tình yêu cuộc sống và niềm tin vào con người.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link