Bàn về thơ, có ý kiến cho rằng: Thơ là tình, nhưng không phải là những cảm xúc hời hợt, mà

Câu hỏi số 837918:

Vận dụng

Bàn về thơ, có ý kiến cho rằng: Thơ là tình, nhưng không phải là những cảm xúc hời hợt, mà là lí trí đã chín muồi nhuần nhuyễn. Bài thơ hay bao giờ cũng gói ghém bên trong một chiều sâu suy nghĩ, chứa đựng ít nhiều chân lí tinh tế của cuộc đời.

(Phương Lựu, in trong Khơi dòng lý thuyết lí luận phê bình trên đà đổi mới văn hóa văn nghệ. NXB Hội Nhà văn, 2014, tr.71)

Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Qua bài thơ Đôi bàn tay mẹ (Trương Trọng Nghĩa), hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 1200 chữ) làm sáng tỏ ý kiến trên.

ĐÔI BÀN TAY MẸ

Trương Trọng Nghĩa

Những ngày mẹ cấy đồng sâu ruộng cạn

Có mùi khét nắng những buổi trưa đổ lửa

Và mùi hoa bưởi thoang thoảng mẹ gội đầu lúc chiều hôm

Có mùi tanh nồng của những con sắc con rô mẹ bắt ngoài đồng

Có hương gạo mỗi trên bếp hồng mỗi tối

Có mùi khói nồng nàn rơm ra

Và mùi dầu phong thấp mẹ xoa mỗi đêm...

Bàn tay có ngón vắn, ngón dài

Nhưng tình thương mẹ dành cho đứa nào cũng vậy

Đôi bàn tay suốt đời lam lũ

Suốt một đời mẹ chẳng đi đâu

Chỉ quanh quẩn, xóm làng ruộng rẫy...

Đôi bàn tay mẹ

Dẫu đầy những vết chai lồi lõm như bờ ruộng

Khi áp vào má bỗng thấy mình bé lại

Đôi bàn tay vuốt tóc con êm như rạ...

Đôi bàn tay mẹ

Dẫu ngón trỏ bám phèn

Ngón giữa lấm lem

Ngón út dính đầy mủ chuối

Mẹ vẫn luôn dạy các con giữ mình sạch trong

(In trong Những mảnh ghép không logic, NXB Văn nghệ, Hội Văn học nghệ thuật Tiền Giang, 2006, tr.41 - 42)

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:837918

Phương pháp giải

- Vận dụng kiến thức đã học về viết bài văn nghị luận.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng.

Giải chi tiết

I. Mở bài: Giới thiệu chung

II. Thân bài

* Giải thích ý kiến

- Thơ là tình nhưng không hời hợt: Cảm xúc trong thơ không đơn giản là sự rung động bề mặt, mà là tình yêu, niềm thương nhớ, nỗi trăn trở đã được tư duy, chiêm nghiệm. Tình cảm được thể hiện qua hình tượng, chi tiết, biện pháp nghệ thuật tinh tế.

- Lí trí chín muồi nhuần nhuyễn

+ Tác giả phải trải nghiệm, suy ngẫm để tình cảm đi vào chiều sâu, không cảm tính.

+ Thơ hay là sự kết hợp giữa tình cảm và trí tuệ, vừa xúc động vừa khiến người đọc nhận ra giá trị, chân lí nhân sinh.

- Chiều sâu suy nghĩ, chân lí tinh tế: Bài thơ hay không chỉ chạm đến cảm xúc mà còn mở ra những suy tư về cuộc đời, về con người, về đạo lý, nhân sinh quan.

* Phân tích bài thơ Đôi bàn tay mẹ minh họa quan điểm

- Hình ảnh cụ thể, chân thực gợi cảm xúc sâu sắc

+ Các chi tiết miêu tả đôi bàn tay mẹ: “có ngón vắn, ngón dài”, “đầy vết chai lồi lõm như bờ ruộng thẳng ba”, “bám phần, lấm lem, dính đầy mủ chuối” → gợi cảm giác lam lũ, vất vả, hy sinh.

+ Hình ảnh gần gũi, đời thường nhưng chứa đựng tình yêu thương bao la, khiến người đọc xúc động.

- Thể hiện tình cảm gắn liền với trí tuệ, suy ngẫm nhân sinh

+ Không chỉ là xúc động trước công việc của mẹ, tác giả còn chiêm nghiệm: “Đôi bàn tay vuốt tóc con êm như ra…”, “Mẹ vẫn luôn dạy các con giữ mình sạch trong”.

+ Cho thấy tình cảm đi kèm với bài học nhân sinh: sự chăm sóc, hy sinh và giáo dục đạo đức.

- Chiều sâu của bài thơ

+ Thông qua hình tượng bàn tay mẹ, bài thơ phản ánh chân lí về tình mẫu tử, giá trị lao động, đạo lý sống.

+ Hình ảnh mộc mạc nhưng chứa đựng suy tư tinh tế: vẻ đẹp giản dị, cao quý của mẹ, sự trường tồn của tình yêu thương qua thế hệ.

- Nghệ thuật của bài thơ làm nổi bật tình cảm và suy ngẫm

+ Thể thơ tự do, nhịp điệu linh hoạt → gợi cảm giác tự nhiên, chân thành.

+ Từ ngữ giàu sức gợi: mùi, hình ảnh, cảm giác → giúp người đọc hình dung và đồng cảm sâu sắc.

+ Điệp ngữ, lặp lại “Đôi bàn tay mẹ” → nhấn mạnh tình mẫu tử, sự trân trọng và suy ngẫm về công lao mẹ.

c. Liên hệ, tổng kết

- Thơ không chỉ để cảm xúc bùng nổ mà còn để nhận ra chân lí, giá trị cuộc sống.

- Đôi bàn tay mẹ là ví dụ điển hình: tình thương gói ghém trong trải nghiệm, suy ngẫm và nhân sinh quan.

- Thơ hay kết hợp được tình – trí – nghệ thuật, khiến người đọc vừa rung cảm, vừa chiêm nghiệm.

III. Kết bài

- Khẳng định: Thơ là tình, nhưng tình phải chín muồi, gắn với trí tuệ và suy ngẫm.

- Bài thơ Đôi bàn tay mẹ của Trương Trọng Nghĩa minh chứng cho quan điểm này: tình mẫu tử được thể hiện vừa chân thực vừa sâu sắc, vừa cảm động vừa giàu suy ngẫm nhân sinh.

- Nêu giá trị của thơ trong đời sống: thức tỉnh, nhắc nhở con người về đạo lý, tình cảm và chân lí cuộc sống.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link