Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: Sông Bạch Đằng có nguồn chính chảy từ sông Lục

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

Sông Bạch Đằng có nguồn chính chảy từ sông Lục Đầu, có các chi mạch từ Đông Triều về gặp sông Giá và sông Đá Bạc, chảy xuống dưới rồi đổ ra biển bằng hai cửa: Dòng chính dài khoảng 20km, đổ ra cửa Nam Triệu, xưa gọi là cửa Bạch Đằng. Hai chi lưu là sông Chanh dài khoảng 18km, đổ ra ở cửa Lạch Huyện và chi lưu sông Rút (còn gọi là sông Nam) dài khoảng 16km, hợp với dòng chính đổ ra cửa Nam Triệu.

Trong Dư địa chí, Nguyễn Trãi từng mô tả: “Sông Vân Cừ (tức sông Bạch Đằng) rộng 2 dặm linh 69 trượng, sâu 5 thước, núi non cao vót, nước suối giao lưu, sóng tung lên tận trời, cây cối lấp bờ, thật là nơi hiểm yếu”. Tên Vân Cừ được giải thích là bởi khi nước triều lên có gió bắc thổi, hoặc nước triều xuống có gió nam thổi, dòng sông cuộn lên những con sóng lớn bạc đầu như mây trắng (Vân Cừ). Ngoài ra, sông Bạch Đằng còn có tên gọi khác là sông Rừng, ngày nay vẫn còn tên bến Rừng, phà Rừng trên đường sang Hải Phòng. Người Quảng Yên trước đây từng lưu truyền câu “Con ơi, nhớ lấy lời cha/ Gió nồm, nước rặc chớ qua sông Rừng” để nói lên sự hiểm yếu của sông là vậy…

Với ba lần là chiến trường, chứng kiến những thắng lợi to lớn của quân dân Đại Việt chống giặc phương Bắc vào các năm 938 - Ngô Quyền đánh tan quân Nam Hán, năm 981 - Lê Hoàn đánh thắng quân Tống và đặc biệt là năm 1288 - Trần Hưng Đạo lại áp dụng chiêu thức “đóng cọc nhọn” đánh thắng oanh liệt quân Nguyên Mông, sông Bạch Đằng có lẽ là con sông oai hùng được sử sách ghi chép, thi phú ngợi ca nhiều nhất Việt Nam. Nhiều tác phẩm thi ca, tiêu biểu là “Phú sông Bạch Đằng” của Trương Hán Siêu thời Trần […], một áng văn chứa chan niềm tự hào dân tộc, có ý nghĩa tổng kết lại chiến thắng Bạch Đằng thời bấy giờ.

Năm 1835, vua Minh Mạng cho đúc Cửu đỉnh bằng đồng đặt ở Thế Miếu trong kinh thành Huế. Nhà vua đã cho chạm 9 dòng sông tiêu biểu của Việt Nam lên Cửu đỉnh (gồm các sông: Bến Nghé, sông Hương, sông Gianh, sông Mã, sông Lô, Bạch Đằng, Thạch Hãn, sông Lam, sông Hồng), trong đó sông Bạch Đằng được chạm lên Nghị đỉnh. Năm Tự Đức thứ 3 (1850), sông Bạch Đằng lại được triều đình nhà Nguyễn liệt vào hàng sông lớn, được chép trong điển thờ, hàng năm sai quan sắm lễ vật đến tế thần sông, coi Bạch Đằng như dòng sông thần giữ nước của dân tộc.

(Theo Trần Minh, nguồn http://www.baoquangninh.com.vn)

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Thông hiểu

Văn bản viết về nội dung gì? Nêu phương thức biểu đạt chính của văn bản.

Xem lời giải

Câu hỏi:529461

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về các thể thơ đã học.

Giải chi tiết

- Nội dung: vị trí địa lí, lịch sử, văn hóa của sông Bạch Đằng.

- Phương thức biểu đạt chính: thuyết minh.

Câu hỏi số 2:

Thông hiểu

Trong văn bản có nói tới hai tên gọi khác của sông Bạch Đằng, đó là những tên gọi nào? Tác giả đã cung cấp thêm thông tin gì về đặc điểm của sông Bạch Đằng khi giới thiệu cho người đọc về hai tên gọi khác đó?

Xem lời giải

Câu hỏi:529462

Phương pháp giải

Đọc, tìm ý.

Giải chi tiết

- Hai tên gọi khác: sông Vân Cừ, sông Rừng.

- Đặc điểm: sự hiểm yếu của sông.

Câu hỏi số 3:

Thông hiểu

Hãy lí giải vì sao người viết có thể khẳng định “sông Bạch Đằng có lẽ là con sông oai hùng được sử sách ghi chép, thi phú ngợi ca nhiều nhất Việt Nam”.

Xem lời giải

Câu hỏi:529463

Phương pháp giải

Phân tích, lý giải.

Giải chi tiết

- Sông Bạch Đằng ba lần là chiến trường, chứng kiến những thắng lợi to lớn của quân dân Đại Việt chống giặc phương Bắc vào các năm:

+ Năm 938 - Ngô Quyền đánh tan quân Nam Hán,

+ Năm 981 - Lê Hoàn đánh thắng quân Tống,

+ Năm 1288 - Trần Hưng Đạo lại áp dụng chiêu thức “đóng cọc nhọn” đánh thắng oanh liệt quân Nguyên Mông.

- Nhiều tác phẩm thi ca viết về sông Bạch Đằng, tiêu biểu là “Phú sông Bạch Đằng” của Trương Hán Siêu.

Câu hỏi số 4:

Thông hiểu

Hãy chỉ ra ý nghĩa việc làm của vua Minh Mạng vào năm 1835 và việc làm của triều đình nhà Nguyễn vào năm 1850 được nêu ra ở đoạn cuối của văn bản. Những việc làm đó có thể để lại cho thế hệ sau bài học gì?

Xem lời giải

Câu hỏi:529464

Phương pháp giải

Phân tích, lý giải.

Giải chi tiết

- Ý nghĩa:

+ Thể hiện niềm tự hào dân tộc, tinh thần yêu nước.

+ Thể hiện lòng biết ơn với công lao giữ nước của thế hệ ông cha.

- Bài học:

+ “Uống nước nhớ nguồn”, luôn biết ơn thế hệ đi trước đã có công dựng nước và giữ nước.

+ Cần có những hành động để lưu giữ truyền thống yêu nước của dân tộc, truyền cho các thế hệ sau.

+ …

Quảng cáo

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.