Bàn về vai trò của cái nhìn nghệ thuật trong văn học, A. Dovzhenko đã thể hiện bằng một hình

Câu hỏi số 561555:

Vận dụng cao

Bàn về vai trò của cái nhìn nghệ thuật trong văn học, A. Dovzhenko đã thể hiện bằng một hình ảnh so sánh thú vị: Hai người cùng nhìn xuống: một người thấy vũng nước, còn người kia thấy những vì sao.

Bằng những hiểu biết về văn học, em hãy làm sáng tỏ nhận định trên.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:561555

Phương pháp giải

phân tích, lí giải, tổng hợp.

Giải chi tiết

1. Giải thích

Vũng nước

- Cái nhìn thực tế, nhìn hiện tượng:

Nhìn sự vật ở vẻ bề ngoài à Vũng nước chỉ là vũng nước.

- Cái nhìn vào bản chất hiện tượng:

Nhìn thấy + nhìn thấu à Nhìn đa diện, linh hoạt.

Thấy bầu trời sao à Thấy được cái đẹp ẩn dấu, khác lạ trong hiện thực bình thường à Những phát hiện độc đáo về cuộc sống và con người.

=> Cùng 1 điểm nhìn: cùng 1 hiện thực như nhau à 2 cách cảm nhận khác nhau

=> Vấn đề nghị luận: Yêu cầu của nhà văn trong lao động sáng tạo nghệ thuật: tâm hồn nhạy cảm và góc nhìn độc đáo để cảm nhận và khắc hoạ chân thực hiện thực + tìm kiếm những vẻ đẹp ẩn giấu trong hiện thực ⇒ thấu trải với cuộc đời và cho người đọc thấy góc nhìn mới mẻ về hiện thực.

2. Bàn luận

a. Vì sao nhà văn cần là người ở trong vũng nước?

Văn học:

- Cần xuất phát từ hiện thực: gốc rễ hiện thực nuôi sống tác phẩm.

- Hiện thực trong văn học:

Không giống các ngành nghiên cứu khác.

Hiện thực cá thể, bề sâu: quan tâm đến những tiếng nói nhỏ bé, số phận bất hạnh, hiện thực khuất lấp, bị che mờ,…

Con người:

Liên kết với nhau qua những mối quan hệ xã hội, liên kết với thế giới ở tầng sâu .

Để tiếp cận với tầng sâu của thế giới: đi đến tận cùng của chính mình.

Nhà văn: cần dũng cảm, chấp nhận đối diện với hiện thực khổ đau của mình, sẵn sàng sống sâu, sống cận với cuộc đời: hành trình đầy khó khăn, đau đớn

Trông thấy, thấu cảm hiện thực khổ đau của người khác → tiếng nói chung

Sức sống văn học nằm ở sự đồng cảm, tri âm trong mọi thời

b. Vì sao nhà văn cần nhìn thấy bầu trời sao?

- Giá trị nhân đạo:

Không lột tả hiện thực trần trụi chỉ để vạch trần những cái xấu xa, oán trách cuộc đời

Bảo vệ những giá trị đẹp đẽ, đề cao vẻ đẹp con người trong nghịch cảnh

- Địa hạt sáng tạo:

Góc nhìn, cảm nhận chủ quan: phóng khoáng, mới mẻ, đa dạng, cá nhân

Không chỉ là những gì đã có: đặt ra câu hỏi về những khả năng và nguy cơ: vô số viễn cảnh khác nhau

Phong cách sáng tác đặc trưng tạo nên dấu ấn riêng của mỗi nhà văn

c. Nhà văn nhìn thấy bầu trời sao như thế nào?

Hướng đến cái đẹp: chân - thiện - mĩ

Biết quan sát, “nhặt nhạnh những mảnh ghép của thế giới bất an” trong chính mình và trong thế giới

Xây dựng thế giới hình tượng trong văn học: chân thực + độc đáo, mang dấu ấn riêng à Hấp dẫn

3. Chứng minh

- Dẫn chứng vào cùng phần bàn luận (dẫn chứng điểm)

VD: Lão Hạc – Nam Cao

- Hiện thực “vũng nước” khổ đau, đời thường, hiện thực thấy trong muôn vàn người nông dân trước cách mạng.

- Nhìn thấy “bầu trời sao”: sức mạnh tình yêu thương, lòng tự trọng của người nông dân không chịu thua định mệnh, số phận: trước khi chết gửi tiền cho hàng xóm để không phiền lụy đến ai, chết giữ mảnh vườn cho con, chết như 1 con chó để tạ lỗi với con vàng.

- Thông qua hành trình thấu hiểu của ông giáo đã hiểu lão Hạc hơn. Không nên có cài nhìn định kiến, tàn nhẫn với bất kì ai.

VD: Làng – Kim Lân

- Hiện thực: bị nghi oan khi nghe tin làng theo Tây.

- Qua tình huống truyện tác giả cho thấy vẻ đẹp người nông dân thời đại mới: buộc mình vào trách nhiệm với làng, tinh thần với cách mạng, đất nước => khiến người đọc xúc động: mặc dù ông không phải chịu trách nhiệm khi giặc theo Tây, nhưng ông vẫn dằn vặt cho thấy tinh thần trách nhiệm đáng quý của người nông dân với cách mạng, với đất nước.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link