Viết một đoạn văn phân tích đoạn thơ sau: Khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ, Con thuyền buộc

Câu hỏi số 571278:

Vận dụng cao

Viết một đoạn văn phân tích đoạn thơ sau:

Khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ,

Con thuyền buộc chặt mối tình nhà.

Lạnh lùng giục kẻ tay đao thước,

Thành Bạch, chày vang bóng ác tà.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:571278

Phương pháp giải

Vận dụng các kiến thức đã học trong bài Cảm xúc mùa thu – Tiết 3 kết hợp với kỹ năng viết đoạn văn nghị luận.

Giải chi tiết

- Giới thiệu khái quát tác giả và tác phẩm.

- Giới thiệu khái quát nội dung chính của đoạn trích:

- Phân tích:

a. Hai câu luận:

* Câu 5:

- Dùng lối nói ẩn chủ ngữ phổ biến trong thơ Đường đã mang đến nhiều cách hiểu:

+ Nước mắt tuôn rơi là của thi nhân khi nhìn thấy khóm cúc nở hoa thêm một lần nữa báo hiệu sự chảy trôi của thời gian mà chạnh nhớ quê nhà.

+ Nước mắt là của khóm cúc vì những cánh hoa cúc nở ra đều mang hình giọt lệ.

-> Hiểu cách nào cũng thấy nỗi buồn đau chất chứa trong nhà thơ.

- Hình ảnh dòng lệ cũ- nước mắt ngày trước đã nói lên nỗi buồn đau dai dẳng, triền miên, thường trực trong tâm hồn nhà thơ. Hoa cúc có thể mới nhưng những giọt nước mắt- nỗi buồn đau thì vẫn vậy. Đó chính là nỗi buồn đau thời nỗi nhớ quê nhà trong sự bế tắc.

* Câu 6:

- Hình ảnh cô chu (con thuyền lẻ loi) gợi ra cảnh ngộ cô đơn, lẻ loi, trôi nổi của nhà thơ nơi đất khách quê người ><Câu thơ dịch bỏ mất chữ “cô” (cô đơn, lẻ loi) trong “cô chu”.

- Câu thơ trước hết là một hình ảnh thực: con thuyền chở gia đình nhà thơ về quê lại bị buộc chặt ở đất Quỳ Châu => Qua đó nhà thơ muốn nói đến nỗi nhớ quê bị buộc chặt trên con thuyền cô đơn, lẻ loi nơi đất khách quê người.

- Động từ “buộc” được xem là nhãn tự của bài thơ: không chỉ là sợi dây neo buộc con thuyền mà còn là sợi dây thắt lòng con người.

- Cụm từ nhất hệ (một mối dây ràng buộc) đối với cụm từ lưỡng khai (hai lần nở) mang đến những ý nghĩa sâu xa:

+ Hai lần nở hoa diễn tả sự vận hành của thời gian, từ đó bộc lộ sự xót xa của nhà thơ vì không thực hiện được ước vọng về quê cũ, đành bất lực nhìn thời gian trôi qua trước mắt.

+ Thế nhưng, dẫu thời gian có qua đi thì trong lòng Đỗ Phủ vẫn luôn day dứt về một mối dây ràng buộc, đó là nỗi nhớ quê nhà da diết sâu nặng. Hiểu rộng hơn, đó là nỗi nhớ nước- đất nước của một thời thái bình thịnh trị xa xưa.

- Câu thơ dịch “mối tình nhà” chưa dịch sát ý của cụm “cố viên tâm” (tấm lòng nhớ nơi vườn cũ; “cố” là từ mang sắc thái biều cảm mạnh mẽ, chỉ sự gắn bó bền chặt) -> chỉ nói được nỗi nhớ quê mà chứ chưa thể hiện được tình ý sâu xa là nỗi lòng nhớ nước- đất nước của thời thái bình thịnh trị trước đây.

b. Hai câu kết:

- Phá luật thơ Đường: 2 câu kết phải trực tiếp nói lên tâm trạng của tác giả >< miêu tả ngoại cảnh - âm thanh cuộc sống.

- Bài thơ kết lại bằng những âm thanh rộn ràng:

+ Âm thanh của dao thước may áo rét.

+ Âm thanh của tiếng chày đập giặt áo.

- Gợi ra cảnh tượng quen thuộc trong đời sống của người dân Trung Quốc xưa khi mùa đông đến gần- chuẩn bị áo rét để đối phó với mùa đông đang đến gần.

- Tiếng chày đập áo: Ở Trung Quốc xưa, vải để may áo rét thường rất dày và cứng nên người ta phải ngâm nước rồi đặt lên tảng đá (châm), dùng chày đập cho mềm ra rồi mới may được. Mùa thu, người ta thường đập vải để may áo chống rét, đặc biệt là để gửi cho người lính thủ ở biên cương.

-> Bởi vậy tiếng chày đập áo- đập vải để may áo trong bóng hoàng hôn cũng là âm thanh đặc trưng của mùa thu và thường gợi nỗi buồn da diết.

- Ý nghĩa:

+ Các âm thanh đó càng làm cho nỗi nhớ quê thêm da diết, con người càng thêm ngậm ngùi trong thân phận của kẻ tha phương lưu lạc.

+ Cảnh may áo rét cũng gợi lên hình ảnh các chiến sĩ nơi chiến trường (trong thơ Đường thường hay xuất hiện bối cảnh này; câu 4 cũng nhắc đến hình ảnh cửa ải biên cương) - gợi ra nỗi lo âu thời cuộc- biên giới vẫn chưa

yên.

-> Tấm lòng của Đỗ Phủ cuối cùng luôn hướng về nhân dân, đất nước.

Tham Gia Group Dành Cho 2K9 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến Lớp 10 cùng thầy cô giáo giỏi tại Tuyensinh247.com, (Xem ngay) Cam kết giúp học sinh học tốt, bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, làm quen kiến thức, định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 10