Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời. Mặt Trời ở xa Trái Đất nên

Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời. Mặt Trời ở xa Trái Đất nên ánh sáng từ Mặt Trời chiếu đến Trái Đất có thể coi như chùm sáng song song. Khí hậu trên Trái Đất có sự khác biệt đáng kể do tác động của ánh sáng Mặt Trời. Vùng xích đạo thường nóng và ở các vùng gần Bắc bán cầu và Nam bán cầu thường lạnh. Mỗi năm ở điểm phân (thời điểm), thời gian ban ngày và ban đêm ở Bắc bán cầu và Nam bán cầu gần như bằng nhau. Trái Đất có hai ngày phân là Xuân phân (khoảng 21/3) và Thu phân (khoảng 22/9). Khi ở điểm phân, mặt phẳng xích đạo của Trái Đất qua tâm Mặt Trời.

Trái Đất được bao quanh bởi bầu khí quyển. Không khí di chuyển lên xuống theo độ cao tính từ bề mặt cũng như di chuyển trên khắp bề mặt Trái Đất. Ở xích đạo, nhiệt độ không khí gần bề mặt Trái Đất sẽ lớn hơn nhiệt độ không khí ở trên cao và ngược lại, ở hai cực thì nhiệt độ không khí ở phía trên sẽ lớn hơn nhiệt độ không khí sát bề mặt. Quá trình di chuyển khí hình thành đối lưu khí quyển do không thể tích tụ khí ở một nơi và xuất hiện các luồng khí quy mô lớn (gió).

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5, 6 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Vận dụng

Khi ánh sáng lan truyền, tốc độ lan truyền ánh sáng sẽ phụ thuộc vào chiết suất môi trường. Tốc độ ánh sáng trong chân không c là một hằng số xác định và có thể xác định thông qua hai hằng số cơ bản là hằng số từ \({\mu _0}\) và hằng số điện \({\varepsilon _0}\) theo công thức \(c = \dfrac{1}{{\sqrt {{\mu _0}.{\varepsilon _0}} }}\). Biết đơn vị của \({\varepsilon _0}\) là \({N^{ - 1}}.{C^2}.{m^{ - 2}}\) (N là Newton, đơn vị của lực). Đơn vị của \({\mu _0}\) là:

\(k{g^{ - 1}}.{m^{ - 1}}.{C^2}\)

\(kg.m.{C^{ - 2}}\)

\(kg.m.{s^{ - 4}}.{C^{ - 2}}\)

\(k{g^{ - 1}}.{m^{ - 3}}.{C^{ - 2}}\;\;\;\;\;\)

Đáp án đúng là: B

Xem lời giải

Câu hỏi:751120

Phương pháp giải

+ Nhớ lại đơn vị của các đại lượng đã biết có trong công thức c.

+ Áp dụng định luật II Newton: F = m.a.

+ Kết hợp với biến đổi toán học

Giải chi tiết

Hằng số từ \({\mu _0}\) và hằng số điện \({\varepsilon _0}\) theo công thức:

\(c = \dfrac{1}{{\sqrt {{\mu _0}.{\varepsilon _0}} }} \Rightarrow {\mu _0} = \dfrac{1}{{{c^2}.{\varepsilon _0}}}\)

Đơn vị của \({\varepsilon _0}\) là \({N^{ - 1}}.{C^2}.{m^{ - 2}}\)

Đơn vị của c là m/s.

\( \Rightarrow \left[ {{\mu _0}} \right] = \dfrac{1}{{{{\left( {\dfrac{m}{s}} \right)}^2}.{N^{ - 1}}.{C^2}.{m^{ - 2}}}} = \dfrac{1}{{\dfrac{{{m^2}}}{{{s^2}}}.{N^{ - 1}}.{C^2}.{m^{ - 2}}}} = {s^2}.N.{C^{ - 2}}\)

Theo định luật II Newton: \(F = m.a\) \( \Rightarrow \left[ N \right] = \dfrac{{kg.m}}{{{s^2}}}\)

\( \Rightarrow \left[ {{\mu _0}} \right] = {s^2}.\dfrac{{kg.m}}{{{s^2}}}.{C^{ - 2}} = kg.m.{C^{ - 2}}\)

Đáp án cần chọn là: B

Câu hỏi số 2:

Thông hiểu

Em hãy lựa chọn đúng/sai cho các trường hợp sau:

	Đúng	Sai
a) Vị trí trên Trái Đất gần Mặt Trời nhất (gọi là điểm cận Mặt Trời) khi ở điểm phân nằm trên xích đạo.
b) Mỗi năm chỉ có duy nhất một thời điểm ứng với điểm phân.
c) Điểm cận Mặt Trời là khu vực mà tia sáng Mặt Trời chiếu vuông góc với bề mặt Trái Đất.

Đáp án đúng là: Đ; S; Đ

Xem lời giải

Câu hỏi:751121

Phương pháp giải

Sử dụng thông tin bài đọc cung cấp.

Giải chi tiết

+ Vị trí trên Trái Đất gần Mặt Trời nhất (gọi là điểm cận Mặt Trời) khi ở điểm phân nằm trên xích đạo => a đúng.

+ Trái Đất có hai ngày phân là Xuân phân (khoảng 21/3) và Thu phân (khoảng 22/9) => b sai.

+ Điểm cận Mặt Trời là khu vực mà tia sáng Mặt Trời chiếu vuông góc với bề mặt Trái Đất => c đúng.

Đáp án cần chọn là: Đ; S; Đ

Câu hỏi số 3:

Vận dụng

Do sự chênh lệch nhiệt độ gây bởi việc chiếu sáng từ Mặt Trời nên có sự vận chuyển khí với các luồng khí quy mô lớn (gió). Em hãy lựa chọn Đúng/Sai cho các phát biểu sau:

	Đúng	Sai
a) Khu vực gần xích đạo sẽ xuất hiện vùng lặng gió (thời gian dài không có gió).
b) Ở khu vực gần xích đạo, không khí sẽ vận chuyển từ phía trên cao hướng xuống bề mặt Trái Đất.
c) Ở vùng gần bề mặt Trái Đất, gió sẽ luôn thổi theo hướng từ xích đạo về phía các cực Bắc bán cầu và Nam bán cầu.
d) Ở gần bề mặt Trái Đất, gió sẽ thổi từ vùng lạnh về vùng nóng.

Đáp án đúng là: Đ; S; S; Đ

Xem lời giải

Câu hỏi:751125

Phương pháp giải

Sử dụng thông tin bài đọc cung cấp.

Giải chi tiết

+ Khu vực gần xích đạo sẽ xuất hiện vùng lặng gió (thời gian dài không có gió) =>. a đúng.

+ Ở xích đạo, nhiệt độ không khí gần bề mặt Trái Đất sẽ lớn hơn nhiệt độ không khí ở trên cao và ngược lại. Do đó, ở khu vực gần xích đạo, không khí thường vận chuyển từ bề mặt Trái Đất lên cao thay vì từ trên cao xuống=> b sai.

+ Gió không thổi trực tiếp từ xích đạo đến các cực, mà tạo thành các dòng hoàn lưu khí quyển => c sai.

+ Ở gần bề mặt Trái Đất, gió sẽ thổi từ vùng lạnh về vùng nóng => d đúng.

Đáp án cần chọn là: Đ; S; S; Đ

Câu hỏi số 4:

Vận dụng

xích đạo vĩ tuyến 300 Đông Tây

Phần trên ta chưa xét đến hiệu ứng tự quay của Trái Đất. Do chuyển động tự quay của Trái Đất quanh trục từ tây sang đông nên hình thành lực Coriolis tác dụng lên mọi vật thể. Lực Coriolis luôn hướng vuông góc với vận tốc của vật và làm lệch hướng chuyển động của vật. Nếu hướng di chuyển của vật về phía hai cực của bán cầu thì lực Coriolis làm hướng đi của vật lệch sang hướng đông. Khi vật di chuyển hướng về xích đạo thì hướng đi của vật sẽ lệch sang hướng tây.

Hình 3.4b mô tả các vùng đối lưu của khí quyển và hướng di chuyển của không khí trong khí quyển. Trên bề mặt Trái Đất có các đai áp suất và phân chia Trái Đất thành các vùng nhiệt đới, ôn đới và hàn đới. Ở lân cận vĩ tuyến \({60^0}\) (nam, bắc) là các đai áp thấp và lân cận vĩ tuyến \({30^0}\) (nam, bắc) là các đai áp cao. Vì chúng ta sống trên bề mặt Trái Đất nên gió mà chúng ta cảm nhận được là những luồng không khí quy mô lớn ở tầng thấp nhất của khí quyển và chỉ là những luồng không khí trên bề mặt Trái Đất. Gió trong vùng nhiệt đới gọi là Tín phong có hướng chính từ về phía và lệch về phía Gió trong vùng ôn đới gọi là gió Tây ôn đới và có xu hướng lệch về hướng

Đáp án đúng là: vĩ tuyến 300; xích đạo; Tây; Đông

Xem lời giải

Câu hỏi:751127

Phương pháp giải

Sử dụng thông tin bài đọc cung cấp.

Giải chi tiết

Gió trong vùng nhiệt đới gọi là Tín phong có hướng chính từ vĩ tuyến 30⁰ về phía xích đạo và lệch về phía tây. Gió trong vùng ôn đới gọi là gió Tây ôn đới và có xu hướng lệch về hướng đông.

Đáp án cần chọn là: vĩ tuyến 300; xích đạo; Tây; Đông

Câu hỏi số 5:

Vận dụng

Một tên lửa đặt tại điểm cực Bắc của Trái Đất và bắn thẳng về phía mục tiêu là một ngôi nhà nằm trên vĩ tuyến \({45^0}\) Bắc. Coi Trái Đất là hình cầu và bán kính Trái Đất là 6400km, chu kỳ quay của Trái Đất quanh trục của chính nó là 24 giờ. Tên lửa di chuyển quãng đường 5100km với tốc độ không đổi 3350m/s (cỡ tốc độ Mach 10) về phía ngôi nhà ở thời điểm bắn. Sau quãng đường di chuyển, tên lửa sẽ chạm đất cách ngôi nhà là _____ km.

(Lưu ý: kết quả làm tròn đến phần số nguyên, lấy \(\pi = 3,14\)).

Đáp án:

Đáp án đúng là: 501

Xem lời giải

Câu hỏi:751131

Phương pháp giải

+ Xác định thời gian chuyển động của tên lửa: \(t = \dfrac{s}{v}\)

+ Xác định góc lệch: \(\alpha = \omega .t = \dfrac{{2\pi }}{T}.t\)

+ Xác định khoảng cách.

Giải chi tiết

Chu kì quay của Trái Đất: \(T = 24h = 86400s\)

Bán kính: \(R = 6400km = 6,{4.10^6}m\)

\(s = 5100km = 5,{1.10^6}m;v = 3350m/s = 12060km/h\)

Thời gian chuyển động của tên lửa: \(t = \dfrac{s}{v}\)

Góc lệch: \(\alpha = \omega .t = \dfrac{{2\pi }}{T}.t\)

Tên lửa sẽ chạm đất cách ngôi nhà khoảng:

\(d = \left( {R.\sin {{45}^0}} \right).\dfrac{{2\pi }}{T}.t = \left( {R.\sin {{45}^0}} \right).\dfrac{{2\pi }}{T}.\dfrac{s}{v}\)

Thay số ta được:

\(d = 6400.\dfrac{{\sqrt 2 }}{2}.\dfrac{{2\pi }}{{24}}.\dfrac{{5100}}{{12060}} \approx 500,77km \approx 501km\)

Sau quãng đường di chuyển, tên lửa sẽ chạm đất cách ngôi nhà là 501 km.

Đáp án cần điền là: 501

Câu hỏi số 6:

Vận dụng

0,017 0,034 0,029 0,043

Coi Trái Đất là hình cầu và bán kính Trái Đất là 6400km, chu kỳ quay của Trái Đất quanh trục của chính nó là 24 giờ.

(Lưu ý: lấy \({\pi ^2} \approx 10\)).

a) Gia tốc hướng tâm do Trái Đất chuyển động quay quanh trục gây ra cho một người đang đứng ở xích đạo là \(\left( {m/{s^2}} \right)\).

b) Gia tốc hướng tâm do Trái Đất chuyển động quay quanh trục gây ra cho một người đứng ở vĩ tuyến 60,0⁰ là \(\left( {m/{s^2}} \right)\).

Đáp án đúng là: 0,034; 0,017

Xem lời giải

Câu hỏi:751133

Phương pháp giải

Sử dụng công thức tính gia tốc hướng tâm: \({a_{ht}} = \omega R\).

Giải chi tiết

Tốc độ góc trong chuyển động quay của Trái Đất là:

\(\omega = \dfrac{{2\pi }}{T} = \dfrac{{2\pi }}{{24(3600\;{\rm{s}})}} = \dfrac{\pi }{{43200}}\left( {{\rm{rad}}/{\rm{s}}} \right)\)

Gia tốc hướng tâm của người đứng ở xích đạo là:

\({a_1} = {\omega ^2}R = {\left( {\dfrac{\pi }{{43200}}{\rm{rad}}/{\rm{s}}} \right)^2}.6400000 \approx 0,034\;{\rm{m}}/{{\rm{s}}^2}\)

Gia tốc hướng tâm của người ở vĩ tuyến \({60^0}\) là:

\({a_2} = {\omega ^2}R\cos {60^0} = {\left( {\dfrac{\pi }{{43200}}{\rm{rad}}/{\rm{s}}} \right)^2}.6400000.\dfrac{1}{2} \approx 0,017\;{\rm{m}}/{{\rm{s}}^2}\)

Vậy:

a) Gia tốc hướng tâm do Trái Đất chuyển động quay quanh trục gây ra cho một người đang đứng ở xích đạo là 0,034 \(\left( {m/{s^2}} \right)\).

b) Gia tốc hướng tâm do Trái Đất chuyển động quay quanh trục gây ra cho một người đứng ở vĩ tuyến 60,0⁰ là 0,017 \(\left( {m/{s^2}} \right)\).

Đáp án cần chọn là: 0,034; 0,017

Quảng cáo

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.