Em hãy viết bài văn nghị luận phân tích chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của bài thơ

Câu hỏi số 826724:

Vận dụng

Em hãy viết bài văn nghị luận phân tích chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của bài thơ sau:

KẸT LẠI GIỮA ĐỒNG

con kẹt lại giữa những cánh đồng

hình như thời gian đã bỏ quên con ở đó

con đứng giữa hàng tre già lộng gió

mẻ bên sông con nước đã về.

con kẹt lại giữa chái bếp quê

giữa cái cả ràng đương đun sôi nồi cá

giữa những ngày ngoại chưa đi đâu cả

vẫn ngồi yên nơi ngạnh cửa, đan mây.

con kẹt lại ở trong một bàn tay

ở trong cái xoa đầu, ở trong lời hát

ở trong những ngày cơm rau, muối chát

hình như ước mơ của con lúc đó,

là được bay xa.

con kẹt lại nơi ước mơ từng được sinh ra

và ước gì, mình chưa từng mơ ước,

dù con biết

thời gian đâu bao giờ dừng được

kể cả khi con không muốn lớn lên.

con kẹt lại giữa đồng nước chông chênh

vờ như trời xanh

chưa từng ghi tên bà con nơi đó, bà mất

vờ như thời gian đã bắt đầu từ bỏ

một tuổi thơ.

(Trích trong Thưa ngoại con mới về, Nxb Dân Trí, 2024, tr.176-177)

* Tác giả Lam (Hồ Dương Mộng Tuyền) là một cây bút trẻ, thường viết về những đề tài gần gũi như quê hương, gia đình, kí ức tuổi thơ,... Một số tác phẩm đã xuất bản: Đi vòng thế giới vẫn quanh một người, Mẹ từng là con nít!, Trốn lên mái nhà để khóc, Thưa ngoại con mới về,...

* Chú thích

1 Chái bếp: gian nhỏ lợp một mái, tiếp vào đầu hồi nhà chính, nơi đặt bếp để nấu nướng, sưởi ấm.

2 Cà ràng: bếp lò làm bằng đất nung, có đáy rộng ra phía trước để làm chỗ nướng thức ăn, đặt nồi.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:826724

Phương pháp giải

- Vận dụng kiến thức đã học về viết bài văn nghị luận.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng.

Giải chi tiết

1. Mở bài: Giới thiệu vấn đề

2. Thân bài

a. Chủ đề của bài thơ: nỗi hoài niệm da diết về tuổi thơ, quê hương và người thân

- Nỗi nhớ quê hương và người thân:

+ Từ nhan đề “Kẹt lại giữa đồng” đã gợi một trạng thái mắc kẹt trong thời gian và cảm xúc, giữa ký ức và hiện tại.

+ Điệp từ “kẹt lại” xuất hiện nhiều lần → diễn tả tâm trạng day dứt, bịn rịn, người con như không thể thoát ra khỏi miền ký ức ấm áp.

- Quê hương – nơi neo giữ tâm hồn

+ Hình ảnh “hàng tre già lộng gió”, “chái bếp quê”, “cà ràng”, “nồi cá” khơi dậy không gian làng quê Nam Bộ bình dị, thân thương.

+ Kí ức gắn với ngoại – người thân yêu nhất, với những cử chỉ quen thuộc: “xoa đầu”, “lời hát”, “ngồi yên nơi ngạnh cửa”.

=> Tất cả tạo nên bức tranh tuổi thơ ấm áp, giàu tình người.

- Nỗi buồn lớn lên và mất mát

+ Càng hoài niệm, nhân vật trữ tình càng thấy thời gian khắc nghiệt: “thời gian đâu bao giờ dừng được / kể cả khi con không muốn lớn lên”.

+ Tuổi thơ dần rời xa, ngoại đã mất, “bà con nơi đó, bà mất” – gợi cảm giác trống vắng.

=> Chủ đề: Bài thơ là khúc hoài niệm về tuổi thơ, là tiếng nói của người trẻ muốn níu giữ miền ký ức yêu thương, dù biết thời gian không thể quay ngược.

b. Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ

- Giọng điệu trữ tình, tha thiết, pha chút buồn man mác

Toàn bài như một lời tự sự của người con trở về, giọng điệu chậm rãi, chân thành.

Cách dùng đại từ “con” – “ngoại” thân mật, gần gũi → tạo cảm xúc gia đình ấm áp.

- Nghệ thuật điệp từ và cấu trúc lặp

Điệp từ “con kẹt lại” mở đầu nhiều khổ → tạo nhịp điệu, khắc họa tâm trạng bị níu giữ, không thoát ra khỏi kí ức.

Cấu trúc lặp vừa mang tính nhạc vừa có tác dụng gợi nhớ, làm nổi bật nỗi ám ảnh về thời gian.

- Ngôn ngữ mộc mạc, giàu hình ảnh dân dã miền quê

Từ ngữ đời thường: “chái bếp”, “cà ràng”, “nồi cá”, “rơm”, “ngoại”… → gợi chất quê Nam Bộ chân thực, gần gũi.

Hình ảnh giàu sức gợi: “rặng tre già lộng gió”, “đồng nước chông chênh”, “bến nước nghiêng trăng” → vừa thực vừa thơ.

- Thủ pháp đối lập tinh tế

Giữa ước mơ bay xa và mong muốn không lớn lên, giữa quá khứ ấm áp và hiện tại mất mát → thể hiện tâm thế giằng co của người trẻ trước sự đổi thay của đời sống.

3. Kết bài: Tổng kết vấn đề nghị luận

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link