Giáo sư Trần Đình Sử cho rằng: “Đọc văn chính là hành trình người đọc khám phá ý nghĩa

Câu hỏi số 827753:

Vận dụng

Giáo sư Trần Đình Sử cho rằng: “Đọc văn chính là hành trình người đọc khám phá ý nghĩa thú vị bên trong tác phẩm văn chương”.

Em hãy giải thích ý kiến trên. Phân tích bài thơ Miền Trung của Nguyễn Tiến Thanh để làm sáng tỏ.

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:827753

Phương pháp giải

- Vận dụng kiến thức đã học về viết bài văn nghị luận.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng.

Giải chi tiết

1. Mở bài: Giới thiệu chung

2. Thân bài

a. Giải thích ý kiến

- “Đọc văn” không đơn thuần là đọc chữ, đọc nội dung bề mặt, mà là hoạt động cảm thụ, đối thoại và chiếm lĩnh thế giới nghệ thuật của tác phẩm.

- “Hành trình khám phá ý nghĩa thú vị bên trong” nhấn mạnh rằng:

+ Mỗi tác phẩm văn chương là một thế giới đa tầng, đa nghĩa; người đọc cần trải qua một hành trình tư duy, cảm xúc để phát hiện ra cái hay, cái đẹp, cái sâu xa ẩn dưới ngôn từ.

+ “Ý nghĩa thú vị” không chỉ là thông điệp tư tưởng, mà còn là vẻ đẹp nghệ thuật, sự mới mẻ của hình tượng, cảm xúc, cách biểu đạt.

=> Như vậy, câu nói khẳng định vai trò chủ động, sáng tạo của người đọc: đọc văn là quá trình khám phá, đồng sáng tạo chứ không chỉ tiếp nhận thụ động.

b. Lí giải

- Văn học là nghệ thuật của ngôn từ, nên ý nghĩa của nó không hiển hiện trên bề mặt, mà ẩn sâu trong hình ảnh, biểu tượng, cảm xúc, nhịp điệu.

- Người đọc muốn hiểu đúng và sâu phải biết đọc giữa các dòng chữ, nhìn ra điều tác giả gửi gắm đằng sau hình tượng.

- Mỗi người đọc khác nhau sẽ khám phá được những tầng ý nghĩa khác nhau, tạo nên sức sống và sự trường tồn của tác phẩm văn chương.

c. Phân tích bài thơ “Miền Trung” của Nguyễn Tiến Thanh để làm sáng tỏ

Bài thơ “Miền Trung” là một bức tranh đầy sức gợi về vùng đất và con người miền Trung – nơi chịu nhiều gian khổ nhưng vẫn kiên cường, mạnh mẽ và giàu bản sắc văn hoá.

Qua đó, nhà thơ gửi gắm niềm tự hào dân tộc, tình thương và sự ngưỡng mộ đối với dải đất miền Trung thân yêu.

Hành trình khám phá ý nghĩa bên trong qua các tầng hình tượng

(1) Tầng ý nghĩa về thiên nhiên – quê hương gian khó:

Hình ảnh “Những cơn bão thổi oằn cong bán đảo”, “Đất nước gầy như dấu hỏi ngàn năm” gợi ra khí hậu khắc nghiệt, thiên nhiên dữ dội của miền Trung.

Nhưng “dấu hỏi ngàn năm” còn là ẩn dụ giàu chất triết lí, biểu tượng cho thân phận dân tộc, nỗi khắc khoải của con người trước lịch sử. Người đọc không chỉ thấy cảnh vật mà còn khám phá chiều sâu cảm xúc, suy tư của tác giả về đất nước.

(2) Tầng ý nghĩa về cội nguồn văn hoá – lịch sử:

“Em nếu đến từ rừng của mẹ / Anh chắc qua từ biển của cha” – hình ảnh ẩn dụ giàu chất biểu tượng.

“Rừng” và “biển” là hai không gian khai sinh, tượng trưng cho cội nguồn và sức mạnh dân tộc.

“Khai thiên thần thoại” → thể hiện niềm tự hào về lịch sử mở đất, về truyền thống anh hùng cha ông.

(3) Tầng ý nghĩa về con người miền Trung:

“Miền Trung mọc lên từ gian khó bao đời / Sao con gái tràn căng sinh lực / Sao con trai hào khí ngất trời / Và cây cỏ kiên cường trong gió cát?”. Hình ảnh so sánh, ẩn dụ và câu hỏi tu từ khắc hoạ vẻ đẹp kiên cường, dẻo dai, đầy sức sống của con người miền Trung. Người đọc nhận ra tinh thần vượt khó, ý chí bất khuất – phẩm chất tiêu biểu của con người Việt Nam nói chung.

(4) Tầng ý nghĩa về âm hưởng dân ca, tâm hồn miền Trung:

“Bởi miền Trung điệp trùng câu hát / Bóng dân ca phủ kín những con người…”: Dân ca như linh hồn của miền đất, là mạch nguồn nuôi dưỡng tâm hồn, niềm tin và nghị lực của con người nơi đây. Người đọc cảm nhận được chất trữ tình, tha thiết ẩn trong mỗi câu chữ – đó chính là “ý nghĩa thú vị bên trong” mà GS. Trần Đình Sử nói tới.

Đánh giá – Mở rộng

Hành trình đọc bài thơ “Miền Trung” cho thấy: càng đọc kĩ, càng khám phá được nhiều tầng ý nghĩa – từ thiên nhiên, lịch sử, văn hoá đến con người.

Người đọc trở thành người đồng sáng tạo, cùng tác giả làm sống lại vẻ đẹp của miền đất ấy.

3. Kết bài: Khẳng định lại giá trị sâu sắc của ý kiến Trần Đình Sử: Đọc văn là một hành trình khám phá, chiếm lĩnh và đồng sáng tạo nghệ thuật.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link