Áp dụng công thức, viết phần chủ đề cho đề bài sau: Công thức: Nêu
Áp dụng công thức, viết phần chủ đề cho đề bài sau:
Công thức: Nêu chủ đề + phân tích chủ đề + thông điệp/bài học/cảm xúc của bản thân
Đề bài: Viết bài văn phân tích nhân vật "tôi" trong câu truyện sau:
Thổn thức gió đồng
(Dương Giao Linh)
Lược một đoạn: Truyện là dòng kí ức của cậu bé tên Lâm, Lâm không sinh ra ở làng nhưng lớn lên ở làng - một vùng ốc đảo hoang vắng với vẻ đẹp nguyên sơ, bình dị. Làng của Lâm trải qua những xáo trộn trong thời kì phát triển kinh tế, dẫn đến nhiều bất ổn... Dì Lam là dì ruột của Lâm, vì thương mẹ mà dì phải chia tay với người mình yêu để lấy chồng gần (một ông chủ xưởng đóng tàu thuyền), làm dâu được một năm thì dì xách quần áo bỏ về làng vì không thể sống với con người độc ác đó. Người làng bàn tán. Sau đó, dì Lam bỏ đi biệt xứ.
[...] Tôi trở lại với ruộng đồng, nơi những mảnh ruộng ít ỏi còn lại một năm hai vụ gieo cấy. Người làng tôi từ những người nông dân chỉ biết cấy lúa và trồng rau giờ đi làm thợ xây và làm thuê cho dự án. Cuộc sống bớt lam lũ và cơ cực hơn. Nhưng sao tôi vẫn thấy đầy bất an khi đi giữa làng quê mình tiếng còi xe và nhạc băng ầm ĩ thay cho những lời hát ru con mỗi buổi trưa hè
[...]
Mẹ tôi đêm nào cũng đóng cửa ngồi tết chổi rơm đến muộn. Sớm mai mang ra chợ bán cũng đủ tiền mua thức ăn qua ngày. Tôi thương đôi bàn tay gầy rặt những xương của mẹ. Qua những vụ mùa mà vẫn còn vương mùi rơm rạ. Những ngôi nhà trong làng đã khang trang, không khí khác trước nhiều lắm. Còn trong ngôi nhà tôi, mọi thứ dường như vẫn thế. Vẫn không gian bình lặng và an yên, như mạch nước ngầm âm ỉ chảy.[...]
Tiếng dép lẹp kẹp dừng trước khoảng sân ngập nắng:
- Lâm!
Tôi ngẩng đầu lên. Trước mặt tôi là người đàn bà mảnh khảnh, hai gò má nhô cao lưa thưa những đốm tàn nhang. Đôi mắt to đen nhìn tôi.
Tôi thảng thốt:
- Dì Lam!
Dì đứng đó, không chạy lại xoa đầu tôi như ngày bé nữa. Có lẽ vì tôi đã cao lớn lắm rồi.
Giờ dì không còn coi tôi như một thẳng bé buổi sáng dì dắt ra đồng bắt cua, đêm đêm ôm vào lòng đọc truyện cho nghe nữa. Sau mấy phút ngỡ ngàng tôi mới nhận ra đứng cạnh dì là một bé gái mặc áo hoa đỏ, thắt hai bím nơ xinh xắn đang tròn xoe mắt nhìn vào tôi.
- Chào anh Lâm đi con!
Con bé ôm hai chân mẹ. Dì Lam bế nó lên, thơm thơm vào má con rồi quay ra tôi. Giọng dì chầm chậm nhưng rõ từng từ, giống như cái đêm tôi gặp dì ngoài cánh đồng:
- Dì sinh em trong Nam đấy. Tên nó là Cải, hoa cải bên sông làng mình đấy Lâm!
Tôi cười với Cải. Dì đặt tên em nghe cũng buồn quá. Tôi dẫn dì ra giếng, kéo gàu nước đổ vào chậu thau. Dì Lam vốc nước rửa mặt rồi rửa cho Cải. Tôi không hỏi dì về năm tháng đã qua.
Nhìn dì vui với đứa con gái là tôi biết dì vui vẻ lắm. Mẹ tôi vẫn bảo, cá chuối đắm đuối vì con. Đời người đàn bà chẳng gì bằng đứa con mình dứt ruột đẻ ra. Nó là tương lai, là lẽ sống của cả đời người đàn bà. Đàn bà bất hạnh nhất không phải là người đàn bà không được chồng thương yêu mà là người đàn bà không con. Mẹ đã nghe tin dì Lam về từ đầu làng nên dáng vẻ tất tả. Quẳng quang gánh trên vai xuống:
- Dì Lam đâu?
Dì nhìn mẹ. Vẫn đôi mắt to đen bình thản và an vui như nhìn tôi ban nãy. Bao năm rồi tưởng những nỗi giận dì vẫn còn chưa nguôi ngoai trong lòng mẹ. Tưởng những nỗi xấu hổ vì có đứa em gái bỏ chồng rồi bỏ cả làng mà đi vẫn còn khiến mẹ không muốn nhìn mặt dì. Vậy mà...mẹ khóc.
Tôi lớn lên chứng kiến bao nhọc nhằn trên vai mẹ mà chưa lần nào thấy mẹ khóc. Chỉ những mất mát mới làm mẹ rơi nước mắt. Còn giờ đây? Là niềm vui đấy chứ? Sao mẹ khóc? Tôi chạy đến đặt tay lên vai mẹ. Mẹ ngồi xuống thềm, đầu cúi xuống, quệt ngang tay áo. Dì Lam lại gần ôm vai mẹ. Hình như dì không khóc. Đôi mắt dì vẫn bình thản như thế. Từ cái ngày dì quỳ trước mặt bà ngoại xin bà tha tội nhưng nhất quyết không trở lại nhà chồng.
Tháng năm có thể khiến con người ta tiều tụy đi, yếu mòn đi. Nhưng tháng năm lại khiến ý chí của con người ta can trường và bền bỉ. Khi đã đi qua được những nỗi đau, những mất mát lớn nhất của cuộc đời thì ắt hẳn sẽ không có gì khiến con người ta mềm yếu nữa. Nhưng có lẽ cái mất mát lớn nhất ấy là trái tim kia đã đanh chắc lại, ít cảm xúc hơn, như một cách để tự vệ, để không bị tổn thương thêm bất cứ lần nào nữa.
Tôi nhớ dì Lam của tôi những ngày ngồi chong đèn viết thơ và truyện gửi đăng báo. Dì Lam lúc ấy với mái tóc dài luôn được tết gọn gàng. Đôi mắt trong veo nhìn mà cứ như đang cười. Đó là những tháng năm đẹp nhất của dì. Giờ, đi qua thời con gái đi vẫn giữ được thần thái trong ánh mắt. Đó là ánh mắt của người đàn bà đã trải người, đã thấu hiểu sự đời nên bình tâm trước mọi cái. Ông ngoại tôi vẫn bảo, chỉ cần cái tâm mình an yên, thanh thản là mọi thứ sẽ xuôi hết. Tôi tin cái tâm của dì Lam tôi đã an.
Tôi dỗ em Cải, bế em ra ngoài vườn.
(In trong tập Thổn thức gió đồng, Nhiều tác giả, NXB Hội Nhà văn, 2021, tr.274 - 276)
Chú thích: Tác giả Dương Giao Linh tên thật là Vũ Thị Quỳnh Giao, là hội viên Hội VHNT Tỉnh Quảng Ninh. Sáng tác của nhà văn là những cảm nhận, suy tư về cuộc sống, về con người và những biến động của thời cuộc...qua đó chuyển tải những triết lí nhân sinh sâu sắc.
Quảng cáo
1. Giới thiệu chủ đề trung tâm của truyện
- Nêu chủ đề lớn: tình cảm gia đình, tình yêu quê hương sâu sắc và bản lĩnh sống của con người giữa những biến động của cuộc sống.
- Nhấn mạnh sắc thái: chủ đề được thể hiện qua hồi ức tinh tế, giàu cảm xúc của nhân vật “tôi”.
- Dẫn thêm chủ đề phụ: nỗi đau – nghị lực của người phụ nữ, giá trị tình thân.
2. Phân tích chủ đề qua nhân vật “tôi”
- Nhân vật “tôi” là người giàu cảm xúc, nhạy với những đổi thay của đời sống.
- Dẫn chứng tiêu biểu:
+ Nhận ra tiếng còi xe thay tiếng hát ru → biểu tượng cho sự thay đổi của làng quê.
+ Xót xa trước hình ảnh mẹ tết chổi khuya → biểu tượng của sự lam lũ.
+ Phân tích: những chi tiết ấy khắc họa nội tâm trưởng thành của “tôi”, ý thức về sự mất mát, về những giá trị đang phai dần.
3. Làm rõ chủ đề qua nhân vật dì Lam
- Dì Lam là hình ảnh của người phụ nữ đi qua đau khổ và trở về đầy bình thản.
- Khoảnh khắc “tôi” gặp lại dì mở ra chiều sâu suy ngẫm:
- Trưởng thành trong cách nhìn về nỗi đau của người lớn.
- Nhận ra nghị lực, sự nhân hậu của phụ nữ nông thôn.
4. Nhấn mạnh chủ đề qua chi tiết giọt nước mắt của mẹ: Đây là chi tiết then chốt thể hiện giá trị tình thân.
- Người mẹ cả đời chịu nhọc nhằn nhưng không khóc, lại bật khóc khi em gái trở về.
- Giọt nước mắt thể hiện sự bao dung, thương xót và niềm hạnh phúc đoàn tụ.
- Ý nghĩa: khẳng định rằng dẫu đời sống đổi thay, tình thân vẫn là điểm tựa không đổi.
5. Khái quát giá trị chủ đề
- Cuộc sống càng biến động, con người càng cần những cảm xúc nguyên sơ giúp họ đứng vững.
- Chủ đề của truyện gợi nhắc người đọc biết trân trọng những giá trị bền vững: tình thân, lòng nhân ái, sự thấu cảm.
- Đây là thông điệp nhân văn sâu sắc mà tác phẩm gửi đến người đọc hiện đại.
PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!
>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Hỗ trợ - Hướng dẫn
-
024.7300.7989
-
1800.6947
(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com
