Đọc văn bản sau: Những sự vật còn sống(1) Cánh buồm trôi như một sự vô

Đọc văn bản sau:

Những sự vật còn sống(1)

Cánh buồm trôi như một sự vô tình

Trên dòng sông, chiếc sà-lan chìm một nửa

Giàn mướp trước nhà đã đổ

Hoa mướp vàng vô tư

Ngọn rau sam(2) trên gạch vẫn chua

Cây mào gà nhởn nhơ trước gió...

Và chúng tôi đi trên gạch vỡ

Không khóc than nhưng chẳng đau thương.

Chúng tôi hiểu sâu xa về sự vật quanh mình.

Cánh buồm trôi cho dòng sông sống lại

Hoa mướp vàng để dựng giàn mướp dậy

Rau sam chua cho đất biết đất đang còn...

Người chết sẽ chẳng bằng lòng nếu chúng tôi quá đau thương

Chúng tôi sống thay cho người đã chết.

(Xuân Quỳnh) Hải Phòng, 01/09/1972 (Dẫn theo https://giaoducthoidai.vn, đăng ngày 02/10/2021)

Chú thích:

(1) Bài thơ ra đời trong thời điểm Hải Phòng nói riêng và miền Bắc nói chung đang phải hứng chịu những trận oanh tạc của không lực Hoa Kì.

(2) Rau sam: cây thân cỏ mọc hoang, thân cành mập màu tía, lá dày hình trứng, ăn có vị chua nhẹ.

Thực hiện các yêu cầu:

Trả lời cho các câu 1, 2, 3 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Thông hiểu

Nêu ý nghĩa nhan đề Những sự vật còn sống.

Xem lời giải

Câu hỏi:837826

Phương pháp giải

Căn cứ nội dung bài thơ, nhan đề, phân tích

Giải chi tiết

Nhan đề gợi lên hai tầng ý nghĩa:

– Nghĩa thực: Những sự vật xuất hiện trong bài thơ (cánh buồm, hoa mướp, rau sam, mào gà…) vẫn tồn tại sau bom đạn chiến tranh. Chúng mang màu sắc của sự sống: vàng tươi, nhởn nhơ, vô tư…

– Nghĩa biểu tượng: Những “sự vật còn sống” chính là dấu hiệu của sự bền bỉ, sức sống mạnh mẽ của con người và quê hương trong hoàn cảnh bom đạn. Hình ảnh thiên nhiên còn sống là cơ sở để con người thêm nghị lực mà sống tiếp, sống thay phần những người đã hi sinh.

=> Nhan đề nhấn mạnh vẻ đẹp của sự sống và khát vọng sống trong chiến tranh.

Câu hỏi số 2:

Thông hiểu

Phân tích giá trị biểu đạt của các từ ngữ miêu tả sự vật: vô tình, vô tư, nhởn nhơ trong văn bản.

Xem lời giải

Câu hỏi:837827

Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích

Giải chi tiết

– “Vô tình” (cánh buồm trôi vô tình): gợi cảm giác tự nhiên, không biết đến mất mát quanh mình. Cánh buồm vẫn trôi như dòng sống âm thầm tiếp diễn dù chiến tranh tàn khốc.

– “Vô tư” (hoa mướp vàng vô tư): diễn tả vẻ trong trẻo, hồn nhiên của sự sống. Hoa mướp không hay biết chiến tranh, vẫn nở vàng tươi, tượng trưng cho sức sống bền bỉ.

– “Nhởn nhơ” (cây mào gà nhởn nhơ trước gió): gợi hình ảnh sự vật đang sống một cách vui tươi, nhẹ nhõm, không bị nỗi buồn hay bom đạn đè nặng.

=> Ba từ đều tạo nên sự đối lập giữa tàn phá của chiến tranh và sức sống mạnh mẽ, hồn nhiên của thiên nhiên, qua đó khẳng định sự sống vẫn âm thầm vươn lên.

Câu hỏi số 3:

Vận dụng

Em có đồng tình với quan niệm sống trong những dòng thơ dưới đây không? Vì sao? Người chết sẽ chẳng bằng lòng nếu chúng tôi quá đau thương Chúng tôi sống thay cho người đã chết.

Xem lời giải

Câu hỏi:837828

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức cá nhân, phân tích, lí giải

Giải chi tiết

Em đồng tình với quan niệm này.

– Người đã mất vì chiến tranh không muốn những người còn sống chìm trong đau thương kéo dài. Sự hy sinh của họ là để bảo vệ sự sống, vì vậy sống tốt chính là cách tri ân đúng đắn nhất.

– “Sống thay cho người đã chết” nghĩa là sống có trách nhiệm, có ý nghĩa, sống mạnh mẽ hơn để bù lại phần họ không thể sống tiếp. Đây là cách hiểu nhân văn, hướng con người đến nghị lực và lòng biết ơn.

– Quan niệm ấy giúp con người vượt qua mất mát, giữ niềm tin, biến đau thương thành sức mạnh để tiếp tục dựng xây cuộc sống.

Quảng cáo

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link